Đi tướt và tiêu chảy khác nhau thế nào?

1. Đi tướt và tiêu chảy là gì?

1.1. Đi tướt là gì?

Đi tướt là thuật ngữ dân gian thường dùng để chỉ tình trạng phân của trẻ (đặc biệt là trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ) lỏng hơn bình thường, nhưng không nghiêm trọng như tiêu chảy. Phân khi đi tướt thường có màu vàng, xanh hoặc nâu nhạt, đôi khi có bọt hoặc chất nhầy, nhưng tần suất đi ngoài không quá nhiều (thường dưới 3-4 lần/ngày). Đi tướt thường là hiện tượng sinh lý bình thường ở trẻ sơ sinh, đặc biệt ở những bé bú mẹ, do hệ tiêu hóa còn non nớt và nhạy cảm với chế độ ăn của mẹ hoặc các yếu tố môi trường.

Đặc điểm của đi tướt:

Phân lỏng, có thể có bọt hoặc chất nhầy, nhưng không quá nước.
Tần suất đi ngoài không tăng đáng kể so với bình thường.
Bé vẫn ăn uống, chơi đùa bình thường, không có dấu hiệu mất nước hoặc mệt mỏi.
Thường tự khỏi sau vài ngày mà không cần can thiệp y tế.

1.2. Tiêu chảy là gì?

Tiêu chảy là tình trạng đi ngoài phân lỏng hoặc nước, với tần suất nhiều lần trong ngày (thường từ 3 lần trở lên). Ở trẻ em, tiêu chảy có thể gây nguy hiểm do nguy cơ mất nước và điện giải, đặc biệt nếu không được xử lý kịp thời. Tiêu chảy có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng, rối loạn tiêu hóa hoặc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn.

Đặc điểm của tiêu chảy:

Phân rất lỏng, gần như toàn nước, có thể có máu hoặc chất nhầy bất thường.
Tần suất đi ngoài nhiều, có thể từ 5-10 lần/ngày hoặc hơn.
Bé có dấu hiệu mệt mỏi, quấy khóc, chán ăn, hoặc mất nước (môi khô, mắt trũng, tiểu ít).
Thường kèm theo các triệu chứng khác như sốt, nôn mửa, hoặc đau bụng.

2. Sự khác biệt chính giữa đi tướt và tiêu chảy

2.1. Tính chất phân

Đi tướt: Phân lỏng hơn bình thường, nhưng vẫn có độ đặc nhất định, không hoàn toàn là nước. Phân có thể có màu sắc thay đổi (vàng, xanh) nhưng không có máu hoặc mùi hôi bất thường.
Tiêu chảy: Phân gần như toàn nước, có thể có máu, chất nhầy, hoặc mùi hôi nồng. Tình trạng này thường kéo dài và gây mất nước nhanh chóng.

2.2. Tần suất đi ngoài

Đi tướt: Số lần đi ngoài không tăng đáng kể, thường chỉ 2-3 lần/ngày, hoặc tương đương với thói quen bình thường của bé.
Tiêu chảy: Tần suất đi ngoài tăng rõ rệt, có thể lên đến 5-10 lần/ngày, gây mệt mỏi và nguy cơ mất nước.

2.3. Tình trạng sức khỏe của bé

Đi tướt: Bé vẫn khỏe mạnh, ăn uống bình thường, không có dấu hiệu mất nước hoặc mệt mỏi. Đi tướt thường không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe tổng thể.
Tiêu chảy: Bé có thể mệt lả, quấy khóc, chán ăn, sốt hoặc có dấu hiệu mất nước. Nếu không được xử lý kịp thời, tiêu chảy có thể gây nguy hiểm.

Trẻ đi tướt thường vẫn khỏe mạnh, ăn uống bình thường; còn trẻ tiêu chảy thường mệt lả, quấy khóc, chán ăn

2.4. Nguyên nhân

Đi tướt: Thường do yếu tố sinh lý như hệ tiêu hóa nhạy cảm, chế độ ăn của mẹ (nếu bé bú mẹ), hoặc thay đổi nhỏ trong môi trường (nhiệt độ, thực phẩm mới).
Tiêu chảy: Thường do nhiễm trùng (virus, vi khuẩn, ký sinh trùng), dị ứng thực phẩm, không dung nạp lactose, hoặc các bệnh lý nghiêm trọng như viêm ruột.

3. Cách xử trí khi bé đi tướt hoặc tiêu chảy

3.1. Xử trí khi bé đi tướt

Theo dõi chế độ ăn của mẹ: Nếu bé bú mẹ, mẹ nên tránh các thực phẩm dễ gây kích ứng như bắp cải, đậu, hoặc đồ uống chứa caffeine. Ghi lại thực phẩm mẹ ăn để xác định nguyên nhân.
Giữ vệ sinh: Đảm bảo vệ sinh sạch sẽ khi thay tã để tránh kích ứng da.
Massage bụng: Massage nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ giúp bé thoải mái và hỗ trợ tiêu hóa.
Theo dõi tình trạng: Nếu bé đi tướt nhưng vẫn ăn uống, chơi đùa bình thường, cha mẹ chỉ cần theo dõi trong vài ngày. Nếu tình trạng kéo dài hoặc xấu đi, nên tham khảo ý kiến bác sĩ.

3.2. Xử trí khi bé bị tiêu chảy

Bù nước và điện giải: Sử dụng dung dịch oresol (theo hướng dẫn bác sĩ) để bù nước và điện giải, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Không tự ý cho bé uống nước trái cây hoặc nước ngọt.

Nếu trẻ bị tiêu chảy, cha mẹ nên bù nước cho bé để tránh tình trạng mất nước

Tiếp tục cho bú: Với trẻ bú mẹ, tiếp tục cho bú thường xuyên để cung cấp dinh dưỡng và nước. Trẻ bú bình cần đảm bảo sữa công thức được pha đúng cách.
Giữ vệ sinh: Rửa tay sạch sẽ, vệ sinh bình sữa và đồ dùng của bé để tránh lây nhiễm thêm.
Đưa bé đi khám: Nếu bé có dấu hiệu mất nước (môi khô, mắt trũng, tiểu ít), sốt cao, hoặc phân có máu, cần đưa bé đến bác sĩ ngay lập tức.

Đi tướt và tiêu chảy tuy có điểm tương đồng nhưng khác nhau về mức độ nghiêm trọng, tính chất phân và tác động đến sức khỏe của bé. Đi tướt thường là hiện tượng sinh lý bình thường, trong khi tiêu chảy có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Hiểu rõ sự khác biệt và biết cách xử trí sẽ giúp cha mẹ chăm sóc bé tốt hơn. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, việc tham khảo ý kiến bác sĩ là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển của trẻ.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699