Trẻ bị tiêu chảy nên uống gì để bù nước an toàn và hiệu quả

1. Tiêu chảy ở trẻ em và nguy cơ mất nước

Tiêu chảy ở trẻ em là tình trạng đi ngoài phân lỏng nhiều lần trong ngày, thường do virus (như rotavirus), vi khuẩn, ký sinh trùng hoặc do chế độ ăn uống không phù hợp. Khi trẻ bị tiêu chảy, cơ thể mất nước và các chất điện giải quan trọng như natri, kali và clorua. Mất nước có thể gây nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ nhỏ, với các triệu chứng như mệt mỏi, môi khô, mắt trũng, khóc không có nước mắt hoặc tiểu ít.

Khi trẻ bị tiêu chảy có thể dẫn đến việc cơ thể mất nước và các chất điện giải quan trọng

Bù nước đúng cách là ưu tiên hàng đầu để ngăn ngừa biến chứng. Tuy nhiên, không phải loại đồ uống nào cũng an toàn và phù hợp cho trẻ trong tình trạng này. Việc lựa chọn đúng loại đồ uống sẽ giúp trẻ hồi phục nhanh chóng và tránh những rủi ro không mong muốn.

2. Các loại đồ uống an toàn và hiệu quả để bù nước

Dưới đây là những loại đồ uống được khuyến nghị để bù nước và điện giải cho trẻ bị tiêu chảy:

2.1. Dung dịch oresol (ORS)

Dung dịch oresol là lựa chọn hàng đầu được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo để bù nước và điện giải cho trẻ bị tiêu chảy. Oresol chứa hỗn hợp muối, đường và nước với tỷ lệ cân bằng, giúp bổ sung natri, kali và glucose mà cơ thể trẻ bị mất.

Cách sử dụng: Pha gói oresol với đúng lượng nước sạch theo hướng dẫn trên bao bì (thường là 200ml hoặc 1 lít nước tùy loại). Cho trẻ uống từng ngụm nhỏ, thường xuyên. Liều lượng phụ thuộc vào độ tuổi và mức độ mất nước:

Trẻ dưới 2 tuổi: 50-100ml sau mỗi lần đi ngoài.
Trẻ 2-10 tuổi: 100-200ml sau mỗi lần đi ngoài.
Trẻ lớn hơn: Uống theo nhu cầu, nhưng không quá 2 lít/ngày.

Lưu ý: Không pha oresol với nước trái cây, sữa hoặc các chất lỏng khác vì sẽ làm thay đổi nồng độ điện giải. Chỉ sử dụng nước sạch đã đun sôi để nguội.

2.2. Nước dừa tươi

Nước dừa tươi là một nguồn cung cấp điện giải tự nhiên, chứa kali, natri và magiê. Đây là lựa chọn tốt cho trẻ trên 1 tuổi bị tiêu chảy nhẹ.

Nước dừa tươi là một trong những loại nước giúp bù nước an toàn và hiệu quả khi trẻ bị tiêu chảy

Cách sử dụng: Cho trẻ uống nước dừa tươi nguyên chất, không thêm đường hoặc đá. Mỗi lần uống khoảng 50-100ml, tùy theo độ tuổi.
Lưu ý: Chỉ sử dụng nước dừa tươi, tránh nước dừa đóng hộp vì có thể chứa đường hoặc chất bảo quản không phù hợp. Không dùng nước dừa thay thế hoàn toàn oresol.

2.3. Nước lọc sạch

Nước lọc sạch đã đun sôi để nguội là một cách đơn giản để bù nước cho trẻ. Mặc dù không bổ sung điện giải, nước sạch vẫn cần thiết để duy trì độ ẩm cho cơ thể.

Cách sử dụng: Cho trẻ uống từng ngụm nhỏ, thường xuyên trong ngày. Kết hợp với oresol để đảm bảo bù cả nước và điện giải.
Lưu ý: Không cho trẻ uống nước chưa qua xử lý vì có thể làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.

2.4. Sữa mẹ (đối với trẻ bú mẹ)

Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng và chất lỏng tốt nhất khi bị tiêu chảy. Sữa mẹ chứa các kháng thể giúp tăng cường hệ miễn dịch và dễ tiêu hóa.

Cách sử dụng: Tiếp tục cho trẻ bú mẹ thường xuyên, theo nhu cầu. Nếu trẻ đi ngoài nhiều, tăng số lần bú để bù nước.
Lưu ý: Không ngừng cho trẻ bú mẹ khi trẻ bị tiêu chảy, trừ khi có chỉ định của bác sĩ.

3. Những loại đồ uống cần tránh

Một số loại đồ uống có thể làm tình trạng tiêu chảy của trẻ trở nên nghiêm trọng hơn hoặc gây hại cho sức khỏe. Phụ huynh cần lưu ý tránh những loại đồ uống sau để đảm bảo an toàn cho trẻ.

Trước hết, nước ngọt và đồ uống có gas cần được loại bỏ hoàn toàn khỏi chế độ của trẻ bị tiêu chảy. Những loại đồ uống này thường chứa lượng đường cao, có thể làm tăng tình trạng mất nước bằng cách kéo thêm nước vào phân, khiến tiêu chảy nặng hơn. Ngoài ra, khí gas trong các loại đồ uống này có thể gây khó chịu cho dạ dày của trẻ.

Tiếp theo, nước trái cây đóng hộp hoặc nước trái cây có thêm đường cũng không phù hợp. Mặc dù nước trái cây tự nhiên có thể cung cấp một số dưỡng chất, nhưng các sản phẩm đóng hộp thường chứa đường tinh luyện hoặc chất bảo quản, có thể kích thích đường ruột và làm tình trạng tiêu chảy kéo dài. Nếu muốn sử dụng nước trái cây, hãy ưu tiên các loại tự làm tại nhà và chỉ cho trẻ uống với lượng rất nhỏ.

Cuối cùng, tuyệt đối không cho trẻ uống nước chưa qua xử lý hoặc nước chưa đun sôi. Nước nhiễm khuẩn hoặc chứa ký sinh trùng có thể làm nặng thêm tình trạng tiêu chảy, đặc biệt nếu nguyên nhân ban đầu là do nhiễm khuẩn. Luôn đảm bảo nước sử dụng cho trẻ là nước sạch, đã được đun sôi và để nguội.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699