Bổ sung Sắt, Canxi cho bé mà vẫn thiếu?

1. Vai trò của Sắt và Canxi đối với trẻ nhỏ

Trong những năm đầu đời, việc bổ sung đầy đủ vi chất dinh dưỡng, đặc biệt là sắt và canxi, có vai trò then chốt đối với sự phát triển toàn diện của trẻ.

Sắt giúp tạo hồng cầu – mang oxy nuôi dưỡng cơ thể. Trẻ thiếu sắt dễ bị thiếu máu, mệt mỏi, xanh xao, kém tập trung và hay ốm vặt. Ngoài ra, sắt còn hỗ trợ phát triển trí não, tăng cường ghi nhớ và khả năng học hỏi.
Canxi là thành phần chính cấu tạo nên xương và răng. Trẻ cần đủ canxi để phát triển chiều cao, mọc răng đúng thời điểm và có hệ xương chắc khỏe. Canxi cũng hỗ trợ co cơ, dẫn truyền thần kinh và giấc ngủ sâu.

Khi thiếu sắt và thiếu canxi, trẻ có thể chậm tăng cân, biếng ăn, ngủ không sâu, hay giật mình, rụng tóc, da nhợt nhạt, dễ mắc bệnh hoặc nhiễm khuẩn. Một số trẻ còn chậm mọc răng, chậm biết lẫy, bò hay đi. Nếu không phát hiện và bổ sung kịp thời, thiếu hụt hai vi chất này có thể ảnh hưởng lâu dài đến thể chất và trí tuệ của trẻ.

Trong những năm đầu đời, việc bổ sung đầy đủ vi chất dinh dưỡng là rất quan trọng

2. Các nguyên nhân khiến bé vẫn thiếu Sắt và Canxi dù đã bổ sung

Việc bổ sung sắt và canxi cho trẻ là cần thiết, tuy nhiên, không phải lúc nào bổ sung cũng mang lại hiệu quả như mong muốn. Nhiều bé vẫn rơi vào tình trạng thiếu hụt dù đã được cha mẹ chú ý bổ sung từ sớm. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến giải thích vì sao bé vẫn thiếu sắt và canxi dù đã được bổ sung đúng cách.

2.1. Hấp thu kém do hệ tiêu hóa tổn thương

Khi bé thường xuyên bị ốm vặt, sử dụng kháng sinh kéo dài, tiêu chảy hoặc nhiễm virus như Rota, niêm mạc ruột của bé có thể bị tổn thương. Đây là nơi hấp thu chính các vi chất dinh dưỡng, đặc biệt là sắt và canxi.

Khi niêm mạc bị viêm hoặc suy yếu, khả năng hấp thu khoáng chất bị giảm đáng kể. Điều này dẫn đến tình trạng "bổ sung mà như không", vì cơ thể không thể sử dụng hiệu quả các vi chất được đưa vào.

2.2. Thiếu Vitamin C – Chất xúc tác hấp thu Sắt và Canxi

Vitamin C đóng vai trò như chất xúc tác giúp tăng khả năng hấp thu sắt và canxi tại ruột non. Ngoài ra, nó còn giúp giữ nguyên trạng thái hòa tan của sắt, từ đó giúp cơ thể dễ dàng hấp thu hơn.

Tuy nhiên, khi bé ốm thường xuyên, lượng vitamin C dự trữ trong cơ thể sẽ bị tiêu hao nhiều hơn. Nếu không được bổ sung kịp thời thông qua chế độ ăn hoặc sản phẩm hỗ trợ, việc hấp thu sắt và canxi sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Vì vậy, cha mẹ nên tăng cường trái cây giàu vitamin C như cam, quýt, kiwi hoặc sử dụng bổ sung theo hướng dẫn từ chuyên gia.

2.3. Thiếu Kẽm – Làm giảm hấp thu và hồi phục mô tổn thương

Kẽm là vi chất thiết yếu giúp tái tạo và phục hồi các tế bào niêm mạc ruột. Khi ruột được phục hồi tốt, khả năng hấp thu sắt và canxi cũng được cải thiện rõ rệt.

Nếu cơ thể trẻ bị thiếu kẽm, quá trình hồi phục niêm mạc ruột bị trì trệ, làm kéo dài tình trạng tổn thương, từ đó làm giảm hiệu quả hấp thu các vi chất khác, kể cả khi bổ sung đầy đủ.

2.4. Chọn sai dạng bổ sung

Không phải dạng sắt hay canxi nào cũng dễ hấp thu như nhau. Các dạng muối vô cơ như sắt sulfate hay canxi carbonate thường khó hấp thu hơn và dễ gây tác dụng phụ như táo bón, rối loạn tiêu hóa.

Với trẻ nhỏ, đặc biệt là dưới 2 tuổi, việc lựa chọn dạng phù hợp rất quan trọng. Các sản phẩm dạng giọt, siro với thành phần hữu cơ (ví dụ: sắt fumarate, canxi citrate) sẽ thân thiện hơn với hệ tiêu hóa non nớt của trẻ và giúp hấp thu tốt hơn.

2.5. Chế độ ăn thiếu cân đối

Một chế độ ăn mất cân bằng, thiếu rau củ và trái cây hoặc quá phụ thuộc vào sữa công thức, cũng có thể gây cản trở hấp thu sắt và canxi. Việc uống sữa quá nhiều có thể làm tăng lượng canxi vượt mức, dẫn đến cạnh tranh hấp thu với sắt tại ruột non.

Ngoài ra, thời điểm ăn cũng rất quan trọng. Ví dụ, nếu bé ăn thực phẩm giàu sắt cùng lúc với sữa hoặc trà thì hiệu quả hấp thu có thể giảm đi đáng kể. Vì vậy, cha mẹ cần lưu ý đến cách kết hợp và phân bổ bữa ăn trong ngày cho hợp lý.

3. Giải pháp giúp bé hấp thu tốt hơn

Để việc bổ sung sắt và canxi cho trẻ thực sự hiệu quả, cha mẹ cần chú ý không chỉ đến liều lượng mà còn đến cách bổ sung và các yếu tố hỗ trợ hấp thu. Dưới đây là một số giải pháp giúp bé hấp thu vi chất tốt hơn:

Bổ sung đúng cách, đúng thời điểm: Nên cho bé dùng sắt và canxi vào thời điểm cách xa bữa sữa ít nhất 1–2 giờ để tránh hiện tượng canxi cản trở hấp thu sắt. Sắt nên được bổ sung khi bụng đói hoặc giữa các bữa ăn, còn canxi nên bổ sung vào buổi sáng hoặc trưa để cơ thể hấp thu tốt hơn.
Kết hợp thêm vitamin C tự nhiên: Cho bé ăn thêm trái cây như cam, quýt, dâu tây, kiwi hoặc rau củ giàu vitamin C như bông cải, cà chua… giúp tăng khả năng hấp thu sắt và canxi tại ruột non.
Theo dõi tình trạng tiêu hóa: Nếu bé có các vấn đề như tiêu chảy, đầy bụng, dùng kháng sinh kéo dài… cần xử lý sớm để tránh ảnh hưởng đến hấp thu vi chất.
Tham khảo ý kiến chuyên gia: Luôn hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi bổ sung để chọn đúng dạng phù hợp với độ tuổi, thể trạng và đảm bảo an toàn liều lượng cho bé.

Để việc bổ sung sắt và canxi cho trẻ thực sự hiệu quả, cha mẹ cần chú ý không chỉ đến liều lượng

Thiếu sắt, canxi không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất mà còn tác động lâu dài đến trí não của trẻ. Vì thế, cha mẹ cần hiểu rõ nguyên nhân để điều chỉnh phù hợp. Đừng chỉ “bổ sung” – hãy “bổ sung đúng cách”.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699