1. Trí não bé trai trong bụng mẹ
Ngay từ trong thai kỳ, bé trai đã được xem như một “cỗ máy testosterone nhỏ”. Lượng hormone này ở giai đoạn sơ sinh có thể sánh ngang với một thanh niên 25 tuổi, sau đó giảm mạnh cho đến tuổi dậy thì. Testosterone đóng vai trò quan trọng trong việc định hình trí não: nó ảnh hưởng đến sự hình thành và cắt tỉa các khớp thần kinh (synapses), từ đó tác động đến khả năng tư duy và xử lý thông tin.
Một số nghiên cứu trên động vật cho thấy, cả con đực lẫn con cái được bổ sung testosterone trước khi sinh đều thực hiện tốt hơn trong các bài kiểm tra liên quan đến định hướng không gian. Điều này gợi ý rằng testosterone có thể giúp bé trai phát triển khả năng suy luận và tư duy không gian vượt trội hơn. Tuy vậy, bộ não nam giới cũng không hoàn toàn “thuần nam”, mà vẫn tồn tại những vùng mang đặc điểm nữ tính – tạo nên sự cân bằng thú vị trong cấu trúc não bộ.
2. Trí não bé gái trong bụng mẹ
Khác với bé trai, bé gái sản xuất testosterone ít hơn nhiều. Do vậy, sự phát triển trí não ít chịu ảnh hưởng từ hormone này, và có xu hướng ổn định hơn. Bộ não của bé gái được xem là “phiên bản gốc” nếu không có tác động của testosterone.
Một số nghiên cứu MRI sau khi trẻ sinh ra chỉ ra rằng, ở bé gái, những vùng liên quan đến ngôn ngữ và cảm xúc như nhân đuôi (caudate) thường phát triển lớn hơn. Ngoài ra, thể chai (corpus callosum) – “cây cầu” kết nối hai bán cầu não – cũng lớn hơn so với bé trai, giúp các bé gái có khả năng sử dụng cả hai bán cầu não trong việc giải quyết vấn đề. Điều này có thể lý giải vì sao bé gái thường phát triển kỹ năng giao tiếp, ngôn ngữ và xử lý cảm xúc sớm hơn.
Ngay từ trong thai kỳ, bé trai đã được xem như một “cỗ máy testosterone nhỏ”
3. Con trai và con gái có suy nghĩ khác nhau như thế nào?
Não bộ của trẻ không ngừng phát triển thông qua việc đọc, nghe, quan sát và trải nghiệm. Trong quá trình ấy, hàng loạt kết nối thần kinh mới được hình thành, giúp trẻ tưởng tượng, sáng tạo và rèn luyện kỹ năng.
Các nghiên cứu sử dụng MRI não trên hàng trăm trẻ em trai và gái khỏe mạnh đã mang đến nhiều phát hiện thú vị:
-
Khả năng toán học: Trong hầu hết các bài kiểm tra, bé trai và bé gái đều thể hiện kết quả tương đương nhau. Điều này cho thấy sự khác biệt về năng lực toán học khi lớn lên có thể xuất phát từ môi trường giáo dục, chứ không phải từ sinh học.
-
Ưu thế của bé gái: Các bé gái thường ghi nhớ danh sách từ vựng tốt hơn, đọc thuộc nhanh hơn và khéo léo hơn trong những công việc cần sự linh hoạt của đôi tay hay phản ứng nhanh.
-
Ưu thế của bé trai: Các bé trai lại nhỉnh hơn trong những nhiệm vụ liên quan đến tư duy không gian, chẳng hạn như sắp xếp các khối lego theo mô hình có sẵn.
Tuy nhiên, các chuyên gia nhấn mạnh rằng những khác biệt này chỉ mang tính tương đối. Não bộ trẻ em rất linh hoạt và có khả năng thay đổi đáng kinh ngạc: những vùng được sử dụng thường xuyên sẽ phát triển mạnh, trong khi vùng ít dùng có thể thu hẹp lại. Vì vậy, cách cha mẹ nuôi dưỡng, khuyến khích và tạo môi trường học tập sẽ có ảnh hưởng lớn hơn nhiều so với sự khác biệt giới tính bẩm sinh.
4. Cha mẹ nên lưu ý gì?
Mặc dù sự phát triển trí não của bé trai và bé gái có những điểm khác biệt, nhưng điều quan trọng nhất vẫn là cách cha mẹ đồng hành và hỗ trợ con. Dưới đây là những lưu ý cha mẹ cần quan tâm:
-
Không so sánh cứng nhắc giữa bé trai và bé gái: Mỗi đứa trẻ có tốc độ phát triển riêng. Việc đặt bé trai và bé gái cạnh nhau để so sánh chỉ khiến cha mẹ lo lắng không cần thiết. Thay vào đó, hãy quan sát sự tiến bộ của chính con qua từng giai đoạn để thấy rõ sự trưởng thành tự nhiên.
-
Khuyến khích phát triển toàn diện: Dù là bé trai hay bé gái, cha mẹ nên tạo điều kiện để con phát triển cân bằng cả ngôn ngữ, vận động, tư duy lẫn cảm xúc. Việc này giúp trẻ có nền tảng trí tuệ vững chắc và khả năng thích ứng tốt hơn trong tương lai.
-
Tạo môi trường giàu trải nghiệm: Một môi trường đa dạng hoạt động, từ trò chơi vận động, đọc sách, khám phá khoa học đến các hoạt động nghệ thuật, sẽ giúp não bộ trẻ phát triển linh hoạt và sáng tạo hơn.
-
Theo dõi theo mốc phát triển chuẩn: Thay vì dựa vào giới tính, cha mẹ nên tham chiếu các mốc phát triển trí tuệ và vận động theo chuẩn quốc tế. Nếu nhận thấy con có dấu hiệu chậm phát triển trí tuệ hoặc chậm hơn nhiều so với mốc chung, cha mẹ cần sớm tham khảo ý kiến chuyên gia để được tư vấn kịp thời.
Mỗi đứa trẻ có tốc độ phát triển riêng, việc đặt bé trai và bé gái cạnh nhau để so sánh chỉ khiến cha mẹ lo lắng không cần thiết
Bé trai thường nổi trội hơn về vận động và tư duy không gian, trong khi bé gái có ưu thế ở ngôn ngữ và cảm xúc. Tuy nhiên, sự khác biệt này chỉ mang tính tương đối và mỗi bé đều có tốc độ phát triển riêng. Cha mẹ nên tôn trọng cá tính, tạo môi trường khuyến khích và hỗ trợ đa dạng kỹ năng để con phát huy tối đa tiềm năng.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
-
Fanpage của Dr Thắng
1. Ths. BS Vũ Công Thắng :
https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN
2. Bác sĩ Thắng:
https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN
3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:
https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN
-
Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
-
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
-
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699