1. Chảy nước mũi ở trẻ là gì?
Chảy nước mũi (hay còn gọi là sổ mũi) xảy ra khi niêm mạc mũi của trẻ sản xuất quá nhiều chất nhầy để loại bỏ các tác nhân gây kích ứng như virus, vi khuẩn, bụi bẩn hoặc chất gây dị ứng. Chất nhầy có thể trong, trắng, vàng hoặc xanh, tùy thuộc vào nguyên nhân. Sổ mũi thường là triệu chứng của cảm lạnh, dị ứng, hoặc các vấn đề khác liên quan đến đường hô hấp.
Chảy nước mũi xảy ra khi niêm mạc mũi của trẻ sản xuất quá nhiều chất nhầy
Nguyên nhân gây chảy nước mũi ở trẻ
-
Cảm lạnh hoặc nhiễm virus: Virus cảm lạnh thông thường (như rhinovirus) là nguyên nhân phổ biến nhất, đặc biệt ở trẻ dưới 6 tuổi.
-
Dị ứng: Phấn hoa, lông động vật, bụi nhà hoặc thực phẩm có thể gây dị ứng, dẫn đến chảy nước mũi trong suốt hoặc kèm ngứa mắt, hắt hơi.
-
Kích ứng môi trường: Khói bụi, không khí khô, hoặc thay đổi thời tiết có thể kích thích niêm mạc mũi.
-
Nhiễm khuẩn: Một số trường hợp, vi khuẩn có thể gây viêm xoang, dẫn đến chảy nước mũi màu vàng hoặc xanh.
-
Dị vật trong mũi: Trẻ nhỏ có thể vô tình cho dị vật vào mũi, gây kích ứng và chảy nước mũi.
2. Các mẹo chăm sóc an toàn tại nhà để giúp trẻ hết chảy nước mũi
Sử dụng nước muối sinh lý (0,9% NaCl) là một phương pháp an toàn và hiệu quả để làm sạch mũi cho trẻ. Dung dịch này giúp làm loãng chất nhầy, loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và giữ ẩm niêm mạc mũi, từ đó giảm tình trạng nghẹt mũi. Sau đó, sử dụng dụng cụ hút mũi dành riêng cho trẻ để nhẹ nhàng hút chất nhầy. Phương pháp này nên thực hiện 2-3 lần/ngày, đặc biệt trước khi trẻ ăn hoặc đi ngủ. Tuy nhiên, cần tránh hút mũi quá mạnh hoặc lạm dụng nước muối để không làm tổn thương niêm mạc mũi.
Không khí khô, đặc biệt trong mùa đông hoặc trong phòng sử dụng điều hòa, có thể làm khô niêm mạc mũi, khiến tình trạng sổ mũi trở nên nghiêm trọng hơn. Sử dụng máy tạo độ ẩm là cách hiệu quả để duy trì độ ẩm ở mức 40-60%, giúp làm dịu niêm mạc và hỗ trợ làm loãng chất nhầy. Cha mẹ cần vệ sinh máy tạo độ ẩm thường xuyên để tránh nấm mốc. Nếu không có máy tạo độ ẩm, có thể đặt một bát nước sạch hoặc treo khăn ướt trong phòng ngủ của trẻ để tăng độ ẩm tự nhiên.
Cha mẹ có thể sử dụng máy tạo ẩm để duy trì độ ẩm, hỗ trợ làm loãng chất nhầy
Việc giữ cơ thể trẻ đủ nước rất quan trọng khi trẻ bị sổ mũi, vì nước giúp làm loãng chất nhầy, hỗ trợ cơ thể đào thải chất nhầy dễ dàng hơn. Đối với trẻ dưới 6 tháng, cha mẹ chỉ nên cho trẻ bú sữa mẹ hoặc sữa công thức, trừ khi có chỉ định của bác sĩ. Với trẻ trên 6 tháng, có thể cho uống nước lọc, nước trái cây pha loãng hoặc súp ấm. Hãy khuyến khích trẻ uống từng ngụm nhỏ và thường xuyên trong ngày để đảm bảo cơ thể không bị mất nước, đồng thời giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.
Nâng cao đầu trẻ khi ngủ là một mẹo đơn giản nhưng hiệu quả để giảm nghẹt mũi và giúp chất nhầy chảy ra dễ dàng hơn. Cha mẹ có thể đặt một chiếc khăn mỏng hoặc gối nhỏ dưới nệm ở phần đầu của trẻ, lưu ý không đặt trực tiếp dưới đầu để tránh nguy cơ ngạt thở. Đảm bảo trẻ nằm ở tư thế thoải mái và an toàn, đặc biệt với trẻ sơ sinh. Phương pháp này không chỉ giúp trẻ dễ thở hơn mà còn cải thiện chất lượng giấc ngủ, hỗ trợ quá trình phục hồi.
Một môi trường sạch sẽ giúp giảm các tác nhân gây kích ứng như bụi, lông thú cưng hoặc phấn hoa, từ đó hạn chế tình trạng chảy nước mũi. Cha mẹ nên lau dọn nhà cửa thường xuyên, đặc biệt là phòng ngủ của trẻ, và giặt chăn ga, gối bằng nước nóng để loại bỏ chất gây dị ứng. Hạn chế để trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá, nước hoa hoặc hóa chất mạnh, vì những yếu tố này có thể làm trầm trọng thêm triệu chứng sổ mũi.
Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch, giúp trẻ chống lại nhiễm trùng. Cha mẹ có thể bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C như cam, kiwi, hoặc súp lơ, và thực phẩm chứa kẽm như thịt gà, ngũ cốc nguyên hạt. Với trẻ nhỏ, sữa mẹ là nguồn cung cấp kháng thể tự nhiên, do đó nên duy trì bú mẹ nếu trẻ còn trong giai đoạn này. Một chế độ dinh dưỡng cân đối sẽ giúp trẻ phục hồi nhanh hơn và giảm nguy cơ tái phát.
Chảy nước mũi là triệu chứng phổ biến ở trẻ em và có thể được kiểm soát hiệu quả bằng các biện pháp chăm sóc tại nhà như sử dụng nước muối sinh lý, giữ ẩm không khí, và đảm bảo trẻ uống đủ nước. Cha mẹ cần kiên nhẫn, theo dõi sát sao triệu chứng của trẻ và tránh lạm dụng thuốc. Nếu tình trạng không cải thiện hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Với sự chăm sóc đúng cách, trẻ sẽ sớm hết chảy nước mũi và trở lại trạng thái khỏe mạnh.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
- Fanpage của Dr Thắng
1. Ths. BS Vũ Công Thắng :
https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN
2. Bác sĩ Thắng:
https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN
3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:
https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN
- Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
- Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
- Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
- Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699