Hướng dẫn rơ lưỡi cho trẻ sơ sinh đúng cách, an toàn tại nhà

1. Tại sao cần rơ lưỡi cho trẻ sơ sinh?

Lưỡi của trẻ sơ sinh thường xuất hiện lớp cặn trắng (hay còn gọi là cặn sữa) do sữa mẹ hoặc sữa công thức đọng lại. Nếu không được vệ sinh thường xuyên, cặn sữa này có thể trở thành môi trường lý tưởng cho vi khuẩn và nấm phát triển, dẫn đến các vấn đề như:

Nếu không vệ sinh lưỡi thường xuyên, bé dễ bị nấm lưỡi và các bệnh răng miệng khác

Nấm lưỡi (thường do nấm Candida): Xuất hiện các mảng trắng bám chặt trên lưỡi, khó lau sạch, có thể gây đau và khiến bé khó chịu khi bú.
Hôi miệng: Vi khuẩn tích tụ trong miệng có thể gây mùi khó chịu.
Viêm lợi hoặc các bệnh răng miệng khác: Vệ sinh không đúng cách có thể ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng sau này.

Rơ lưỡi không chỉ giúp làm sạch khoang miệng mà còn kích thích vị giác, hỗ trợ sự phát triển của bé. Đây là bước chăm sóc đơn giản nhưng mang lại nhiều lợi ích nếu thực hiện đúng cách.

Bạn có thể bắt đầu rơ lưỡi cho bé ngay từ tuần đầu tiên sau sinh, khi bé đã ổn định sức khỏe. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bé sinh non, có vấn đề sức khỏe hoặc lưỡi có dấu hiệu bất thường (như mảng trắng dày, chảy máu). Thông thường, việc rơ lưỡi nên được thực hiện 1-2 lần/ngày, tốt nhất vào buổi sáng và buổi tối.

2. Hướng dẫn rơ lưỡi cho trẻ sơ sinh đúng cách

Dưới đây là các bước chi tiết để rơ lưỡi an toàn và hiệu quả:

Bước 1: Chuẩn bị gạc

Cha mẹ quấn gạc quanh ngón tay rồi nhúng vào nước muối sinh lý hoặc nước ấm rồi rơ lưỡi cho bé

Lấy một miếng gạc rơ lưỡi y tế, quấn quanh ngón tay trỏ hoặc ngón giữa của bạn sao cho gạc ôm chặt ngón tay.
Nhúng gạc vào nước muối sinh lý hoặc nước ấm sạch để làm ẩm. Vắt nhẹ để gạc không quá ướt, tránh làm bé bị sặc.

Bước 2: Đặt bé ở tư thế phù hợp

Đặt bé nằm ngửa, đầu hơi ngửa ra sau. Bạn có thể nhờ người thân giữ nhẹ vai bé để bé không cựa quậy.
Nếu làm một mình, đặt bé trên đùi, dùng tay không rơ để giữ nhẹ đầu bé.

Bước 3: Thực hiện rơ lưỡi

Nhẹ nhàng đưa ngón tay quấn gạc vào miệng bé. Bắt đầu từ giữa lưỡi, lau nhẹ nhàng ra hai bên và ra phía trước.
Di chuyển gạc theo hình xoắn ốc hoặc đường thẳng, chú ý không chà xát quá mạnh để tránh làm tổn thương niêm mạc lưỡi.
Lau cả hai bên má trong và vùng lợi nếu cần, nhưng tập trung chủ yếu vào lưỡi.
Thay gạc mới nếu gạc bẩn hoặc khô, tiếp tục cho đến khi lưỡi sạch hoàn toàn.

Bước 4: Lau sạch miệng bé

Dùng khăn mềm sạch lau nhẹ xung quanh miệng bé để loại bỏ nước muối hoặc cặn còn sót lại.
Vỗ về bé để bé cảm thấy dễ chịu sau khi rơ lưỡi.

Bước 5: Vệ sinh dụng cụ

Vứt bỏ gạc đã sử dụng. Không tái sử dụng gạc để tránh nhiễm khuẩn.
Rửa tay sạch sẽ sau khi hoàn thành.

3. Những lưu ý quan trọng khi rơ lưỡi

Để đảm bảo an toàn và tránh gây tổn thương cho bé, bạn cần chú ý một số điểm quan trọng khi rơ lưỡi. Những lưu ý này giúp quá trình vệ sinh miệng diễn ra hiệu quả và không làm bé khó chịu.

Không sử dụng lực mạnh khi rơ lưỡi. Niêm mạc miệng của trẻ sơ sinh rất mỏng manh và dễ bị tổn thương. Nếu chà xát quá mạnh, bạn có thể làm xước lưỡi hoặc lợi, gây đau và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Hãy thao tác nhẹ nhàng, chỉ dùng áp lực vừa đủ để làm sạch cặn sữa.

Tránh rơ lưỡi ngay sau khi bé bú. Việc rơ lưỡi ngay sau khi bé bú có thể khiến bé bị nôn hoặc khó chịu do dạ dày còn đầy. Tốt nhất, hãy đợi ít nhất 30 phút đến 1 giờ sau khi bé bú để đảm bảo bé cảm thấy thoải mái trong quá trình vệ sinh.

Kiểm tra lưỡi bé thường xuyên để phát hiện sớm vấn đề. Nếu bạn nhận thấy lưỡi bé có mảng trắng dày, không lau sạch được sau vài lần rơ hoặc kèm theo các dấu hiệu như quấy khóc, bỏ bú, hãy đưa bé đến bác sĩ. Đây có thể là dấu hiệu của nấm lưỡi hoặc các vấn đề sức khỏe khác cần được kiểm tra.

Không tự ý sử dụng thuốc hoặc dung dịch rơ lưỡi. Một số phụ huynh có thể muốn sử dụng các dung dịch như nystatin hoặc thuốc kháng nấm mà không có chỉ định. Điều này có thể gây hại cho bé nếu không cần thiết. Chỉ sử dụng dung dịch rơ lưỡi khi có hướng dẫn cụ thể từ bác sĩ.

Vệ sinh núm vú hoặc bình sữa thường xuyên. Vi khuẩn từ núm vú của mẹ hoặc bình sữa không sạch có thể làm tăng nguy cơ tích tụ cặn bẩn trong miệng bé. Hãy đảm bảo vệ sinh kỹ lưỡng các dụng cụ này để hỗ trợ việc rơ lưỡi đạt hiệu quả cao nhất.

Rơ lưỡi cho trẻ sơ sinh là một kỹ năng quan trọng mà các bậc phụ huynh cần nắm vững để bảo vệ sức khỏe răng miệng cho bé. Với các bước đơn giản và dụng cụ dễ tìm, bạn hoàn toàn có thể thực hiện tại nhà một cách an toàn và hiệu quả. Quan trọng nhất là sự nhẹ nhàng, kiên nhẫn và vệ sinh sạch sẽ trong quá trình thực hiện. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo bé luôn khỏe mạnh.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699