Viêm xoang ở trẻ nhỏ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách chăm sóc

1. Nguyên Nhân Gây Viêm Xoang Ở Trẻ Nhỏ

Viêm xoang ở trẻ nhỏ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả yếu tố vi sinh vật và môi trường. Dưới đây là những nguyên nhân chính:

1.1. Nhiễm Virus

Virus là tác nhân phổ biến nhất gây viêm xoang ở trẻ, thường liên quan đến các bệnh cảm lạnh hoặc cúm. Các virus như Rhinovirus, Influenza hay Adenovirus có thể làm viêm niêm mạc mũi, dẫn đến tắc nghẽn các lỗ thông xoang. Khi chất nhầy bị ứ đọng, môi trường trong xoang trở nên lý tưởng cho vi khuẩn hoặc virus phát triển, gây viêm xoang cấp tính. Viêm xoang do virus thường tự cải thiện sau 7-10 ngày nếu được chăm sóc đúng cách.

1.2. Nhiễm Vi Khuẩn

Viêm xoang do vi khuẩn thường xảy ra sau nhiễm virus, khi hệ miễn dịch của trẻ suy yếu. Các loại vi khuẩn phổ biến bao gồm Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae và Moraxella catarrhalis. Viêm xoang do vi khuẩn có triệu chứng nặng hơn, kéo dài hơn và thường cần điều trị bằng kháng sinh. Triệu chứng điển hình bao gồm chảy mủ mũi màu vàng hoặc xanh, đau mặt và sốt dai dẳng.

1.3. Dị Ứng

Dị ứng, chẳng hạn như dị ứng phấn hoa, lông động vật hoặc bụi nhà, có thể gây viêm mũi dị ứng ở trẻ, dẫn đến phù nề niêm mạc và tắc nghẽn xoang. Tình trạng này làm tăng nguy cơ viêm xoang, đặc biệt ở trẻ có cơ địa dị ứng. Viêm xoang do dị ứng thường tái phát nếu không kiểm soát được tác nhân gây dị ứng.

Ngoài ra, còn do một số yếu tố khác như: ô nhiễm không khí, thời tiết thay đổi và hệ miễn dịch yếu ở trẻ

2. Triệu Chứng Viêm Xoang Ở Trẻ Nhỏ

Nhận biết triệu chứng viêm xoang ở trẻ nhỏ là bước quan trọng để can thiệp sớm. Tuy nhiên, trẻ thường khó diễn đạt cảm giác khó chịu, nên phụ huynh cần chú ý các dấu hiệu sau:

Viêm xoang khiến trẻ bị nghẹt mũi kéo dài

Nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi: Trẻ có thể bị nghẹt mũi kéo dài, chảy nước mũi trong (do virus) hoặc mủ vàng/xanh (do vi khuẩn).
Ho: Ho dai dẳng, đặc biệt vào ban đêm, do chất nhầy chảy xuống họng.
Đau hoặc tức vùng mặt: Trẻ lớn hơn có thể phàn nàn về đau ở vùng trán, má hoặc quanh mắt, nhưng trẻ nhỏ thường chỉ quấy khóc hoặc xoa mặt.
Sốt: Sốt nhẹ đến trung bình (37,5-38,5°C) trong viêm xoang cấp tính, hoặc sốt cao hơn nếu nhiễm vi khuẩn.

Mệt mỏi, khó chịu: Trẻ có thể biếng ăn, bỏ bú hoặc ngủ kém do cảm giác khó chịu.
Hơi thở có mùi: Do chất nhầy hoặc mủ tích tụ trong xoang.
Đau đầu: Thường gặp ở trẻ lớn, đặc biệt khi cúi đầu hoặc nằm xuống.

3. Chăm Sóc Trẻ Bị Viêm Xoang Đúng Cách

Chăm sóc trẻ bị viêm xoang đúng cách giúp giảm triệu chứng, ngăn ngừa tái phát và hỗ trợ trẻ hồi phục nhanh chóng. Dưới đây là các hướng dẫn cụ thể:

Làm Thông Thoáng Đường Thở

Để giảm nghẹt mũi và giúp trẻ dễ thở, phụ huynh có thể sử dụng nước muối sinh lý (0,9%) để rửa mũi cho trẻ. Với trẻ nhỏ, nhỏ 2-3 giọt vào mỗi bên mũi, sau đó dùng dụng cụ hút mũi để loại bỏ chất nhầy. Đối với trẻ lớn hơn, hướng dẫn trẻ xì mũi nhẹ nhàng để tránh tổn thương niêm mạc. Ngoài ra, sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng giúp giữ ẩm không khí, ngăn chất nhầy trong xoang bị khô và tắc nghẽn.

Giảm Triệu Chứng và Hỗ Trợ Hồi Phục

Nếu trẻ sốt hoặc đau, phụ huynh có thể dùng thuốc hạ sốt như paracetamol theo liều lượng bác sĩ chỉ định. Tránh tự ý sử dụng thuốc thông mũi hoặc kháng sinh mà không có kê đơn, vì có thể gây tác dụng phụ hoặc kháng thuốc.

Để hỗ trợ miễn dịch, hãy cho trẻ uống đủ nước, bổ sung thực phẩm giàu vitamin C (cam, kiwi) và kẽm (hải sản, hạt). Trẻ cần nghỉ ngơi đầy đủ trong không gian yên tĩnh để cơ thể tập trung phục hồi.

Bổ sung thực phẩm giàu vitamin để hỗ trợ miễn dịch cho bé

Kiểm Soát Môi Trường Sống

Giữ môi trường sống sạch sẽ và thông thoáng là yếu tố quan trọng để ngăn ngừa viêm xoang tái phát. Phụ huynh nên thường xuyên lau dọn nhà cửa, giặt chăn ga và hạn chế trẻ tiếp xúc với khói bụi, khói thuốc lá hoặc các chất gây dị ứng như lông thú cưng.

Theo Dõi và Thăm Khám Kịp Thời

Phụ huynh cần theo dõi sát sao triệu chứng của trẻ, đặc biệt trong 7-10 ngày đầu. Nếu trẻ không cải thiện hoặc xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng như sưng mắt, đau đầu dữ dội hoặc khó thở, hãy đưa trẻ đến bác sĩ ngay.

Viêm xoang ở trẻ nhỏ là một bệnh lý cần được chú ý vì có thể gây khó chịu và dẫn đến biến chứng nếu không được xử lý đúng cách. Hiểu rõ nguyên nhân, nhận biết triệu chứng và áp dụng các biện pháp chăm sóc phù hợp sẽ giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và giảm nguy cơ tái phát. Phụ huynh cần kiên nhẫn theo dõi, tạo môi trường sống lành mạnh và đưa trẻ đi khám kịp thời khi cần thiết. Với sự chăm sóc chu đáo, trẻ sẽ sớm lấy lại sức khỏe và vui chơi thoải mái.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699