1. Bất dung nạp và dị ứng đạm sữa bò là gì?
1.1. Bất dung nạp đạm sữa bò
Bất dung nạp đạm sữa bò (thường gọi là bất dung nạp lactose) là tình trạng cơ thể trẻ không thể tiêu hóa hoàn toàn lactose – một loại đường có trong sữa bò và các sản phẩm từ sữa. Nguyên nhân chính là do cơ thể trẻ thiếu hoặc không sản xuất đủ enzyme lactase, enzyme cần thiết để phân giải lactose thành glucose và galactose để hấp thụ. Bất dung nạp lactose không liên quan đến hệ miễn dịch mà chủ yếu xuất phát từ hệ tiêu hóa.
Bất dung nạp lactose thường phổ biến hơn ở trẻ lớn và người lớn, nhưng cũng có thể xảy ra ở trẻ sơ sinh, đặc biệt ở những trẻ sinh non hoặc có tổn thương niêm mạc ruột do nhiễm trùng. Tình trạng này thường gây khó chịu ở đường tiêu hóa nhưng hiếm khi nguy hiểm.
1.2. Dị ứng đạm sữa bò
Dị ứng đạm sữa bò là phản ứng của hệ miễn dịch đối với một hoặc nhiều loại protein trong sữa bò, chẳng hạn như casein hoặc whey. Khi trẻ tiếp xúc với các protein này, hệ miễn dịch nhận nhầm chúng là chất gây hại và kích hoạt phản ứng dị ứng. Đây là một trong những loại dị ứng thực phẩm phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, thường xuất hiện trong năm đầu đời.
Không giống bất dung nạp lactose, dị ứng đạm sữa bò có thể ảnh hưởng đến nhiều hệ cơ quan trong cơ thể, bao gồm da, đường tiêu hóa và hô hấp. Tình trạng này có thể nghiêm trọng hơn và cần được quản lý cẩn thận để tránh các biến chứng.
Dị ứng đạm bò thường ảnh hưởng đến trẻ nghiêm trọng hơn bất dung nạp lactose
2. Phân biệt bất dung nạp và dị ứng đạm sữa bò
Nội dung | Bất dung nạp lactose | Dị ứng đạm sữa bò |
Cơ chế | Là vấn đề tiêu hóa do thiếu enzyme lactase, không liên quan đến hệ miễn dịch. | Là phản ứng miễn dịch đối với protein trong sữa bò. |
Triệu chứng | Chủ yếu gây triệu chứng tiêu hóa như đầy hơi, tiêu chảy. | Có thể gây triệu chứng đa dạng hơn, bao gồm da, hô hấp và thậm chí sốc phản vệ. |
Thời gian xuất hiện triệu chứng | Thường xuất hiện chậm hơn | Có thể xảy ra ngay lập tức hoặc trong vài giờ. |
Mức độ nghiêm trọng | Hiếm khi gây nguy hiểm | Có thể dẫn đến các phản ứng nghiêm trọng, đặc biệt là sốc phản vệ. |
3. Cách xử lý và phòng ngừa
Để xử lý bất dung nạp lactose, cha mẹ nên chuyển sang sữa không chứa lactose hoặc sữa thực vật như sữa đậu nành, sữa hạnh nhân (phù hợp với độ tuổi). Có thể bổ sung enzyme lactase theo chỉ định bác sĩ. Đảm bảo trẻ nhận đủ canxi và vitamin D từ rau xanh hoặc thực phẩm bổ sung để tránh thiếu hụt dinh dưỡng.
Đối với dị ứng đạm sữa bò, cần loại bỏ hoàn toàn sữa bò và các sản phẩm chứa protein sữa bò khỏi chế độ ăn. Trẻ sơ sinh có thể dùng sữa công thức thủy phân hoặc axit amin. Cha mẹ cần theo dõi y tế định kỳ và chuẩn bị epinephrine cho trường hợp sốc phản vệ.
Cha mẹ cần loại bỏ sữa bò và các sản phẩm từ sữa bò khỏi chế độ ăn của trẻ bị dị ứng đạm sữa bò
Để phòng ngừa, hãy giới thiệu sữa bò từ từ cho trẻ và theo dõi phản ứng. Nếu trẻ có dấu hiệu khó tiêu hóa, tham khảo bác sĩ trước khi thay đổi chế độ ăn để đảm bảo dinh dưỡng cân đối.
Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu giúp giảm nguy cơ dị ứng. Khi dùng sữa công thức, chọn loại phù hợp và theo dõi phản ứng. Cha mẹ nên tư vấn bác sĩ dinh dưỡng để xây dựng chế độ ăn an toàn, đảm bảo trẻ phát triển khỏe mạnh.
Bất dung nạp lactose và dị ứng đạm sữa bò là hai tình trạng khác nhau, nhưng đều có thể gây khó chịu cho trẻ và lo lắng cho cha mẹ. Hiểu rõ sự khác biệt về nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý sẽ giúp cha mẹ chăm sóc trẻ hiệu quả hơn. Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau khi tiêu thụ sữa bò, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Với sự chăm sóc đúng cách, trẻ có thể phát triển khỏe mạnh và vượt qua những thách thức liên quan đến hai tình trạng này.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
- Fanpage của Dr Thắng
1. Ths. BS Vũ Công Thắng :
https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN
2. Bác sĩ Thắng:
https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN
3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:
https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN
- Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
- Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
- Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
- Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699