Sản dịch sau sinh như thế nào là bình thường? Dấu hiệu mẹ cần theo dõi

1. Sản dịch sau sinh là gì?

Sản dịch là lượng máu, dịch nhầy, niêm mạc tử cung bong ra sau khi sinh. Đây là quá trình tự nhiên giúp tử cung được làm sạch, loại bỏ các phần còn sót lại của nhau thai, niêm mạc và máu trong quá trình mang thai. Nhờ quá trình này, tử cung sẽ dần thu nhỏ lại và trở về kích thước ban đầu trước khi mang thai.

Thông thường, sản dịch sẽ kéo dài từ 2 đến 6 tuần sau khi sinh. Tuy nhiên, thời gian này có thể thay đổi tùy theo cơ địa của mỗi người mẹ. Mẹ sinh thường thường có thời gian ra sản dịch ngắn hơn so với mẹ sinh mổ, do quá trình sinh tự nhiên giúp tử cung co bóp mạnh hơn.

Mẹ sinh thường thường có thời gian ra sản dịch ngắn hơn so với mẹ sinh mổ

Ngoài ra, mẹ cho con bú sớm và thường xuyên cũng giúp sản dịch ra nhanh hơn. Khi bé bú, cơ thể mẹ tiết ra hormone oxytocin, giúp tử cung co hồi tốt hơn và đẩy sản dịch ra ngoài dễ dàng, giảm nguy cơ bị ứ đọng trong tử cung.

2. Các giai đoạn của sản dịch sau sinh

Sản dịch thường thay đổi về màu sắc, lượng và mùi theo từng giai đoạn:

Giai đoạn 1 (3–4 ngày đầu):
Sản dịch có màu đỏ tươi, chủ yếu là máu, lượng ra nhiều giống như khi hành kinh.
Giai đoạn 2 (từ ngày 5 đến ngày 10):
Dịch nhạt màu hơn, chuyển sang nâu đỏ hoặc hồng, ít máu hơn và nhiều dịch nhầy.
Giai đoạn 3 (từ ngày 10 trở đi):
Sản dịch có màu trắng đục hoặc hơi vàng, lượng ít dần, không có mùi hôi. Sau khoảng 4–6 tuần thì hết hoàn toàn.

Nếu sản dịch trở lại màu đỏ tươi sau khi đã nhạt hoặc có mùi bất thường, mẹ nên đi khám ngay.

3. Sản dịch bình thường có đặc điểm gì?

Một số dấu hiệu cho thấy sản dịch của mẹ là bình thường gồm:

Màu sắc thay đổi dần từ đỏ → hồng → trắng/vàng nhạt.
Lượng dịch giảm dần mỗi ngày, không ra ồ ạt.
Không có mùi hôi, chỉ hơi tanh nhẹ.
Mẹ không sốt, không đau bụng dưới dữ dội.
Không cảm thấy chóng mặt, hoa mắt hay yếu sức.

Nhìn chung, nếu mẹ cảm thấy cơ thể hồi phục tốt, không có triệu chứng bất thường, thì sản dịch đang diễn tiến tự nhiên.

4. Dấu hiệu sản dịch bất thường – Mẹ cần đi khám ngay

Một số dấu hiệu cảnh báo sản dịch bất thường có thể liên quan đến nhiễm khuẩn hậu sản hoặc bế sản dịch:

Sản dịch ra nhiều kéo dài trên 6 tuần.
Dịch có mùi hôi, tanh nồng, màu đỏ sậm trở lại sau khi đã nhạt.
Có lẫn cục máu đông lớn.
Mẹ đau bụng dưới dữ dội, tử cung sưng hoặc cứng.
Mẹ bị sốt > 38°C, rét run, người mệt mỏi.
Sản dịch ít hoặc không ra nhưng bụng dưới căng đau – có thể là dấu hiệu ứ sản dịch trong tử cung.

👉 Trong các trường hợp trên, mẹ cần đến cơ sở y tế ngay để được siêu âm, thăm khám và điều trị kịp thời. Nếu bế sản dịch, bác sĩ có thể dùng thuốc co hồi tử cung hoặc can thiệp hút buồng tử cung để làm sạch.

5. Cách chăm sóc để sản dịch ra hết nhanh, tử cung hồi phục tốt

Trước hết, hãy cho con bú càng sớm càng tốt sau sinh và duy trì việc bú đều đặn. Khi bé bú, hormone oxytocin được tiết ra giúp tử cung co bóp mạnh hơn, nhờ đó đẩy sản dịch ra ngoài nhanh và giảm nguy cơ ứ đọng.

Bên cạnh đó, mẹ nên vận động nhẹ nhàng sau sinh, chẳng hạn như ngồi dậy, đi lại chậm rãi trong phòng. Việc này giúp lưu thông máu, kích thích tử cung hoạt động, tránh tình trạng máu tụ hoặc bế sản dịch. Tuy nhiên, cần tránh vận động quá sức, vì có thể gây đau vết mổ hoặc ra máu nhiều hơn.

Giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ là điều vô cùng quan trọng. Mẹ nên thay băng vệ sinh mỗi 3–4 giờ, rửa vùng kín bằng nước ấm, lau khô trước khi mặc đồ. Tránh thụt rửa sâu âm đạo hoặc ngâm nước lâu trong bồn tắm, vì điều này dễ khiến vi khuẩn xâm nhập gây viêm nhiễm.

Mẹ cần vệ sinh vùng kín sạch sẽ để tránh vi khuẩn xâm nhập gây viêm nhiễm

Ngoài ra, chế độ dinh dưỡng cũng góp phần quan trọng trong quá trình hồi phục. Mẹ nên ăn đủ các nhóm chất, đặc biệt là thực phẩm giàu sắt, protein và vitamin C để tái tạo máu, tăng sức đề kháng. Đồng thời, uống đủ nước mỗi ngày giúp cơ thể thanh lọc và điều hòa hoạt động của tử cung. Cuối cùng, mẹ cần giữ tinh thần thoải mái và ngủ đủ giấc. Căng thẳng, thiếu ngủ có thể ảnh hưởng đến nội tiết, khiến quá trình co hồi tử cung chậm hơn và kéo dài thời gian ra sản dịch.

Sản dịch là hiện tượng sinh lý bình thường giúp cơ thể người mẹ loại bỏ máu và dịch thừa sau sinh. Mẹ chỉ cần chú ý theo dõi màu sắc, lượng, mùi và thời gian ra sản dịch, đồng thời giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ và cho con bú thường xuyên. Nếu sản dịch có mùi hôi, ra lâu, kèm đau bụng hoặc sốt, mẹ không nên chủ quan mà cần đi khám ngay để tránh biến chứng viêm tử cung hoặc bế sản dịch.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699