Sự khác biệt giữa trẻ tự kỷ và trẻ chậm phát triển thần kinh

1. Trẻ tự kỷ là gì?

Tự kỷ, hay còn gọi là Rối loạn phổ tự kỷ (ASD), là một nhóm các rối loạn phát triển thần kinh ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp, hành vi và sự tương tác xã hội của trẻ. Tình trạng này thường được phát hiện ở trẻ em dưới 3 tuổi và có thể kéo dài suốt đời. Mặc dù mức độ ảnh hưởng của tự kỷ có thể khác nhau, nhưng trẻ tự kỷ thường gặp khó khăn trong việc hiểu và phản ứng với thế giới xung quanh.

Trẻ tự kỷ thường có các đặc điểm nhận dạng như khó khăn trong giao tiếp, thích duy trì các thói quen, và có hành vi lặp lại. Bé có thể gặp khó khăn trong việc thể hiện cảm xúc hoặc hiểu cảm xúc của người khác. Ngoài ra, trẻ tự kỷ thường có sự chú ý đặc biệt đến một số chủ đề hay vật thể nhất định và có thể gặp khó khăn trong việc thay đổi thói quen hay môi trường sống.

Các triệu chứng phổ biến của trẻ tự kỷ:

Giao tiếp: Trẻ tự kỷ thường không sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp hoặc có thể phát âm muộn. Một số trẻ có thể không nói hoặc chỉ dùng từ ngữ lặp lại.
Hành vi: Trẻ có thể thể hiện hành vi lặp lại, như lặp lại một hành động hoặc một cụm từ, hoặc các hành vi không thích ứng với tình huống.
Sự tương tác xã hội: Trẻ gặp khó khăn trong việc xây dựng các mối quan hệ bạn bè hoặc chơi cùng với các trẻ khác. Trẻ cũng có thể không thích giao tiếp mắt hoặc tiếp xúc cơ thể.

Ở những năm đầu đời, nếu trẻ không phản ứng với tên gọi, không theo dõi ánh mắt của người khác, hoặc không có sự quan tâm đến các trò chơi tương tác như “trò chơi ú oà”, thì đó có thể là dấu hiệu của tự kỷ. Bên cạnh đó, nếu trẻ có các hành vi lặp đi lặp lại như vỗ tay, quay vòng, hoặc bị ám ảnh với các đối tượng nhất định, các bậc phụ huynh nên tìm kiếm sự hỗ trợ sớm từ các chuyên gia.

Tự kỷ, hay còn gọi là Rối loạn phổ tự kỷ (ASD)

2. Trẻ chậm phát triển thần kinh là gì?

Chậm phát triển thần kinh là tình trạng mà trẻ không đạt được các mốc phát triển về nhận thức, vận động, ngôn ngữ, và hành vi trong thời gian dự kiến so với các trẻ cùng độ tuổi. Điều này có thể do sự phát triển bất thường của não bộ hoặc các yếu tố khác ảnh hưởng đến sự phát triển thần kinh.

Trẻ chậm phát triển thần kinh thường gặp khó khăn trong việc học các kỹ năng mới như nói, đi, hay tự phục vụ. Trẻ có thể chậm phát triển ngôn ngữ, gặp khó khăn trong việc hiểu và thực hiện các yêu cầu đơn giản.

Trẻ chậm phát triển thần kinh có thể gặp khó khăn trong việc phát triển nhận thức, như khả năng tư duy và giải quyết vấn đề. Về mặt vận động, trẻ có thể chậm biết đi hoặc không thể phối hợp các động tác phức tạp như trẻ cùng độ tuổi. Tuy nhiên, với sự can thiệp sớm, trẻ có thể cải thiện đáng kể kỹ năng vận động và nhận thức.

3. Sự khác biệt giữa trẻ tự kỷ và trẻ chậm phát triển thần kinh

Mặc dù cả hai tình trạng này đều ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ, nhưng chúng có những điểm khác biệt rõ rệt trong các khía cạnh như giao tiếp, hành vi và mức độ nghiêm trọng.

Về sự phát triển giao tiếp: Trẻ tự kỷ thường gặp khó khăn lớn trong giao tiếp xã hội, khó khăn trong việc hiểu và thể hiện cảm xúc, trong khi trẻ chậm phát triển thần kinh có thể gặp trục trặc trong việc học các kỹ năng cơ bản như nói hoặc hiểu lời nói.
Về hành vi và sự tương tác xã hội: Trẻ tự kỷ có xu hướng thể hiện hành vi lặp đi lặp lại và khó tham gia vào các tương tác xã hội. Ngược lại, trẻ chậm phát triển thần kinh có thể không gặp phải vấn đề hành vi này, mặc dù cũng có thể khó khăn trong các mối quan hệ xã hội.
Về mức độ nghiêm trọng: Mức độ ảnh hưởng đến khả năng học hỏi và phát triển ở trẻ tự kỷ có thể nghiêm trọng hơn, trong khi trẻ chậm phát triển thần kinh thường có sự tiến bộ với các can thiệp phù hợp.

4. Cách chẩn đoán và can thiệp sớm

Chẩn đoán sớm và can thiệp kịp thời đóng vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ sự phát triển của trẻ tự kỷ và trẻ chậm phát triển thần kinh. Việc xác định sớm các dấu hiệu giúp gia đình và các chuyên gia có thể đưa ra những biện pháp phù hợp.

Phương pháp chẩn đoán: Chẩn đoán trẻ tự kỷ và trẻ chậm phát triển thần kinh thường dựa trên quan sát hành vi, sự phát triển ngôn ngữ và các kỹ năng xã hội. Các bác sĩ có thể sử dụng các công cụ như phỏng vấn gia đình, các bài kiểm tra phát triển, và thậm chí là các xét nghiệm để xác nhận tình trạng của trẻ.
Tầm quan trọng của can thiệp sớm: Can thiệp càng sớm, trẻ càng có cơ hội phát triển tốt hơn. Các chương trình hỗ trợ sớm giúp trẻ học các kỹ năng xã hội, ngôn ngữ và hành vi cần thiết, làm giảm bớt các triệu chứng của cả tự kỷ và chậm phát triển thần kinh.
Các biện pháp can thiệp phù hợp: Với trẻ tự kỷ, các chương trình can thiệp hành vi như ABA (Applied Behavior Analysis) có thể giúp cải thiện kỹ năng xã hội và giao tiếp. Với trẻ chậm phát triển thần kinh, việc phát triển kỹ năng vận động và nhận thức thông qua các bài tập và giáo dục đặc biệt là rất cần thiết.

Chẩn đoán sớm và can thiệp kịp thời đóng vai trò rất quan trọng

Mặc dù trẻ tự kỷ và trẻ chậm phát triển thần kinh có thể gặp phải những vấn đề tương tự trong quá trình phát triển, nhưng các biểu hiện và nguyên nhân của từng tình trạng lại khác nhau. Việc hiểu rõ sự khác biệt này giúp cha mẹ và các chuyên gia có thể đưa ra chiến lược can thiệp đúng đắn, hỗ trợ trẻ phát triển tốt hơn. Phân biệt chính xác cũng sẽ giúp giảm bớt sự nhầm lẫn và lo lắng không cần thiết.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699