1. Nấm Lưỡi ở Trẻ Nhỏ Là Gì?

Nấm lưỡi, hay còn gọi là tưa lưỡi, là tình trạng nhiễm trùng nấm men trong khoang miệng của trẻ. Loại nấm này thường tồn tại tự nhiên trong cơ thể nhưng có thể phát triển quá mức khi hệ miễn dịch của trẻ còn yếu hoặc do các yếu tố như sử dụng kháng sinh, vệ sinh không đúng cách, hoặc lây nhiễm từ mẹ trong quá trình sinh nở. Nấm lưỡi thường xuất hiện dưới dạng các mảng trắng trên lưỡi, nướu, hoặc bên trong má của trẻ.

Nấm lưỡi thường xuất hiện dưới dạng các mảng trắng trên lưỡi, nướu, hoặc bên trong má của trẻ

Nguyên Nhân Gây Nấm Lưỡi

• Hệ miễn dịch yếu: Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện, dễ bị nấm tấn công.

• Sử dụng kháng sinh: Kháng sinh có thể tiêu diệt vi khuẩn có lợi, tạo điều kiện cho nấm men phát triển.

• Lây từ mẹ: Nếu mẹ bị nhiễm nấm âm đạo trong lúc sinh, trẻ có thể bị lây khi đi qua đường sinh.

• Vệ sinh không đúng cách: Bình sữa, núm vú giả, hoặc đồ chơi không được vệ sinh sạch sẽ có thể là nguồn lây nấm.

• Cho trẻ bú mẹ: Nếu mẹ bị nhiễm nấm ở núm vú, nấm có thể lây sang miệng trẻ.

2. Cách Nhận Biết Nấm Lưỡi ở Trẻ Nhỏ

Việc nhận biết nấm lưỡi sớm rất quan trọng để xử lý kịp thời và tránh gây khó chịu cho trẻ. Dưới đây là các dấu hiệu phổ biến của nấm lưỡi:

• Mảng trắng trên lưỡi: Xuất hiện các mảng trắng hoặc vàng nhạt trên lưỡi, nướu, hoặc bên trong má. Những mảng này không dễ lau sạch như cặn sữa.

• Trẻ quấy khóc khi bú: Trẻ có thể cảm thấy đau hoặc khó chịu khi bú do nấm gây kích ứng niêm mạc miệng.

• Mảng trắng lan rộng: Nếu không được xử lý, các mảng trắng có thể lan ra khắp miệng hoặc xuống họng.

• Mùi hôi miệng nhẹ: Một số trẻ có thể có mùi hôi miệng bất thường.

• Khó chịu hoặc biếng ăn: Trẻ có thể từ chối bú hoặc ăn ít hơn do cảm giác đau rát.

3. Cách Xử Lý Nấm Lưỡi tại Nhà

Nếu phát hiện trẻ bị nấm lưỡi ở mức độ nhẹ, cha mẹ có thể áp dụng một số biện pháp tại nhà để cải thiện tình trạng. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài hoặc nghiêm trọng, cần đưa trẻ đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị chuyên sâu.

• Vệ Sinh Miệng Trẻ Đúng Cách

Một trong những bước quan trọng nhất để xử lý nấm lưỡi là vệ sinh miệng trẻ một cách nhẹ nhàng và đúng cách. Cha mẹ có thể sử dụng gạc sạch hoặc khăn mềm nhúng vào nước ấm để rơ lưỡi, nướu và bên trong má của trẻ sau mỗi lần bú. Tránh chà xát mạnh vì điều này có thể gây tổn thương niêm mạc miệng, khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Ngoài ra, dung dịch nước muối loãng (1/4 muỗng cà phê muối pha với 1 cốc nước ấm) cũng là một lựa chọn an toàn để làm sạch miệng trẻ, giúp kháng khuẩn và giảm sự phát triển của nấm.

Cha mẹ có thể dùng gạc để vệ sinh lưỡi cho bé sau mỗi lần bú

• Vệ Sinh Dụng Cụ Bú

Bình sữa, núm vú giả và các dụng cụ khác tiếp xúc với miệng trẻ cần được tiệt trùng kỹ lưỡng sau mỗi lần sử dụng. Cha mẹ có thể dùng nước sôi hoặc máy tiệt trùng để làm sạch, đảm bảo không còn cặn sữa hay vi khuẩn bám lại, vì đây là môi trường lý tưởng cho nấm phát triển. Việc kiểm tra và vệ sinh thường xuyên các dụng cụ này là yếu tố quan trọng để ngăn chặn nấm lưỡi tái phát.

• Giữ Vệ Sinh cho Mẹ

Nếu trẻ đang bú mẹ, việc vệ sinh núm vú của mẹ trước và sau mỗi lần cho bú là rất cần thiết. Mẹ nên rửa sạch núm vú bằng nước ấm và lau khô để tránh vi khuẩn hoặc nấm men tích tụ. Nếu mẹ có dấu hiệu nhiễm nấm ở núm vú, chẳng hạn như ngứa, đỏ hoặc đau, cần điều trị đồng thời với trẻ để tránh lây nhiễm qua lại. Điều này giúp đảm bảo quá trình điều trị nấm lưỡi của trẻ đạt hiệu quả cao hơn.

• Chú Ý Chế Độ Ăn Uống

Đối với trẻ đã bắt đầu ăn dặm, cha mẹ nên hạn chế các thực phẩm chứa nhiều đường, vì đường có thể kích thích sự phát triển của nấm men. Nếu trẻ đủ tuổi, việc bổ sung sữa chua không đường vào chế độ ăn có thể giúp cân bằng hệ vi sinh trong cơ thể, hỗ trợ giảm nguy cơ nhiễm nấm. Tuy nhiên, cần đảm bảo các thực phẩm này phù hợp với độ tuổi và tình trạng sức khỏe của trẻ.

Khi Nào Cần Đi Bác Sĩ?

Trong một số trường hợp, nấm lưỡi không cải thiện sau 5-7 ngày điều trị tại nhà hoặc xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng hơn như trẻ bỏ bú, sốt, hoặc nấm lan rộng ra các khu vực khác như vùng mặc tã. Khi đó, cha mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ để được thăm khám và điều trị chuyên sâu. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng nấm như Nystatin hoặc Miconazole. Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc mà không có chỉ định từ bác sĩ để tránh nguy cơ tác dụng phụ.

Nấm lưỡi ở trẻ nhỏ là một tình trạng phổ biến nhưng có thể xử lý hiệu quả tại nhà nếu được phát hiện sớm và áp dụng các biện pháp đúng cách. Cha mẹ cần chú ý vệ sinh sạch sẽ, sử dụng các biện pháp tự nhiên an toàn, và theo dõi sát sao tình trạng của trẻ. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được tư vấn kịp thời. Với sự chăm sóc đúng cách, nấm lưỡi sẽ nhanh chóng được kiểm soát, giúp trẻ thoải mái và khỏe mạnh hơn.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

• Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

• Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
• Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội. 
• Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
• Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699