Bé ngủ hay trằn trọc: Nguyên nhân và cách xử lý đơn giản

1. Hiểu đúng về giấc ngủ của bé

Giấc ngủ của trẻ em khác người lớn ở chỗ chu kỳ ngủ của bé ngắn hơn, thường chỉ kéo dài khoảng 40-60 phút và bao gồm giai đoạn ngủ sâu, ngủ nông và chuyển giấc. Trong giai đoạn ngủ sâu ban đầu, bé có thể ngủ rất yên, thậm chí không bị đánh thức bởi tiếng ồn nhẹ. Tuy nhiên, sau khoảng 30 phút, bé sẽ bước vào giai đoạn chuyển giấc – đây chính là lúc nhiều bé bắt đầu trằn trọc, lăn qua lăn lại, rên rỉ hoặc thậm chí khóc nhẹ. Điều này hoàn toàn bình thường và không nhất thiết là dấu hiệu bé thiếu chất như canxi hay vitamin D.

Nếu bé được ăn uống đầy đủ, phát triển tốt mà vẫn trằn trọc, thì đó có thể chỉ là một phần tự nhiên trong quá trình phát triển giấc ngủ. Lúc này, bố mẹ nên bình tĩnh, ở bên cạnh bé, vỗ về nhẹ nhàng để giúp bé dễ dàng quay lại giấc ngủ sâu. Khi bố mẹ hiểu rõ chu kỳ ngủ của con và nắm được thời điểm bé chuyển giấc (thường 2,5–3 tiếng/lần), việc chăm bé ban đêm sẽ nhẹ nhàng và chủ động hơn rất nhiều.

Giấc ngủ của trẻ em khác người lớn ở chỗ chu kỳ ngủ của bé ngắn hơn

2. Những nguyên nhân phổ biến khiến bé ngủ trằn trọc

Nhiều bố mẹ thấy bé hay cựa quậy, trở mình, ọ ẹ lúc ngủ liền lo lắng bé đang gặp vấn đề về sức khỏe. Tuy nhiên, tình trạng trằn trọc khi ngủ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, không phải lúc nào cũng là dấu hiệu bất thường. Dưới đây là những lý do thường gặp:

Thiếu vi chất như canxi, vitamin D, magie: Trẻ thiếu các vi chất này thường có biểu hiện ngủ không sâu, hay giật mình, toát mồ hôi trộm, hay khóc đêm và còi cọc chậm lớn. Bổ sung vi chất theo hướng dẫn bác sĩ là cần thiết nếu có nghi ngờ.
Do sinh lý bình thường của giấc ngủ: Ngay cả người lớn cũng có chu kỳ giấc ngủ với giai đoạn ngủ nông và sâu. Trẻ nhỏ khi chuyển giữa các chu kỳ có thể trằn trọc, trở mình hoặc ọ ẹ một chút—đây là điều hoàn toàn bình thường.
Môi trường ngủ không phù hợp: Ánh sáng mạnh, tiếng ồn, hoặc phòng quá nóng/lạnh đều dễ khiến bé không yên giấc, đặc biệt là trong giai đoạn chuyển giấc sau 30 phút đầu ngủ sâu.
Thói quen ngủ chưa đúng: Nếu bé không có lịch sinh hoạt ổn định, đi ngủ quá muộn hoặc ngủ ngày quá nhiều, bé có thể khó vào giấc và ngủ chập chờn, trằn trọc suốt đêm.

3. Cách hỗ trợ khi bé ngủ hay trằn trọc

Để giúp bé có một giấc ngủ trọn vẹn và sâu hơn, bố mẹ cần hiểu rằng hiện tượng trằn trọc khi ngủ là hoàn toàn bình thường, đặc biệt khi bé chuyển giấc. Dưới đây là những cách hỗ trợ hiệu quả:

Quan sát chu kỳ ngủ của con: Giấc ngủ của bé có các mốc chuyển giấc quan trọng như: sau 30 phút, sau 2.5–3 tiếng, và khoảng 5h sáng. Những thời điểm này bé thường cựa quậy, ọ ẹ hoặc quấy nhẹ. Hãy nằm cạnh và đợi bé chuyển giấc để kịp thời vỗ về.
Vỗ về nhẹ nhàng khi bé chuyển giấc: Khi thấy bé cựa mình, quấy khóc nhẹ, bạn nên vỗ nhẹ, ôm con hoặc thì thầm quen thuộc để giúp bé tiếp tục ngủ sâu.
Tạo môi trường ngủ lý tưởng: Phòng ngủ nên tối, yên tĩnh, nhiệt độ vừa phải (khoảng 26–28°C), tránh gió lùa hay quá nóng/lạnh.
Thiết lập thói quen ngủ đều đặn: Cho bé đi ngủ đúng giờ mỗi ngày, kết hợp các hoạt động như tắm – bú – ru ngủ theo một trình tự lặp lại để tạo phản xạ sinh học.
Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ: Nếu nghi ngờ bé thiếu chất (D, canxi, kẽm…), nên tham khảo ý kiến bác sĩ để bổ sung đúng cách. Tuy nhiên, ngay cả bé ăn tốt vẫn có thể trằn trọc do sinh lý ngủ bình thường.

4. Khi nào cần đưa bé đi khám?

Trằn trọc khi ngủ là hiện tượng phổ biến ở trẻ nhỏ và thường không đáng lo nếu bé vẫn ăn, chơi, tăng cân đều. Tuy nhiên, bố mẹ cần đặc biệt lưu ý khi bé trằn trọc đi kèm các dấu hiệu bất thường như: đổ mồ hôi lạnh, khóc đêm kéo dài, bỏ bú, sụt cân hoặc có biểu hiện lờ đờ, mệt mỏi vào ban ngày. Những dấu hiệu này có thể cho thấy bé đang gặp vấn đề về sức khỏe, thiếu vi chất hoặc rối loạn giấc ngủ nghiêm trọng.

Ngoài ra, nếu bé thường xuyên tỉnh giấc ban đêm và không thể tự ngủ lại, dẫn đến ngủ ít, khó chịu, cáu gắt vào ban ngày thì cũng nên đưa bé đi khám. Mất ngủ kéo dài có thể ảnh hưởng tới sự phát triển trí tuệ và thể chất của bé.

Nhiều bố mẹ thường nghĩ con bị trằn trọc là do thiếu canxi, vitamin D hay các chất dinh dưỡng khác. Tuy nhiên, ngay cả những bé ăn uống đầy đủ, không thiếu chất vẫn có thể trằn trọc – đơn giản vì chu kỳ giấc ngủ của trẻ khác người lớn, và việc trở mình, vươn người, “ẹ ẹ” là phản xạ sinh lý bình thường. Vấn đề là bố mẹ cần hiểu và đồng hành để bé vượt qua những giai đoạn chuyển giấc một cách nhẹ nhàng.

Trằn trọc khi ngủ là hiện tượng phổ biến ở trẻ nhỏ và thường không đáng lo nếu bé vẫn ăn

Bé ngủ trằn trọc có thể xuất phát từ nhiều yếu tố như sinh lý, môi trường hay thói quen chưa phù hợp. Khi bố mẹ hiểu rõ nguyên nhân, việc cải thiện giấc ngủ cho con sẽ trở nên đơn giản và hiệu quả hơn. Một giấc ngủ sâu và chất lượng chính là nền tảng cho sự phát triển toàn diện của bé.

Mẹ xem video chi tiết về bé ngủ hay trằn trọc tại đây:

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699