1. Bé nên ngồi trước hay bò trước? Hiểu đúng về sự phát triển vận động của trẻ

Mỗi em bé có tốc độ phát triển vận động khác nhau, nhưng theo trình tự thông thường, trẻ sẽ biết ngồi trước khi bé tập bò. Ngồi giúp bé rèn luyện sự thăng bằng, tăng cường sức mạnh cơ lưng, cổ và tay, tạo nền tảng để thực hiện các kỹ năng vận động phức tạp hơn như bò, trườn hay đi đứng.

Trẻ thường bắt đầu tập ngồi với sự hỗ trợ từ 5-7 tháng tuổi và có thể ngồi vững mà không cần trợ giúp từ 7-9 tháng. Khi bé đã ngồi thành thạo, bé sẽ dần phát triển khả năng chống tay, với đồ vật xung quanh, từ đó hình thành động tác bò. Thời gian bé bắt đầu tập bò dao động trong khoảng 6-12 tháng tuổi, tùy theo sự phát triển thể chất và kỹ năng vận động của từng bé. Tuy nhiên, có những bé có thể bỏ qua giai đoạn bò mà thay vào đó là trườn, lăn người hoặc tập đứng sớm. Vì vậy, bố mẹ không nên quá lo lắng nếu bé không bò theo đúng thời điểm như mong đợi, miễn là bé vẫn phát triển vận động khỏe mạnh và linh hoạt.

Mỗi em bé có tốc độ phát triển vận động khác nhau

2. Dấu hiệu bé sẵn sàng tập ngồi và tập bò – Khi nào con sẽ làm được?

Mỗi em bé có quá trình phát triển riêng, vì vậy thời điểm bé biết ngồi và biết bò có thể khác nhau. Tuy nhiên, có một số dấu hiệu đặc trưng cho thấy bé đã sẵn sàng bước vào giai đoạn tập ngồi và tập bò. Nhận biết sớm những dấu hiệu này không chỉ giúp bố mẹ hỗ trợ con đúng cách mà còn kịp thời phát hiện nguy cơ chậm phát triển ở trẻ, từ đó tạo điều kiện để bé phát triển vận động một cách tự nhiên và hiệu quả.

Dấu hiệu bé sẵn sàng tập ngồi

• Kiểm soát đầu tốt: Khi nằm ngửa hoặc được bế thẳng, bé có thể giữ đầu vững vàng mà không bị lắc lư. Đây là bước quan trọng giúp bé có thể tự nâng người lên khi tập ngồi.

• Lăn lật thành thạo: Bé có thể lật từ lưng sang bụng và ngược lại một cách dễ dàng, cho thấy cơ bụng và lưng đã khỏe hơn.

• Tăng cường vận động cơ thể: Bé có xu hướng chống tay đẩy người lên khi nằm sấp, nhấc mông hoặc đá chân mạnh hơn.

• Giữ tư thế ngồi trong vài giây: Khi được bố mẹ đặt vào tư thế ngồi và buông tay, bé có thể duy trì tư thế này trong một khoảng thời gian ngắn mà không bị đổ người về phía trước hoặc ngã sang hai bên.

• Ngồi kiểu “ếch” với tay chống xuống sàn: Đây là một trong những tư thế giúp bé làm quen với việc giữ thăng bằng. Ban đầu, bé có thể ngồi với hai tay chống xuống sàn để giữ vững cơ thể, dần dần bé sẽ buông một tay để với lấy đồ chơi.

Dấu hiệu bé sẵn sàng tập bò

• Ngồi vững không cần hỗ trợ: Khi bé đã có thể tự ngồi mà không cần sự trợ giúp, cơ lưng, cổ và tay đã đủ khỏe để hỗ trợ cho giai đoạn bò.

• Rướn người khi nằm sấp: Bé có thể chống tay, đẩy ngực lên cao hoặc nhấc mông, cho thấy cơ bắp ở lưng và chân đã sẵn sàng để di chuyển.

• Hứng thú với tư thế nằm sấp: Bé thích nằm sấp trên thảm hoặc đệm, tự điều chỉnh tư thế để có thể quan sát xung quanh hoặc rướn người về phía trước.

• Muốn với lấy đồ vật xa tầm với: Bé không chỉ quan sát mà còn cố gắng vươn tay, nhích người hoặc lăn qua lăn lại để tiếp cận đồ chơi ở xa. Đây là dấu hiệu cho thấy bé đã sẵn sàng khám phá thế giới bằng cách di chuyển nhiều hơn.

3. Hướng dẫn cha mẹ hỗ trợ bé tập ngồi và tập bò đúng cách

Cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bé phát triển kỹ năng vận động. Khi bé đã sẵn sàng, những bài tập hỗ trợ phù hợp sẽ giúp bé tập ngồi và tập bò dễ dàng hơn, đồng thời tăng cường sự tự tin trong quá trình khám phá thế giới xung quanh.

Cách giúp bé tập ngồi đúng cách

• Tạo môi trường an toàn để bé luyện tập: Nên đặt bé trên sàn nhà, sử dụng thảm mềm hoặc đệm để bé cảm thấy thoải mái và dễ dàng giữ thăng bằng hơn khi tập ngồi.

• Khuyến khích bé bằng đồ chơi: Đặt các món đồ chơi yêu thích trước mặt bé để bé có động lực vươn người và tự điều chỉnh tư thế ngồi. Điều này giúp bé phát triển cơ lưng và cổ tốt hơn.

• Hỗ trợ bằng tư thế ngồi an toàn: Khi mới tập ngồi, mẹ có thể đặt bé giữa hai chân mình hoặc ôm nhẹ từ phía sau để bé cảm thấy an toàn. Điều này giúp bé tự tin hơn khi luyện tập.

• Sử dụng ghế tập ngồi: Một số loại ghế tập ngồi được thiết kế giúp nâng đỡ cơ thể bé và giúp bé duy trì tư thế ngồi đúng cách. Tuy nhiên, cha mẹ chỉ nên sử dụng trong thời gian ngắn và vẫn cần theo dõi bé sát sao.

• Đặt gối xung quanh để bảo vệ bé: Khi bé mới tập ngồi, có thể bé sẽ bị mất thăng bằng và ngã. Việc đặt gối hoặc đệm xung quanh giúp giảm thiểu nguy cơ chấn thương, giúp bé thoải mái hơn khi luyện tập.

Cách giúp bé tập bò hiệu quả

• Tạo điều kiện để bé quen với tư thế bò: Cha mẹ có thể đặt một chiếc gối nhỏ dưới bụng bé khi bé nằm sấp. Điều này giúp bé nâng cao phần thân trên, tạo tiền đề cho động tác bò sau này.

• Khuyến khích bé di chuyển bằng đồ chơi: Đặt các món đồ chơi ở xa tầm với của bé để bé có động lực vươn người, rướn người và dần dần di chuyển về phía trước.

• Tạo không gian rộng rãi và an toàn: Hãy để bé bò trên mặt phẳng rộng rãi, ít chướng ngại vật. Thảm tập bò với họa tiết sinh động sẽ giúp bé thích thú hơn và đồng thời bảo vệ đầu gối bé khi di chuyển.

• Luôn động viên và khuyến khích: Khi bé có bất kỳ tiến bộ nào, hãy vỗ tay, cười và khen ngợi để bé cảm thấy vui vẻ, có thêm động lực tiếp tục tập luyện.

• Cho bé nhiều thời gian nằm sấp: Nằm sấp thường xuyên giúp bé tăng cường cơ tay, chân và lưng – những nhóm cơ quan trọng để hỗ trợ bé bò thành thạo hơn.

Cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bé phát triển kỹ năng vận động

Dù bò trước hay ngồi trước, bé vẫn đang phát triển theo nhịp độ riêng. Bố mẹ hãy kiên nhẫn, tạo môi trường an toàn và khuyến khích bé vận động tự nhiên. Điều quan trọng nhất là bé khỏe mạnh và vui vẻ khám phá thế giới.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

• Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

 https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

• Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)

• Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.

• Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699