Bé bú sữa mẹ và sữa công thức: Nguyên tắc vàng mẹ không thể bỏ qua!

1. Mẹ nên cho con bú sữa mẹ hay sữa công thức

Sữa mẹ hay sữa công thức

Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Quỹ ban Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), trẻ nên được nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời và tiếp tục bú kèm dăm tới 2 tuổi hoặc lâu hơn. Sữa mẹ cung cấp đầy đủ dưỡng chất và kháng thể giúp trẻ phát triển toàn diện và tăng cường hệ miễn dịch. Tuy nhiên, nếu mẹ không đủ sữa hoặc gặp phải một số tình huống đặc biệt, có thể kết hợp sữa công thức một cách khoa học.

2. Khi nào nên dùng sữa công thức?

Mặc dù sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tối ưu cho bé trong ít nhất 6 tháng đầu đời, nhưng có những trường hợp mà mẹ buộc phải bổ sung sữa công thức để đảm bảo bé vẫn nhận đủ dưỡng chất. Tuy nhiên, việc quyết định cho bé uống sữa công thức không nên được thực hiện tùy tiện mà cần dựa trên những lý do chính đáng và khoa học.

Mẹ không có đủ sữa

Một số mẹ sau sinh có thể gặp tình trạng ít sữa do nhiều nguyên nhân như:

- Sinh mổ hoặc mất máu nhiều sau sinh, dẫn đến sữa về chậm.

- Rối loạn nội tiết tố, đặc biệt là những mẹ bị hội chứng buồng trứng đa nang hoặc có tiền sử bệnh lý về tuyến giáp.

- Mẹ căng thẳng, stress hoặc thiếu ngủ kéo dài, ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa.

Mẹ bị ốm không có sữa trữ

Trong một số trường hợp, mẹ bị ốm nặng hoặc phải dùng thuốc không an toàn khi cho con bú, việc tạm thời cho bé uống sữa công thức là điều cần thiết. Những trường hợp mẹ cần dừng hoặc hạn chế cho con bú sữa mẹ bao gồm:

- Mẹ mắc bệnh truyền nhiễm có thể lây qua sữa mẹ, như lao phổi chưa điều trị hoặc HIV (trong một số điều kiện).

- Mẹ phải sử dụng thuốc điều trị mà không thể thay thế hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.

- Mẹ trải qua phẫu thuật hoặc các thủ thuật y khoa yêu cầu tạm dừng cho con bú.

Trong những tình huống này, nếu mẹ không có sữa trữ sẵn thì việc cho bé dùng sữa công thức là giải pháp hợp lý nhất. Khi mẹ hồi phục, có thể dần dần quay lại cho con bú mẹ hoàn toàn hoặc kết hợp bú mẹ và sữa công thức một cách hợp lý.

Mẹ đi làm, không thể cho bé bú trực tiếp

Nhiều mẹ phải quay trở lại công việc khi bé còn nhỏ, dẫn đến khó khăn trong việc duy trì nguồn sữa mẹ. Một số mẹ có thể duy trì hút sữa và trữ sữa cho bé, nhưng nếu không thể hút đủ hoặc điều kiện công việc không cho phép, bé có thể phải làm quen với sữa công thức.

3. Nguyên tắc vàng khi kết hợp sữa mẹ và sữa công thức

Tối đa việc dùng sữa mẹ

Sữa mẹ luôn là lựa chọn tốt nhất cho bé, không chỉ vì cung cấp dưỡng chất mà còn giúp bé tăng cường miễn dịch. Việc bú mẹ còn tạo sự gắn kết giữa mẹ và bé, giúp bé cảm thấy an toàn. Vì vậy, sữa công thức chỉ nên là giải pháp tình thế khi không có cách khác. Nếu mẹ ít sữa, có thể áp dụng các phương pháp kích sữa để duy trì nguồn sữa mẹ tối đa có thể.

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời

Không chọn sữa công thức quá ngọt

Sữa công thức thường có vị ngọt hơn sữa mẹ, nếu bé quen với hương vị này có thể từ chối bú mẹ vì thấy sữa mẹ nhạt hơn. Do đó, mẹ nên chọn loại sữa công thức có vị thanh nhạt, gần giống sữa mẹ nhất để tránh việc bé lệ thuộc vào sữa công thức.

Một cách để kiểm tra độ ngọt của sữa là mẹ có thể tự thử vị trước khi cho bé uống. Nếu thấy sữa quá ngọt, có thể thử đổi sang loại khác. Ngoài ra, có thể áp dụng cách cho bé bú mẹ trước, sau đó mới bú sữa công thức để hạn chế nguy cơ bé bỏ bú mẹ.

Giảm nguy cơ rối loạn tiêu hóa

Khi bé chuyển từ sữa mẹ sang sữa công thức, hệ tiêu hóa có thể chưa thích nghi kịp, dễ gây ra tình trạng táo bón, đầy hơi, đi ngoài phân lỏng hoặc phân xanh. Để giảm thiểu tình trạng này, mẹ nên:

- Bổ sung men vi sinh giúp cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, hạn chế rối loạn tiêu hóa.

- Chọn sữa công thức dễ tiêu hóa và có thành phần gần giống sữa mẹ.

- Theo dõi phản ứng của bé, nếu thấy bé gặp vấn đề tiêu hóa kéo dài, có thể cân nhắc đổi sữa.

- Khi đổi sữa, cần thực hiện từng bước, không nên thay đổi đột ngột để tránh gây sốc tiêu hóa cho bé.

Bổ sung thêm vitamin D và sắt

Cả sữa mẹ và sữa công thức đều không thể cung cấp đủ 100% nhu cầu vi chất dinh dưỡng cho bé, đặc biệt là vitamin D và sắt. Vì vậy, mẹ cần lưu ý bổ sung vi chất này cho bé:

- Vitamin D: Giúp hấp thụ canxi tốt hơn, phòng ngừa còi xương. Bé bú mẹ hoàn toàn hoặc bú sữa công thức dưới 1 lít/ngày cần bổ sung khoảng 400 IU vitamin D/ngày.

- Sắt: Trẻ từ 4-6 tháng tuổi bắt đầu có nguy cơ thiếu sắt do nguồn dự trữ từ mẹ bắt đầu cạn kiệt. Nếu bé bú mẹ hoàn toàn hoặc bú ít sữa công thức, mẹ nên hỏi bác sĩ về việc bổ sung sắt để phòng tránh thiếu máu.

Việc kết hợp sữa mẹ và sữa công thức là một giải pháp cần thiết trong một số trường hợp, nhưng mẹ cần tuân thủ các nguyên tắc vàng để đảm bảo bé phát triển khỏe mạnh. Hãy luôn ưu tiên sữa mẹ tối đa, lựa chọn sữa công thức phù hợp, theo dõi hệ tiêu hóa của bé và bổ sung vi chất cần thiết. Mỗi em bé đều có nhu cầu khác nhau, vì vậy mẹ cần quan sát, điều chỉnh linh hoạt và tham khảo ý kiến chuyên gia khi cần. Hành trình nuôi con bằng sữa mẹ hay kết hợp sữa công thức đều có những thử thách, nhưng với tình yêu thương và sự kiên trì, mẹ sẽ giúp con có khởi đầu tốt nhất!

Mẹ xem video bác hướng dẫn tại đây:

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699