1. Nghẹt mũi ở trẻ

Nghẹt mũi ở trẻ xảy ra khi các đường dẫn khí trong mũi bị tắc nghẽn bởi chất nhầy, sưng tấy niêm mạc, hoặc các yếu tố khác như dị vật. Trẻ nhỏ chưa biết cách tự xì mũi hay thở bằng miệng để bù đắp, vì vậy nghẹt mũi thường khiến bé khó thở, thở khò khè, và dễ cáu gắt. Đặc biệt ở trẻ sơ sinh, nghẹt mũi có thể làm bé bỏ bú hoặc bú ngắt quãng vì phải ngừng lại để lấy hơi.

Nghẹt mũi ở trẻ

Dấu hiệu nhận biết trẻ bị nghẹt mũi bao gồm:

• Thở bằng mũi khó khăn, phát ra tiếng khụt khịt hoặc khò khè.

• Chất nhầy chảy ra từ mũi (có thể trong, đục, hoặc màu vàng/xanh).

• Bé quấy khóc, ngủ không ngon giấc.

• Giảm lượng sữa bú hoặc ăn uống kém.

Nghẹt mũi ở trẻ có thể là tình trạng tạm thời do thay đổi thời tiết, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn như cảm lạnh, dị ứng, hoặc nhiễm trùng. Vì vậy, mẹ cần quan sát kỹ để xác định mức độ và tìm cách xử lý phù hợp.

2. Nguyên nhân khiến trẻ bị nghẹt mũi

• Cảm lạnh hoặc nhiễm virus: Đây là nguyên nhân hàng đầu, đặc biệt ở trẻ dưới 2 tuổi. Virus làm niêm mạc mũi tiết nhiều chất nhầy, gây tắc nghẽn. Trẻ có thể kèm theo sốt nhẹ, ho, hoặc hắt hơi.

Cảnh lạnh là một trong những nguyên nhân khiến trẻ bị nghẹt mũi

• Thời tiết khô lạnh: Không khí khô, đặc biệt vào mùa đông hoặc khi sử dụng điều hòa quá mức, làm khô niêm mạc mũi, khiến chất nhầy đặc lại và gây tắc.

• Dị vật trong mũi: Trẻ lớn hơn (1-3 tuổi) có thể nghịch ngợm nhét vật nhỏ như hạt nhựa, giấy vào mũi, dẫn đến tắc nghẽn một bên.

• Viêm xoang: Dù ít gặp ở trẻ nhỏ, nhưng viêm xoang có thể gây nghẹt mũi kéo dài, kèm chất nhầy màu vàng/xanh và đau vùng mặt.

3. Cách xử trí khi trẻ bị nghẹt mũi kéo dài

Bước 1: Làm loãng chất nhầy trong mũi

Chất nhầy đặc và khô là nguyên nhân chính gây tắc nghẽn. Làm loãng chúng giúp bé dễ thở hơn và hỗ trợ quá trình loại bỏ.

• Dùng nước muối sinh lý: Nhỏ 2-3 giọt nước muối sinh lý (0,9%) vào mỗi bên mũi của bé. Để bé nằm nghiêng hoặc ngửa đầu nhẹ, nhỏ từ từ để tránh gây sặc. Sau 1-2 phút, chất nhầy sẽ loãng ra.

• Tắm nước ấm: Hơi nước ấm từ phòng tắm giúp làm ẩm niêm mạc mũi và làm tan chất nhầy. Mẹ có thể bế bé vào phòng tắm, bật vòi nước nóng để tạo hơi nước, ngồi khoảng 10-15 phút.

• Máy tạo độ ẩm: Đặt máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ của bé, đặc biệt vào mùa đông hoặc khi dùng điều hòa. Không khí ẩm ngăn chất nhầy khô lại.

Bước 2: Hút mũi đúng cách

Sau khi chất nhầy đã loãng, hút mũi giúp loại bỏ chúng ra ngoài, giải phóng đường thở cho bé.

• Dụng cụ hút mũi: Sử dụng ống hút mũi bằng tay hoặc hút mũi điện (dành cho trẻ lớn hơn). Với trẻ sơ sinh, ưu tiên loại ống hút mềm, dễ vệ sinh.

• Cách thực hiện: Đặt bé nằm nghiêng, nhỏ nước muối sinh lý trước, sau đó dùng ống hút nhẹ nhàng hút từng bên mũi. Không hút quá mạnh hoặc quá sâu để tránh làm tổn thương niêm mạc.

• Tần suất: Chỉ hút 2-3 lần/ngày, tránh lạm dụng vì có thể gây khô mũi hoặc kích ứng.

Bước 3: Theo dõi và phòng ngừa tái phát

Nghẹt mũi kéo dài có thể là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng hơn, cần được theo dõi để xử lý kịp thời.

• Quan sát triệu chứng: Nếu bé sốt cao (trên 38°C), thở khò khè nặng, hoặc chất nhầy có máu/mủ, hãy đưa bé đến bác sĩ ngay.

• Giữ vệ sinh: Rửa tay trước khi chăm bé, lau sạch đồ chơi, và tránh để bé tiếp xúc với người đang bệnh.

• Dinh dưỡng: Với trẻ bú mẹ, tăng cữ bú để bổ sung kháng thể. Với trẻ lớn hơn, bổ sung nước, trái cây giàu vitamin C (cam, kiwi) để tăng đề kháng.

Nghẹt mũi ở trẻ là tình trạng phổ biến nhưng không quá khó để xử lý nếu mẹ nắm được nguyên nhân và áp dụng các biện pháp an toàn tại nhà. Từ việc làm loãng chất nhầy, hút mũi đúng cách, đến hỗ trợ bằng mẹo dân gian, tất cả đều giúp bé dễ thở và thoải mái hơn. Quan trọng nhất, mẹ cần kiên nhẫn, theo dõi sát sao tình trạng của con, và giữ môi trường sống sạch sẽ để phòng ngừa tái phát. Với những cách làm thông thoáng mũi trên, hy vọng mẹ sẽ tự tin chăm sóc bé yêu, giúp con luôn khỏe mạnh và vui vẻ!

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

• Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

• Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)

• Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội. 

• Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

• Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699