Mất sữa 4 tháng có kích sữa lại được không?

1. Tại sao mẹ bị mất sữa sau 4 tháng?

Mất sữa là tình trạng mẹ không sản xuất đủ sữa hoặc ngừng tiết sữa hoàn toàn. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến mất sữa sau 4 tháng cho con bú, bao gồm:

1.1. Giảm tần suất cho bú hoặc hút sữa

Sản xuất sữa mẹ hoạt động theo cơ chế cung-cầu: trẻ bú càng nhiều, cơ thể mẹ càng sản xuất nhiều sữa. Nếu mẹ giảm tần suất cho bé bú (do bé bắt đầu ăn dặm, bú bình, hoặc ngủ lâu hơn vào ban đêm), hoặc không hút sữa thường xuyên, cơ thể sẽ nhận tín hiệu giảm sản xuất sữa, dẫn đến mất sữa dần.

1.2. Stress và mệt mỏi

Áp lực công việc, chăm sóc con, hoặc thiếu ngủ có thể làm tăng hormone cortisol, ức chế hormone prolactin và oxytocin – hai hormone quan trọng trong việc sản xuất và tiết sữa. Stress kéo dài là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến mẹ mất sữa.

Stress kéo dài là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến mẹ mất sữa

1.3. Chế độ dinh dưỡng không phù hợp

Thiếu hụt dinh dưỡng, đặc biệt là protein, chất béo lành mạnh, và nước, có thể ảnh hưởng đến khả năng sản xuất sữa. Mẹ không ăn uống đủ chất hoặc không uống đủ nước (khoảng 2-3 lít/ngày) thường gặp khó khăn trong việc duy trì nguồn sữa.

1.4. Thay đổi nội tiết tố

Sau 4 tháng, cơ thể mẹ có thể trải qua những thay đổi nội tiết, như trở lại chu kỳ kinh nguyệt hoặc sử dụng một số loại thuốc (như thuốc tránh thai chứa estrogen). Những yếu tố này có thể làm giảm sản xuất sữa.

2. Mất sữa 4 tháng có kích sữa lại được không?

Câu trả lời là: Có, mẹ hoàn toàn có thể kích sữa lại sau 4 tháng mất sữa, nhưng mức độ thành công phụ thuộc vào thời gian mất sữa, nguyên nhân, và sự kiên trì của mẹ. Dù cơ thể đã giảm sản xuất sữa, các tuyến sữa vẫn có khả năng được kích hoạt lại nếu được kích thích đúng cách. Quá trình kích sữa lại (relactation) đòi hỏi thời gian, nỗ lực, và đôi khi cần sự hỗ trợ từ bác sĩ hoặc chuyên gia tư vấn sữa mẹ. Dưới đây là các phương pháp hiệu quả để kích sữa lại.

Mẹ có thể kích sữa lại sau 4 tháng mất sữa, nhưng mức độ thành công phụ thuộc vào thời gian mất sữa, nguyên nhân, và sự kiên trì của mẹ

3. Các phương pháp kích sữa lại hiệu quả

3.1. Tăng tần suất cho bú hoặc hút sữa

Để kích thích cơ thể sản xuất sữa, mẹ cần cho bé bú trực tiếp hoặc hút sữa đều đặn, ít nhất 8-12 lần mỗi ngày, kể cả ban đêm. Mỗi lần hút sữa nên kéo dài 15-20 phút, ngay cả khi không có sữa chảy ra. Việc kích thích núm vú sẽ gửi tín hiệu đến não, tăng tiết hormone prolactin và oxytocin, từ đó khôi phục sản xuất sữa. Nếu bé không chịu bú trực tiếp, mẹ có thể sử dụng máy hút sữa đôi để tối ưu hóa hiệu quả.

3.2. Massage và chườm ấm ngực

Trước khi cho bú hoặc hút sữa, mẹ nên massage ngực nhẹ nhàng theo chuyển động tròn và chườm ấm để kích thích tuần hoàn máu và tuyến sữa. Điều này giúp tăng lưu lượng sữa và làm mềm ngực, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình tiết sữa. Sau khi hút sữa, mẹ có thể chườm lạnh để giảm đau hoặc sưng nếu có.

3.3. Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kích sữa. Mẹ nên bổ sung thực phẩm giàu protein (thịt, cá, trứng, đậu), chất béo lành mạnh (quả bơ, dầu ô liu, các loại hạt), và carbohydrate phức tạp (gạo lứt, yến mạch). Một số thực phẩm truyền thống được cho là hỗ trợ sản xuất sữa, như lá chùm ngây, hạt thì là, hoặc cháo yến mạch. Uống đủ nước (2-3 lít/ngày) và bổ sung các loại nước ép trái cây, sữa ấm cũng giúp duy trì độ ẩm và năng lượng cho cơ thể.

3.4. Giảm stress và nghỉ ngơi đầy đủ

Stress là kẻ thù lớn của việc tiết sữa. Mẹ nên dành thời gian thư giãn, ngủ đủ giấc, và nhờ người thân hỗ trợ chăm sóc bé để giảm áp lực. Các kỹ thuật như thiền, yoga nhẹ, hoặc nghe nhạc thư giãn có thể giúp giảm cortisol và tăng sản xuất oxytocin. Nếu mẹ cảm thấy stress kéo dài, hãy cân nhắc trao đổi với chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ.

3.5. Sử dụng thảo dược hoặc thuốc kích sữa

Một số thảo dược như cỏ cà ri (fenugreek), thì là, hoặc chùm ngây được sử dụng để hỗ trợ sản xuất sữa. Tuy nhiên, mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng, vì các thảo dược này có thể gây tác dụng phụ ở một số người. Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kích sữa như domperidone, nhưng chỉ nên dùng dưới sự giám sát y tế.

4. Lưu ý khi kích sữa lại sau 4 tháng

Kiên nhẫn và không bỏ cuộc: Quá trình kích sữa có thể mất vài ngày đến vài tuần để thấy kết quả. Một số mẹ có thể thấy giọt sữa đầu tiên sau 3-7 ngày, nhưng lượng sữa đầy đủ có thể cần 2-4 tuần.
Theo dõi phản ứng của bé: Nếu bé đã quen bú bình, mẹ cần kiên nhẫn khuyến khích bé bú mẹ trở lại, có thể sử dụng núm ti giả hoặc bổ sung sữa công thức trong giai đoạn đầu.
Tham khảo chuyên gia: Nếu không thấy tiến triển sau 2-3 tuần, mẹ nên liên hệ với chuyên gia tư vấn sữa mẹ hoặc bác sĩ để được hỗ trợ thêm, như kiểm tra sức khỏe hoặc điều chỉnh phương pháp.

Mất sữa sau 4 tháng không phải là dấu chấm hết cho hành trình nuôi con bằng sữa mẹ. Với sự kiên trì, áp dụng các phương pháp như tăng tần suất bú/hút sữa, cải thiện dinh dưỡng, giảm stress, và sử dụng thảo dược hỗ trợ, mẹ hoàn toàn có thể kích sữa lại thành công. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi thời gian, nỗ lực, và sự hỗ trợ từ gia đình hoặc chuyên gia. Quan trọng nhất, mẹ cần giữ tinh thần lạc quan và không tự tạo áp lực, vì sức khỏe tinh thần cũng ảnh hưởng lớn đến việc tiết sữa. Với sự chăm sóc chu đáo, mẹ có thể lấy lại nguồn sữa dồi dào, mang lại điều tốt nhất cho bé yêu.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699