Trẻ trốn bò có đáng lo? Hiểu đúng về giai đoạn bò

1. Giai đoạn bò trong phát triển vận động của trẻ

Giai đoạn bò thường xuất hiện ở trẻ từ khoảng 7 đến 10 tháng tuổi và được xem là một trong những mốc phát triển vận động thô quan trọng. Đây không chỉ là cách di chuyển đầu tiên giúp trẻ tự chủ tiếp cận môi trường xung quanh, mà còn là giai đoạn đánh dấu sự phối hợp linh hoạt giữa các nhóm cơ và hệ thần kinh.

Việc bò giúp trẻ phát triển đồng đều cả tay, chân, vai, lưng và cơ bụng. Khi bò, trẻ học cách phân phối trọng lượng cơ thể, rèn luyện thăng bằng và khả năng điều hướng. Điều này không chỉ hỗ trợ thể chất mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển thị giác, định hướng không gian và khả năng tập trung. Trẻ bò nhiều cũng có xu hướng đạt được các kỹ năng như ngồi vững, đứng lên và đi đúng mốc thời gian hơn. Ngoài ra, bò là bước đệm để trẻ phát triển khả năng vận động tinh sau này, như viết, vẽ, hay các hoạt động yêu cầu phối hợp mắt-tay.

2. Trẻ trốn bò là gì?

“Trốn bò” là cách gọi dân gian để chỉ những trẻ không trải qua giai đoạn bò mà chuyển thẳng sang đứng và đi. Thay vì bò bằng tay và đầu gối như nhiều trẻ khác, một số bé có thể chọn cách di chuyển khác như lăn người, trườn người về phía trước hoặc thậm chí là “lết mông” để khám phá xung quanh.

Điều này đôi khi khiến cha mẹ lo lắng vì sợ bé bị “thiếu” một giai đoạn phát triển quan trọng. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp trốn bò đều bất thường. Có những trẻ vẫn phát triển vận động tốt dù không bò, miễn là bé đạt các mốc khác như ngồi, đứng, và đi trong khung thời gian phù hợp. Tuy nhiên, nếu trẻ trốn bò kèm theo dấu hiệu chậm phát triển khác như không kiểm soát đầu/gáy, không hứng thú với vận động hay khó khăn trong các tư thế nâng đỡ cơ thể, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám để được đánh giá chính xác hơn.

“Trốn bò” là cách gọi dân gian để chỉ những trẻ không trải qua giai đoạn bò mà chuyển thẳng sang đứng và đi

3. Trẻ trốn bò có sao không?

Không phải tất cả trẻ trốn bò đều có vấn đề về phát triển. Trong nhiều trường hợp, việc không bò chỉ đơn giản là sự lựa chọn khác trong cách di chuyển của trẻ. Nếu bé vẫn đạt các mốc phát triển vận động đúng thời điểm—như biết lẫy, ngồi, đứng và đi theo đúng độ tuổi—và có các hình thức di chuyển thay thế như trườn, lăn, hay lết mông để khám phá môi trường xung quanh, thì việc trốn bò có thể được coi là bình thường.

Tuy nhiên, cha mẹ nên lưu ý nếu trẻ không bò kèm theo dấu hiệu chậm phát triển vận động toàn diện. Ví dụ như trẻ yếu cơ, không nâng được người khi nằm sấp, chưa kiểm soát tốt đầu/gáy sau 4-5 tháng, hoặc tỏ ra không hứng thú với vận động và môi trường xung quanh. Những biểu hiện này có thể là dấu hiệu sớm của rối loạn vận động hoặc chậm phát triển ở trẻ và cần được bác sĩ chuyên khoa thăm khám để can thiệp kịp thời.

4. Các dấu hiệu đi kèm cần theo dõi

Việc trẻ “trốn bò” đôi khi chỉ là sự khác biệt bình thường, nhưng nếu đi kèm với một số dấu hiệu chậm phát triển vận động khác, cha mẹ nên đặc biệt lưu ý. Dưới đây là những biểu hiện có thể gợi ý rằng trẻ đang gặp khó khăn trong phát triển vận động:

Không ngồi vững khi 7–8 tháng tuổi: Trẻ không thể tự ngồi mà không cần hỗ trợ hoặc nhanh chóng đổ ngửa khi ngồi. Đây có thể là dấu hiệu cơ trung tâm (cơ bụng, lưng) chưa phát triển tốt.
Không cố gắng vươn tới đồ vật: Trẻ không chủ động với tay lấy đồ chơi hay không tỏ ra hứng thú khám phá những thứ xung quanh.
Thiếu các phản xạ vận động cơ bản: Bao gồm phản xạ chống tay khi nằm sấp, xoay người, hoặc phản ứng với tiếng động và ánh sáng. Những phản xạ này thường xuất hiện ở giai đoạn sớm và là nền tảng cho các kỹ năng vận động tiếp theo.

5. Nên làm gì nếu trẻ không bò?

Nếu trẻ “trốn bò” nhưng vẫn khỏe mạnh và phát triển các kỹ năng vận động khác đúng độ tuổi, cha mẹ có thể hỗ trợ thêm tại nhà để khuyến khích bé vận động. Một số gợi ý hữu ích gồm:

Cho trẻ chơi nằm sấp nhiều hơn: Tummy time là cách tuyệt vời để trẻ rèn luyện nhóm cơ cổ, lưng, bụng và vai – những vùng cần thiết để hỗ trợ quá trình trườn bò. Bắt đầu vài phút mỗi lần, tăng dần thời gian và tần suất trong ngày.
Tạo môi trường an toàn để bé khám phá: Trải thảm mềm trên sàn, để đồ chơi hơi xa tầm với nhằm khuyến khích trẻ vươn người, lăn, hoặc trườn tới. Hạn chế để trẻ nằm hoặc ngồi quá lâu trong ghế bập bênh, xe tập đi hoặc nôi.
Tham khảo ý kiến chuyên gia nếu có dấu hiệu chậm phát triển: Nếu trẻ không chỉ “trốn bò” mà còn chậm đạt các mốc khác (như không lật, không ngồi, không bám đứng...), cha mẹ nên đưa trẻ đi khám sớm để được tư vấn và can thiệp kịp thời.

Nếu trẻ “trốn bò” nhưng vẫn phát triển vận động đúng tuổi, cha mẹ có thể hỗ trợ tại nhà để khuyến khích bé vận động

Việc trẻ trốn bò không phải lúc nào cũng là dấu hiệu bất thường. Quan trọng là theo dõi tổng thể các kỹ năng vận động và sự phát triển của trẻ. Nếu có nghi ngờ, phụ huynh nên tham khảo ý kiến chuyên gia để được tư vấn phù hợp.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699