logo
  • Thạc sĩ Bác sĩ
  • Vũ Công Thắng
  • Chăm con đơn giản cùng BS Thắng

Nhận diện trẻ rối loạn phát triển: Dấu hiệu và cách can thiệp sớm

Rối loạn phát triển ở trẻ nhỏ thường khó nhận biết trong giai đoạn đầu nhưng lại ảnh hưởng lớn đến sự trưởng thành sau này. Việc sớm phát hiện các dấu hiệu bất thường giúp cha mẹ có cơ hội can thiệp kịp thời, hỗ trợ trẻ phát triển tốt nhất. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận diện sớm và định hướng cách hỗ trợ trẻ phù hợp.

1. Rối loạn phát triển ở trẻ

Trẻ rối loạn phát triển thuộc nhóm trẻ cần được quan tâm và hỗ trợ đặc biệt không chỉ từ bố mẹ mà còn từ những người xung quanh. Trước khi tiến hành các biện pháp can thiệp, việc đầu tiên là phải nhận diện chính xác những khó khăn mà trẻ đang gặp phải. Rối loạn phát triển là thuật ngữ dùng để chỉ các tình trạng ảnh hưởng đến thể chất, ngôn ngữ, hành vi hoặc khả năng học tập, thường khởi phát ngay từ giai đoạn đầu đời và có thể tác động lâu dài đến cuộc sống của trẻ.

Trong quá trình trưởng thành, trẻ đạt được các cột mốc phát triển như biết lẫy, biết đi, biết nói, biết cười... mỗi cột mốc phản ánh sự phát triển về vận động, giao tiếp và hành vi. Mặc dù mỗi đứa trẻ có tốc độ phát triển riêng, nhưng các chuyên gia vẫn xây dựng những mốc chuẩn để giúp cha mẹ theo dõi quá trình lớn lên của con mình.

Quan trọng nhất, cha mẹ chính là người quan sát bé thường xuyên và nhạy cảm nhất với những dấu hiệu bất thường. Nếu nhận thấy trẻ không đạt được các mốc phát triển phù hợp với tuổi, hoặc có những khác biệt trong cách trẻ chơi, giao tiếp, di chuyển, hãy sớm chia sẻ mối lo ngại đó với bác sĩ để trẻ được hỗ trợ kịp thời.

Trẻ rối loạn phát triển thuộc nhóm trẻ cần được quan tâm và hỗ trợ đặc biệt không chỉ từ bố mẹ mà còn từ những người xung quanh

2. Dấu hiệu nhận diện trẻ rối loạn phát triển

Khi quan sát quá trình phát triển của trẻ, cha mẹ cần chú ý đến những dấu hiệu bất thường có thể cảnh báo nguy cơ rối loạn phát triển. Dưới đây là những khía cạnh quan trọng cần theo dõi:

  • Sự phát triển ngôn ngữ: Trẻ có thể chậm nói, phát âm không rõ hoặc gặp khó khăn trong việc giao tiếp đơn giản. Một số trẻ không biết sử dụng ngôn ngữ cơ thể như chỉ tay, gật đầu hoặc lắc đầu để diễn đạt nhu cầu.

  • Kỹ năng xã hội: Trẻ có xu hướng tránh giao tiếp bằng mắt, không thích chơi cùng người khác, hoặc khó tạo dựng và duy trì các mối quan hệ bạn bè.

  • Kỹ năng vận động: Trẻ có thể chậm biết ngồi, bò, đi hoặc gặp khó khăn trong các hoạt động yêu cầu phối hợp tay-mắt như cầm nắm đồ vật.

  • Hành vi lặp lại: Trẻ có những hành động lặp đi lặp lại như vẫy tay, xoay tròn, lặp từ, hoặc gắn bó bất thường với một thói quen hoặc đồ vật nào đó mà không phù hợp với lứa tuổi phát triển.

3. Các nhóm trẻ dễ bị rối loạn phát triển

Một số nhóm trẻ có nguy cơ cao gặp phải các vấn đề rối loạn phát triển và cần được cha mẹ, thầy cô quan sát kỹ lưỡng để phát hiện sớm. Dưới đây là các nhóm trẻ dễ bị ảnh hưởng:

  • Trẻ tự kỷ: Đây là nhóm trẻ thường gặp khó khăn trong giao tiếp xã hội, ngôn ngữ và hành vi. Các dấu hiệu như thiếu giao tiếp bằng mắt, ít hoặc không phản ứng với tên gọi, và có những hành vi lặp lại là những biểu hiện phổ biến.

  • Trẻ chậm phát triển ngôn ngữ: Trẻ gặp khó khăn trong việc hiểu và sử dụng ngôn ngữ, chậm nói, ít từ vựng, hoặc không sử dụng câu nói phù hợp với lứa tuổi.

  • Trẻ gặp khó khăn trong việc học và phát triển trí tuệ: Trẻ có khả năng tiếp thu kiến thức, giải quyết vấn đề và ghi nhớ kém hơn so với các bạn đồng trang lứa.

  • Các nhóm rối loạn phát triển khác: Bao gồm trẻ rối loạn vận động, rối loạn phối hợp, tăng động giảm chú ý (ADHD), rối loạn cảm giác… cũng có thể ảnh hưởng lớn đến quá trình phát triển của trẻ.

4. Cách can thiệp và hỗ trợ trẻ rối loạn phát triển

Để giúp trẻ rối loạn phát triển đạt được tiềm năng tốt nhất, việc can thiệp sớm và đúng hướng đóng vai trò vô cùng quan trọng. Dưới đây là các cách hỗ trợ hiệu quả:

  • Các chương trình giáo dục đặc biệt và bài tập hỗ trợ: Tùy thuộc vào tình trạng của trẻ, các chương trình can thiệp cá nhân hóa, trị liệu ngôn ngữ, trị liệu vận động hay giáo dục đặc biệt sẽ được xây dựng nhằm cải thiện kỹ năng giao tiếp, vận động và học tập cho trẻ.

  • Vai trò của gia đình và các chuyên gia: Gia đình là nhân tố then chốt trong quá trình can thiệp, từ việc phối hợp với chuyên gia cho đến thực hành tại nhà. Các chuyên gia như nhà tâm lý học, giáo viên đặc biệt, nhà trị liệu ngôn ngữ... sẽ hướng dẫn và đồng hành cùng cha mẹ.

  • Tầm quan trọng của môi trường hỗ trợ: Một môi trường an toàn, khuyến khích và giàu tính tương tác sẽ tạo điều kiện cho trẻ phát triển tối ưu cả về mặt thể chất, tinh thần lẫn xã hội.

Để giúp trẻ rối loạn phát triển đạt được tiềm năng tốt nhất, việc can thiệp sớm và đúng hướng đóng vai trò vô cùng quan trọng

Nhận diện sớm rối loạn phát triển là bước đầu tiên quan trọng giúp trẻ có cơ hội hòa nhập và phát triển toàn diện. Cha mẹ nên theo dõi sát sao và chủ động tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên môn khi cần thiết. Đồng hành kiên nhẫn, yêu thương sẽ là chìa khóa giúp trẻ vượt qua khó khăn.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

  • Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

 https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

  • Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)

  • Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.

  • Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699