Đau tai ở trẻ nhỏ: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý tại nhà

1. Nguyên nhân khiến trẻ bị đau tai

Nhiễm trùng tai (viêm tai giữa)

Viêm tai giữa là nguyên nhân hàng đầu gây đau tai ở trẻ em, đặc biệt ở trẻ từ 6 tháng đến 3 tuổi. Tình trạng này thường xảy ra khi ống Eustachian (ống nối tai giữa với họng) bị tắc nghẽn, dẫn đến tích tụ dịch và tạo điều kiện cho vi khuẩn hoặc virus phát triển. Viêm tai giữa có thể xuất hiện sau khi trẻ bị cảm lạnh, cảm cúm hoặc nhiễm trùng đường hô hấp trên.

Viêm tai giữa là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng đau tai ở trẻ

Tắc nghẽn ống tai

Ráy tai tích tụ quá nhiều có thể gây áp lực lên ống tai, dẫn đến cảm giác đau hoặc khó chịu. Ngoài ra, dị vật mắc kẹt trong tai (như hạt nhỏ, đồ chơi) cũng là nguyên nhân thường gặp ở trẻ nhỏ do tính tò mò và thói quen cho vật lạ vào tai.

Thay đổi áp suất

Những thay đổi đột ngột về áp suất, chẳng hạn như khi đi máy bay hoặc di chuyển qua vùng núi cao, có thể gây đau tai. Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh, thường nhạy cảm hơn với sự thay đổi này vì ống Eustachian của các bé còn nhỏ và dễ bị tắc.

Một số nguyên nhân khác bao gồm mọc răng (đặc biệt ở trẻ nhỏ, khi cơn đau có thể lan đến tai), nhiễm trùng xoang, hoặc chấn thương tai do va đập. Trong một số trường hợp hiếm gặp, đau tai có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng hơn như khối u hoặc nhiễm trùng nặng, cần được bác sĩ đánh giá ngay.

2. Dấu hiệu đau tai ở trẻ

Ở trẻ biết nói

Than phiền về cơn đau: Trẻ có thể nói rằng tai đau, ngứa hoặc có cảm giác đầy trong tai.
Khó nghe: Trẻ có thể không phản ứng với âm thanh hoặc yêu cầu lặp lại câu nói.
Thay đổi hành vi: Trẻ trở nên cáu kỉnh, khó chịu hoặc mất tập trung do đau tai.

Ở trẻ chưa biết nói

Kéo hoặc cọ xát tai: Trẻ thường kéo tai hoặc chà xát tai liên tục để giảm bớt cảm giác khó chịu.
Khóc nhiều hơn bình thường: Đặc biệt là khi nằm xuống, vì áp lực trong tai tăng lên ở tư thế này.
Sốt: Sốt nhẹ hoặc cao có thể đi kèm với nhiễm trùng tai.
Khó ngủ hoặc ăn uống: Đau tai có thể khiến trẻ khó chịu khi bú hoặc ngủ không ngon giấc.
Chảy dịch từ tai: Nếu có mủ hoặc chất lỏng chảy ra từ tai, đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng.

3. Cách xử lý tình trạng đau tai cho trẻ

Sử dụng chườm ấm hoặc lạnh

Đặt một khăn ấm hoặc lạnh lên tai bị đau của trẻ trong khoảng 10-15 phút có thể giúp giảm đau. Đảm bảo khăn không quá nóng để tránh làm bỏng da trẻ. Chườm ấm thường hiệu quả hơn trong trường hợp đau do nhiễm trùng, trong khi chườm lạnh phù hợp với đau do chấn thương.

Giữ trẻ ở tư thế ngồi

Nâng cao đầu trẻ khi ngủ hoặc nghỉ ngơi có thể giảm áp lực lên tai, từ đó giảm đau. Đối với trẻ sơ sinh, hãy giữ trẻ ở tư thế hơi nghiêng khi cho bú để tránh dịch chảy vào ống Eustachian.

Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn

Paracetamol hoặc ibuprofen (phù hợp với lứa tuổi) có thể được sử dụng để giảm đau và hạ sốt. Tuy nhiên, phụ huynh cần tuân thủ liều lượng theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc nhãn thuốc. Không bao giờ cho trẻ dưới 16 tuổi dùng aspirin, vì nó có thể gây hội chứng Reye nguy hiểm.

Giữ tai sạch và khô

Nếu nghi ngờ đau tai do viêm tai ngoài, hãy đảm bảo tai của trẻ được giữ khô ráo. Lau nhẹ nhàng phần tai ngoài bằng khăn sạch sau khi tắm hoặc bơi. Tránh sử dụng tăm bông vì chúng có thể đẩy ráy tai sâu hơn hoặc làm tổn thương ống tai.

Theo dõi và nghỉ ngơi

Hãy để trẻ nghỉ ngơi nhiều hơn và theo dõi các triệu chứng. Nếu tình trạng không cải thiện sau 24-48 giờ hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được kiểm tra.

Cho bé nghỉ ngơi nhiều hơn và theo dõi các triệu chứng bất thường để đưa trẻ đi khám

Đau tai ở trẻ nhỏ là một vấn đề phổ biến nhưng có thể được kiểm soát nếu phụ huynh hiểu rõ nguyên nhân và dấu hiệu. Các biện pháp xử lý tại nhà như chườm ấm, sử dụng thuốc giảm đau phù hợp và giữ tai sạch khô có thể giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn. Tuy nhiên, việc theo dõi sát sao và đưa trẻ đến bác sĩ khi cần thiết là điều không thể xem nhẹ. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để chăm sóc sức khỏe tai cho con yêu một cách hiệu quả và an toàn.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699