Mẹ sau sinh bị đầy hơi: Nguyên nhân và cách xử lý hiệu quả tại nhà

1. Đầy Hơi Sau Sinh Là Gì?

Đầy hơi (hay còn gọi là chướng bụng) là tình trạng tích tụ khí trong đường tiêu hóa, gây cảm giác căng tức bụng, khó chịu, hoặc thậm chí đau nhẹ. Ở mẹ sau sinh, triệu chứng này có thể đi kèm với táo bón, khó tiêu, hoặc cảm giác nặng nề ở bụng. Đầy hơi không chỉ gây bất tiện trong sinh hoạt mà còn khiến mẹ cảm thấy mệt mỏi, ảnh hưởng đến việc chăm sóc con nhỏ và quá trình hồi phục sau sinh.

Đầy hơi là tình trạng tích tụ khí trong đường tiêu hóa, gây khó chịu và đau nhẹ ở vùng bụng

Triệu chứng đầy hơi thường bao gồm:

Cảm giác căng tức bụng, bụng phình to hơn bình thường.
Thường xuyên xì hơi hoặc ợ hơi.
Đau nhẹ hoặc cảm giác khó chịu ở vùng bụng.
Cảm giác no dù ăn ít hoặc không ăn.

2. Nguyên Nhân Gây Đầy Hơi Ở Mẹ Sau Sinh

Tình trạng đầy hơi ở mẹ sau sinh thường xuất hiện do nhiều nguyên nhân liên quan đến sự thay đổi sinh lý và thói quen sinh hoạt trong giai đoạn hậu sản. Một trong những yếu tố chính là thay đổi nội tiết tố. Sau khi sinh, nồng độ hormone progesterone và estrogen trong cơ thể mẹ giảm đột ngột. Những hormone này trước đây giúp duy trì thai kỳ, nhưng khi giảm mạnh, chúng có thể làm chậm hoạt động của hệ tiêu hóa, dẫn đến việc tích tụ khí trong dạ dày và ruột, gây cảm giác chướng bụng và đầy hơi.

Quá trình sinh nở, đặc biệt là sinh mổ, cũng góp phần gây ra tình trạng hệ tiêu hóa bị ảnh hưởng. Trong quá trình sinh mổ, các cơ quan tiêu hóa có thể bị tác động bởi thuốc gây mê hoặc thuốc giảm đau, làm giảm nhu động ruột. Ngay cả ở mẹ sinh thường, áp lực từ việc rặn sinh hoặc tổn thương vùng chậu cũng có thể khiến ruột hoạt động chậm lại. Kết quả là khí trong đường tiêu hóa không được thải ra kịp thời, dẫn đến hiện tượng đầy hơi và khó chịu.

Tác dụng của thuốc trong quá trình sinh là một nguyên nhân khác không thể bỏ qua. Các loại thuốc gây mê, thuốc giảm đau hoặc thuốc kháng sinh được sử dụng trong quá trình sinh mổ hoặc chăm sóc hậu sản có thể làm rối loạn hoạt động của hệ tiêu hóa. Những loại thuốc này làm giảm sự co bóp của ruột, khiến thức ăn và khí bị tích tụ lâu hơn, gây ra cảm giác căng tức bụng và đầy hơi ở mẹ sau sinh.

Tác dụng của thuốc trong quá trình sinh là một trong những nguyên nhân gây đầy hơi ở mẹ sau sinh

Chế độ ăn uống không hợp lý cũng là một yếu tố quan trọng. Sau sinh, nhiều mẹ có xu hướng ăn các thực phẩm giàu dinh dưỡng để phục hồi sức khỏe hoặc tăng tiết sữa, nhưng một số món như đồ chiên rán, thực phẩm lên men (dưa muối, kim chi), hoặc các loại đậu có thể tạo ra nhiều khí trong đường ruột. Ngoài ra, việc ăn uống không đều, bỏ bữa, hoặc ăn quá nhanh khiến mẹ nuốt nhiều không khí, làm tăng nguy cơ đầy hơi. Đối với mẹ cho con bú, một số thực phẩm trong chế độ ăn của mẹ như bắp cải, súp lơ hoặc sữa bò cũng có thể gián tiếp gây chướng bụng.

Cuối cùng, thiếu vận động và căng thẳng tâm lý là hai yếu tố phổ biến góp phần vào tình trạng đầy hơi. Sau sinh, mẹ thường phải nghỉ ngơi nhiều, đặc biệt là mẹ sinh mổ hoặc có vết khâu tầng sinh môn, dẫn đến ít vận động. Điều này làm chậm nhu động ruột, khiến khí bị giữ lại trong bụng. Đồng thời, căng thẳng và lo âu, đặc biệt ở những mẹ lần đầu làm mẹ, có thể kích thích tiết axit dạ dày hoặc gây rối loạn tiêu hóa, làm trầm trọng thêm tình trạng đầy hơi. Việc kết hợp giữa các yếu tố sinh lý và tâm lý này khiến đầy hơi trở thành vấn đề phổ biến ở mẹ sau sinh.

3. Cách Xử Lý Đầy Hơi Hiệu Quả Tại Nhà

3.1. Điều Chỉnh Chế Độ Ăn Uống

Ăn thực phẩm dễ tiêu hóa: Ưu tiên các món luộc, hấp như rau xanh, khoai lang, bí đỏ, hoặc cháo. Tránh thực phẩm gây đầy hơi như bắp cải, súp lơ, đậu, hoặc đồ uống có ga.
Ăn chậm, nhai kỹ: Ăn nhanh có thể khiến mẹ nuốt nhiều không khí, làm tăng tình trạng đầy hơi. Hãy dành thời gian ăn uống từ tốn, chia nhỏ bữa ăn trong ngày.
Uống đủ nước: Uống 2-3 lít nước mỗi ngày giúp kích thích nhu động ruột và ngăn ngừa táo bón, từ đó giảm đầy hơi.
Tránh thực phẩm kích ứng: Nếu mẹ đang cho con bú, hạn chế các thực phẩm như sữa bò, cà phê, hoặc thực phẩm cay để tránh ảnh hưởng đến cả mẹ và bé.

3.2. Tăng Cường Vận Động Nhẹ Nhàng

Sau sinh, mẹ nên cố gắng vận động nhẹ nhàng như đi bộ chậm trong nhà hoặc thực hiện các bài tập yoga đơn giản dành cho phụ nữ hậu sản. Vận động giúp kích thích nhu động ruột, giảm tích tụ khí.
Nếu sinh mổ, mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ bài tập nào để đảm bảo an toàn.

3.3. Giữ Tinh Thần Thoải Mái

Căng thẳng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng đầy hơi. Mẹ nên dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn, hoặc thực hiện các bài tập hít thở sâu. Nếu có thể, nhờ người thân hỗ trợ chăm sóc bé để mẹ có thời gian phục hồi.
Nghe nhạc nhẹ, đọc sách, hoặc thiền định cũng là cách hiệu quả để giảm stress.

Đầy hơi sau sinh là một vấn đề phổ biến nhưng hoàn toàn có thể được xử lý hiệu quả tại nhà thông qua điều chỉnh chế độ ăn uống, vận động nhẹ nhàng, và các biện pháp tự nhiên như sử dụng gừng hoặc hạt thì là. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài hoặc đi kèm các triệu chứng bất thường, mẹ cần đi khám bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Việc chăm sóc sức khỏe sau sinh không chỉ giúp mẹ nhanh chóng hồi phục mà còn đảm bảo sức khỏe để chăm sóc bé yêu tốt hơn. Hãy lắng nghe cơ thể và thực hiện các biện pháp phù hợp để vượt qua giai đoạn hậu sản một cách nhẹ nhàng và khỏe mạnh.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699