Bảo vệ con trước sốt rét: Những biện pháp phòng ngừa hiệu quả

1. Sốt rét là gì?

Sốt rét là một bệnh truyền nhiễm do ký sinh trùng Plasmodium gây ra, lây truyền qua vết đốt của muỗi Anopheles cái. Khi bị nhiễm bệnh, ký sinh trùng sẽ xâm nhập vào máu, phát triển trong gan trước khi tấn công các tế bào hồng cầu, gây ra các cơn sốt điển hình. Bệnh sốt rét phổ biến ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới, đặc biệt là Đông Nam Á, châu Phi và Nam Mỹ.

Sốt rét có thể trở nên nguy hiểm, đặc biệt là đối với trẻ em dưới 5 tuổi do hệ miễn dịch của trẻ còn yếu, dễ bị biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

2. Biểu hiện của bệnh sốt rét

Trẻ em mắc sốt rét thường có các triệu chứng sau:

Sốt cao theo chu kỳ: Trẻ sốt rét thường có cơn sốt lặp lại theo chu kỳ 24-48 giờ, kèm theo lạnh run và đổ mồ hôi.
Rét run: Trước khi sốt cao, trẻ có thể cảm thấy lạnh, run rẩy kéo dài từ 15 phút đến 1 giờ

Rét run là một trong những biểu hiện điển hình của sốt rét

Đổ mồ hôi nhiều: Sau khi sốt, trẻ sẽ đổ mồ hôi nhiều và nhiệt độ cơ thể dần giảm xuống.
Mệt mỏi, quấy khóc: Trẻ thường cảm thấy mệt mỏi, cáu kỉnh, quấy khóc và có thể kém ăn.
Nôn ói, tiêu chảy: Một số trường hợp có triệu chứng về đường tiêu hóa như buồn nôn, nôn ói, tiêu chảy.
Thiếu máu, da xanh xao: Ký sinh trùng sốt rét tấn công hồng cầu, làm giảm lượng oxy cung cấp cho cơ thể, gây thiếu máu.

Nếu không được điều trị kịp thời, sốt rét có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như thiếu máu nặng, suy hô hấp, tổn thương não hoặc thậm chí tử vong.

3. Tại sao trẻ sốt rét?

Trẻ em có nguy cơ mắc sốt rét cao hơn người lớn do:

Hệ miễn dịch còn yếu: Trẻ chưa có khả năng đề kháng mạnh mẽ với các bệnh truyền nhiễm.
Tiếp xúc nhiều với muỗi: Trẻ em thường vui chơi ngoài trời vào buổi tối – thời điểm muỗi Anopheles hoạt động mạnh.
Môi trường sống: Trẻ sống ở khu vực có nhiều ao hồ, vũng nước tù đọng là nơi muỗi sinh sản mạnh.
Thiếu biện pháp phòng ngừa: Nếu trẻ không được ngủ màn, không dùng thuốc phòng sốt rét hoặc không có biện pháp bảo vệ khỏi muỗi đốt, nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn.

4. Hướng dẫn cha mẹ chăm sóc trẻ bị sốt rét

4.1 Đưa trẻ đến cơ sở y tế

Ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ sốt rét, cha mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ để xét nghiệm và chẩn đoán chính xác. Không tự ý dùng thuốc vì sốt rét có nhiều chủng loại khác nhau, mỗi loại có phác đồ điều trị riêng.

Trẻ bị sốt rét cha mẹ nên đưa con đến cơ sở y tế để chẩn đoán kịp thời

4.2 Tuân thủ phác đồ điều trị

Bác sĩ sẽ chỉ định thuốc sốt rét phù hợp (như Artemisinin, Chloroquine hoặc các loại thuốc khác tùy theo mức độ nhiễm bệnh). Cha mẹ cần cho trẻ uống thuốc đúng liều, đủ thời gian để tránh tình trạng kháng thuốc.

4.3 Chăm sóc tại nhà

Hạ sốt: Dùng thuốc hạ sốt (paracetamol) theo hướng dẫn bác sĩ khi trẻ sốt cao trên 38,5°C.
Bổ sung nước: Cho trẻ uống nhiều nước, dung dịch oresol hoặc nước hoa quả để bù nước.
Dinh dưỡng hợp lý: Cho trẻ ăn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa như cháo, súp, nước hầm xương.
Giữ vệ sinh: Đảm bảo môi trường sống sạch sẽ, tránh nơi ẩm thấp để ngăn muỗi phát triển.

5. Những biện pháp phòng ngừa sốt rét hiệu quả

5.1 Ngủ màn

Cho trẻ ngủ màn là biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả để tránh muỗi đốt. Màn ngủ nên được tẩm hóa chất diệt muỗi để tăng hiệu quả bảo vệ. Khi sử dụng màn, cha mẹ cần kiểm tra để đảm bảo màn không có lỗ thủng, tránh để muỗi lọt vào.

5.2 Mặc quần áo dài tay

Vào buổi tối, cha mẹ nên cho trẻ mặc quần áo dài tay, sáng màu để giảm nguy cơ bị muỗi đốt. Ngoài ra, có thể sử dụng kem chống muỗi an toàn cho trẻ em để tăng cường bảo vệ.

5.3 Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi

Muỗi sinh sản mạnh ở những nơi có nước đọng. Vì vậy, cha mẹ cần đậy kín các dụng cụ chứa nước như bể nước, chum, vại, và thường xuyên dọn dẹp xung quanh nhà để loại bỏ vũng nước tù đọng. Nếu có ao hồ, có thể nuôi cá để cá ăn bọ gậy, giúp giảm số lượng muỗi.

Định kỳ phun thuốc diệt muỗi trong nhà và khu vực xung quanh giúp giảm số lượng muỗi. Ngoài ra, cha mẹ có thể sử dụng nhang muỗi, đèn bắt muỗi để hạn chế sự xuất hiện của muỗi trong nhà.

5.4 Tiêm phòng và uống thuốc phòng sốt rét

Ở những khu vực có nguy cơ cao, trẻ có thể được chỉ định uống thuốc phòng sốt rét theo hướng dẫn của bác sĩ. Ngoài ra, một số loại vaccine sốt rét đang được phát triển và thử nghiệm, mở ra hy vọng bảo vệ trẻ em khỏi căn bệnh này.

Sốt rét là một bệnh nguy hiểm nhưng có thể phòng ngừa được nếu cha mẹ áp dụng các biện pháp bảo vệ con đúng cách. Việc ngủ màn, giữ vệ sinh môi trường, mặc quần áo dài tay, sử dụng kem chống muỗi và thực hiện các biện pháp diệt muỗi là chìa khóa giúp bảo vệ trẻ khỏi căn bệnh này. Nếu trẻ có dấu hiệu sốt rét, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm. Hãy chủ động bảo vệ con yêu trước sốt rét để bé luôn khỏe mạnh!

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699