1. Tại Sao Bé Bú Sữa Mẹ Nhưng Không Tăng Cân?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng bé không tăng cân dù được nuôi bằng sữa mẹ. Hiểu rõ các nguyên nhân này là bước đầu tiên để tìm ra giải pháp phù hợp.
1.1. Bé Không Nhận Đủ Sữa Mẹ
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là bé không nhận được đủ lượng sữa cần thiết. Điều này có thể xảy ra do:
-
Kỹ thuật bú không đúng: Nếu bé ngậm ti không đúng cách, bé có thể không hút được lượng sữa cần thiết. Ngậm ti sai có thể khiến bé chỉ nhận được phần sữa đầu (ít calo) mà không nhận được sữa cuối (giàu chất béo, giúp tăng cân).
Kỹ thuật bú không đúng có thể khiến trẻ không bú đủ sữa mẹ dẫn đến không tăng cân
-
Tần suất bú không đủ: Trẻ sơ sinh cần bú thường xuyên, khoảng 8-12 lần mỗi ngày trong những tháng đầu đời. Nếu bé bú ít hơn, lượng sữa tiêu thụ có thể không đủ để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng.
-
Mẹ ít sữa: Một số bà mẹ gặp khó khăn trong việc sản xuất đủ sữa do căng thẳng, chế độ ăn uống thiếu chất, hoặc các vấn đề sức khỏe như suy giáp, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS).
1.2. Vấn Đề Sức Khỏe của Bé
Một số vấn đề sức khỏe ở trẻ có thể ảnh hưởng đến khả năng tăng cân:
-
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Bé có thể nôn trớ sau khi bú, dẫn đến mất một phần sữa đã tiêu thụ.
-
Dị ứng hoặc không dung nạp thực phẩm: Một số trẻ nhạy cảm với một số thành phần trong chế độ ăn của mẹ (như sữa bò, đậu nành), gây khó chịu đường ruột, ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ dinh dưỡng.
-
Bệnh lý tiềm ẩn: Các bệnh như thiếu máu, nhiễm trùng, hoặc rối loạn chuyển hóa hiếm gặp có thể khiến bé không tăng cân dù bú đủ sữa.
1.3. Chất Lượng Sữa Mẹ
Mặc dù sữa mẹ thường được điều chỉnh để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của bé, nhưng chất lượng sữa có thể bị ảnh hưởng bởi chế độ ăn uống và sức khỏe của mẹ. Nếu mẹ thiếu hụt dinh dưỡng hoặc không uống đủ nước, sữa mẹ có thể không cung cấp đủ calo hoặc chất béo cần thiết.
1.4. Giai Đoạn Tăng Trưởng Tự Nhiên
Một số trẻ có tốc độ tăng trưởng không đều. Có những giai đoạn bé tăng cân chậm hơn, đặc biệt nếu bé đang tập trung phát triển các kỹ năng khác như lẫy, bò, hoặc đi. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài, cần được kiểm tra kỹ hơn.
2. Giải Pháp Giúp Bé Tăng Cân Hiệu Quả
Cải thiện kỹ thuật bú là bước đầu tiên quan trọng. Đảm bảo bé ngậm ti đúng cách, tức là bé phải ngậm sâu núm vú và phần lớn quầng vú, môi cong ra ngoài, cằm chạm vào ngực mẹ, và không phát ra tiếng chép môi khi bú. Cha mẹ có thể thử các tư thế bú khác nhau như tư thế nằm nghiêng, tư thế ôm bóng, hoặc tư thế ngồi để tìm ra cách thoải mái nhất cho cả mẹ và bé. Ngoài ra, tăng tần suất bú cũng rất quan trọng. Trẻ sơ sinh nên được cho bú thường xuyên, khoảng 8-12 lần mỗi ngày, đặc biệt vào ban đêm khi cơ thể mẹ sản xuất nhiều prolactin, hormone kích thích tiết sữa. Nếu mẹ nghi ngờ bé không bú hiệu quả, có thể liên hệ với chuyên gia tư vấn sữa mẹ để được hướng dẫn cụ thể.
Tăng cường lượng sữa mẹ là một giải pháp hiệu quả khác. Mẹ cần duy trì chế độ ăn uống cân bằng, ưu tiên các thực phẩm giàu protein như thịt nạc, cá, trứng, và các chất béo lành mạnh từ quả bơ, dầu ô liu, hoặc các loại hạt. Uống đủ nước (khoảng 2-3 lít mỗi ngày) cũng giúp duy trì lượng sữa dồi dào. Để kích thích sản xuất sữa, mẹ có thể sử dụng máy hút sữa sau mỗi lần cho bé bú, đặc biệt nếu cảm thấy bé không bú hết sữa. Ngoài ra, việc nghỉ ngơi đầy đủ và giảm căng thẳng thông qua các hoạt động như thiền, yoga nhẹ nhàng, hoặc đi dạo cũng giúp cải thiện chất lượng và số lượng sữa.
Mẹ bỉm cần cải thiện chế độ dinh dưỡng để cải thiện chất lượng và số lượng sữa
Theo dõi sức khỏe của bé là yếu tố không thể bỏ qua. Nếu bé có dấu hiệu trào ngược dạ dày thực quản, chẳng hạn như nôn trớ thường xuyên sau khi bú, cha mẹ nên giữ bé ở tư thế thẳng đứng trong khoảng 20-30 phút sau mỗi cữ bú để giảm triệu chứng. Trong trường hợp nghi ngờ bé bị dị ứng thực phẩm (như sữa bò hoặc đậu nành trong chế độ ăn của mẹ), mẹ có thể thử loại bỏ các thực phẩm này trong 2-3 tuần và quan sát phản ứng của bé. Nếu tình trạng không cải thiện hoặc bé có các dấu hiệu bất thường như mệt mỏi, quấy khóc kéo dài, hoặc sốt, cần đưa bé đến bác sĩ để kiểm tra. Các xét nghiệm như xét nghiệm máu, siêu âm, hoặc đánh giá phát triển có thể giúp phát hiện các bệnh lý tiềm ẩn như thiếu máu hoặc rối loạn chuyển hóa.
Bổ sung dinh dưỡng khi cần thiết có thể là giải pháp tạm thời. Trong một số trường hợp, nếu bé vẫn không tăng cân dù đã áp dụng các biện pháp trên, bác sĩ có thể đề xuất bổ sung sữa công thức hoặc sữa mẹ vắt ra để đảm bảo bé nhận đủ calo. Điều này không có nghĩa là mẹ phải ngừng cho con bú, mà chỉ là cách hỗ trợ tạm thời để bé đạt được cân nặng lý tưởng. Khi bổ sung, mẹ nên tiếp tục cho bé bú sữa mẹ trước, sau đó mới cho uống thêm sữa công thức để duy trì nguồn sữa mẹ.
Theo dõi và ghi chép thường xuyên giúp đánh giá tiến triển. Cha mẹ nên ghi lại tần suất bú, số lượng tã ướt và bẩn, cũng như cân nặng của bé hàng tuần. Các ứng dụng hoặc sổ tay theo dõi sức khỏe trẻ sơ sinh có thể hỗ trợ việc này. Những thông tin này không chỉ giúp cha mẹ nhận biết vấn đề sớm mà còn cung cấp dữ liệu hữu ích khi trao đổi với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Việc bé bú sữa mẹ nhưng không tăng cân có thể khiến cha mẹ lo lắng, nhưng trong nhiều trường hợp, vấn đề này có thể được khắc phục thông qua việc điều chỉnh kỹ thuật bú, cải thiện chế độ dinh dưỡng của mẹ, và theo dõi sức khỏe của bé. Hãy kiên nhẫn và tìm kiếm sự hỗ trợ từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng nếu cần. Với sự chăm sóc đúng cách, bé sẽ sớm đạt được cân nặng lý tưởng và phát triển khỏe mạnh.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
- Fanpage của Dr Thắng
1. Ths. BS Vũ Công Thắng :
https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN
2. Bác sĩ Thắng:
https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN
3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:
https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN
- Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
- Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
- Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
- Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699
