Làm sao biết bé nuốt phải dị vật? Các triệu chứng cần lưu ý

1. Tại sao trẻ dễ nuốt phải dị vật?

Trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi, có xu hướng khám phá thế giới xung quanh bằng cách đưa các vật thể vào miệng. Đây là hành vi tự nhiên trong quá trình phát triển, khi trẻ tò mò và muốn tìm hiểu về môi trường xung quanh. Tuy nhiên, điều này khiến trẻ dễ nuốt phải các vật không phù hợp, từ đồ chơi nhỏ đến các mảnh thức ăn nguy hiểm.

Hệ thống tiêu hóa và đường thở của trẻ còn non nớt, chưa phát triển hoàn thiện, dẫn đến nguy cơ cao bị tắc nghẽn hoặc tổn thương. Đường thở nhỏ và hẹp của trẻ dễ bị chặn bởi các dị vật như đồng xu, hạt cườm, hoặc pin cúc áo, gây ra các tình huống nguy cấp. Tương tự, thực quản của trẻ cũng dễ bị kích ứng hoặc tổn thương nếu nuốt phải vật sắc nhọn như xương cá.

Ngoài ra, trẻ em thường thiếu nhận thức về nguy hiểm và không hiểu rằng việc ngậm hoặc nuốt các vật thể có thể gây hại. Phụ huynh đôi khi không giám sát chặt chẽ hoặc để các vật nhỏ trong tầm tay trẻ, tạo cơ hội cho các tai nạn xảy ra. Các dị vật phổ biến bao gồm đồ chơi, hạt trái cây, hoặc các vật dụng gia đình như nút áo và đinh ghim.

2. Các triệu chứng bé nuốt phải dị vật

Nhận biết các triệu chứng khi bé nuốt phải dị vật là yếu tố then chốt để can thiệp kịp thời. Tùy thuộc vào vị trí dị vật mắc kẹt (đường thở, thực quản, hoặc dạ dày), các triệu chứng có thể khác nhau. Dưới đây là các dấu hiệu cần lưu ý:

2.1. Triệu chứng ở đường thở

Khi dị vật mắc kẹt trong đường thở, tình trạng này cực kỳ nguy hiểm và có thể đe dọa tính mạng. Các dấu hiệu bao gồm:

Ho liên tục hoặc ho sặc sụa: Trẻ ho dữ dội, cố gắng đẩy dị vật ra ngoài.
Khó thở hoặc thở khò khè: Trẻ có thể phát ra âm thanh bất thường khi thở, như tiếng rít
Tím tái: Môi, mặt, hoặc đầu ngón tay của trẻ chuyển màu xanh do thiếu oxy.
Không thể nói hoặc khóc: Trẻ không thể phát ra âm thanh do đường thở bị tắc nghẽn.
Hốt hoảng hoặc lơ mơ: Trẻ có biểu hiện hoảng loạn, mất ý thức, hoặc ngất xỉu.

2.2. Triệu chứng ở thực quản

Nếu dị vật mắc kẹt trong thực quản, các triệu chứng thường xuất hiện từ nhẹ đến nặng, bao gồm:

Khó nuốt: Trẻ cảm thấy đau hoặc khó chịu khi nuốt thức ăn hoặc nước bọt.

Khi nuốt phải dị vật trẻ sẽ cảm thấy đau và khó chịu khi nuốt thức ăn hoặc nước bọt

Chảy nước dãi: Trẻ tiết nhiều nước bọt do không thể nuốt bình thường.
Đau ngực hoặc cổ họng: Trẻ có thể chỉ vào vùng cổ hoặc ngực để biểu thị cảm giác đau.
Nôn mửa hoặc buồn nôn: Trẻ có thể nôn ra thức ăn hoặc chất nhầy.
Cảm giác có vật cản: Trẻ lớn hơn có thể mô tả cảm giác bị mắc kẹt trong cổ họng.

2.3. Triệu chứng ở dạ dày hoặc ruột

Nếu dị vật đã đi qua thực quản và mắc kẹt trong dạ dày hoặc ruột, các triệu chứng có thể xuất hiện muộn hơn, bao gồm:

Đau bụng: Trẻ kêu đau bụng hoặc có biểu hiện khó chịu ở vùng bụng.
Nôn mửa kéo dài: Trẻ nôn liên tục, đặc biệt nếu dị vật gây kích ứng dạ dày.
Phân có máu: Dị vật sắc nhọn có thể gây tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa.
Mệt mỏi hoặc biếng ăn: Trẻ trở nên uể oải, không muốn ăn uống.

3. Phải làm gì khi nghi ngờ bé nuốt phải dị vật?

Khi nghi ngờ trẻ nuốt phải dị vật, việc xử lý đúng cách và kịp thời là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn cho trẻ. Trước tiên, phụ huynh cần giữ bình tĩnh để đánh giá tình trạng của trẻ và đưa ra quyết định phù hợp. Việc hoảng loạn có thể khiến bạn hành động sai lầm, làm tình hình trở nên tồi tệ hơn.

Tiếp theo, tuyệt đối không tự ý can thiệp bằng cách dùng tay hoặc dụng cụ để móc dị vật ra khỏi miệng trẻ. Hành động này có thể đẩy dị vật vào sâu hơn hoặc gây tổn thương nghiêm trọng cho đường thở hoặc thực quản. Tương tự, không ép trẻ nôn mửa vì điều này có thể khiến dị vật di chuyển, gây tắc nghẽn hoặc tổn thương thêm.

Nếu trẻ có dấu hiệu tắc đường thở, như không thể thở hoặc ho sặc sụa, bạn cần thực hiện các biện pháp sơ cứu ngay lập tức. Các kỹ thuật như vỗ lưng hoặc ấn ngực (theo phương pháp Heimlich dành cho trẻ em) có thể hữu ích, nhưng chỉ nên thực hiện nếu bạn đã được đào tạo trước đó. Nếu không chắc chắn, hãy gọi cấp cứu ngay.

Nếu nghi ngờ bé bị hóc dị vật thì mẹ có thể vỗ lưng hoặc ấn ngực bé

Cuối cùng, dù trẻ có triệu chứng rõ ràng hay không, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế sớm nhất có thể. Các bác sĩ có thể sử dụng X-quang hoặc nội soi để xác định vị trí và loại dị vật. Đặc biệt, nếu trẻ nuốt phải các vật nguy hiểm như pin cúc áo, vật sắc nhọn, hoặc hóa chất, việc can thiệp y tế ngay lập tức là bắt buộc để tránh biến chứng nghiêm trọng.

Nuốt phải dị vật là một tai nạn phổ biến nhưng có thể phòng tránh được nếu phụ huynh cẩn thận và nhận biết sớm các triệu chứng. Việc hiểu rõ các dấu hiệu như ho, khó thở, đau bụng, hoặc chảy nước dãi sẽ giúp phụ huynh xử lý kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm. Nếu nghi ngờ trẻ nuốt phải dị vật, đừng chần chừ mà hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị. Đồng thời, việc phòng ngừa thông qua giám sát và loại bỏ các nguy cơ trong môi trường sống của trẻ là cách tốt nhất để bảo vệ con yêu.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699