Bất dung nạp lactose ở trẻ: Có hết được không?

1. Bất Dung Nạp Lactose Là Gì?

Lactose là một loại đường tự nhiên trong sữa mẹ, sữa bò và nhiều sản phẩm từ sữa khác. Để tiêu hóa lactose, cơ thể cần enzyme lactase, được sản xuất ở ruột non. Khi trẻ thiếu hụt hoặc không sản xuất đủ lactase, lactose không được phân giải sẽ gây ra các vấn đề tiêu hóa. Đây chính là tình trạng bất dung nạp lactose.

Tình trạng bất dung nạp lactose ở trẻ

Ở trẻ em, bất dung nạp lactose có thể xuất hiện ở các mức độ khác nhau, từ nhẹ đến nặng, và có thể là tạm thời hoặc kéo dài tùy thuộc vào nguyên nhân.

2. Nguyên Nhân Và Triệu Chứng Thường Gặp Gây Bất Dung Nạp Lactose Ở Trẻ

Nguyên Nhân Chính:

Bẩm sinh: Đây là dạng bất dung nạp lactose hiếm gặp nhất. Trẻ sinh ra đã thiếu enzyme lactase do di truyền từ bố mẹ. Tình trạng này thường xuất hiện ngay từ những ngày đầu đời và cần được theo dõi kỹ lưỡng.

Thứ phát: Loại này phổ biến hơn, thường xảy ra sau khi trẻ bị nhiễm trùng đường ruột, chẳng hạn như tiêu chảy do virus. Những tổn thương tạm thời ở niêm mạc ruột làm giảm khả năng sản xuất lactase. May mắn là khi ruột hồi phục, tình trạng này có thể biến mất.

Phát triển: Ở một số trẻ, khả năng tiêu hóa lactose giảm dần theo tuổi tác. Điều này thường bắt đầu từ sau 2-5 tuổi, khi cơ thể ít phụ thuộc vào sữa hơn. Đây là quá trình tự nhiên và không phải là bệnh lý, nhưng có thể ảnh hưởng lâu dài đến việc tiêu thụ sữa.

Triệu Chứng Thường Gặp

Khi trẻ bất dung nạp lactose, các dấu hiệu thường bao gồm:

Đầy hơi, chướng bụng.
Tiêu chảy hoặc phân lỏng sau khi uống sữa.
Đau quặn bụng.
Buồn nôn hoặc khó chịu.

Đầy hơi, chướng bụng là một trong những biểu hiện của trẻ bị bất dung nạp lactose

3. Bất Dung Nạp Lactose Ở Trẻ Có Hết Được Không?

Tin vui là trong nhiều trường hợp, bất dung nạp lactose ở trẻ có thể cải thiện hoặc thậm chí biến mất hoàn toàn, tùy thuộc vào nguyên nhân:

Trường hợp tạm thời (thứ phát): Nếu bất dung nạp lactose xuất hiện do tổn thương ruột từ nhiễm trùng hoặc bệnh lý (như viêm ruột), tình trạng này thường chỉ kéo dài vài tuần đến vài tháng. Khi ruột non hồi phục, khả năng sản xuất lactase sẽ trở lại bình thường và trẻ có thể tiêu hóa lactose như trước.

Trường hợp phát triển: Ở một số trẻ, khi lớn lên, cơ thể tự nhiên giảm sản xuất lactase. Đây là quá trình bình thường ở nhiều người và có thể không "hết" được, nhưng trẻ vẫn có thể thích nghi bằng cách giảm lượng lactose tiêu thụ hoặc sử dụng các sản phẩm thay thế.

Trường hợp bẩm sinh: Đây là dạng hiếm gặp nhất và thường kéo dài suốt đời. Trẻ cần được theo dõi và điều chỉnh chế độ ăn phù hợp từ nhỏ.

4. Cách Hỗ Trợ Trẻ Bất Dung Nạp Lactose

Thử sữa không lactose: Một giải pháp đơn giản là chuyển sang các loại sữa không chứa lactose. Hiện nay, sữa công thức hoặc sữa tươi không lactose được thiết kế đặc biệt cho trẻ, vừa đảm bảo dinh dưỡng vừa giảm nguy cơ khó chịu.

Bổ sung enzyme lactase: Trong một số trường hợp, phụ huynh có thể cân nhắc bổ sung enzyme lactase dưới dạng thuốc hoặc thực phẩm chức năng. Tuy nhiên, việc này cần được thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Giảm dần lượng lactose: Thay vì loại bỏ hoàn toàn sữa, bạn có thể thử cho trẻ dùng một lượng nhỏ trước. Cách này giúp kiểm tra mức độ dung nạp của trẻ và tránh thay đổi đột ngột trong chế độ ăn.

Thay thế bằng thực phẩm khác: Nếu sữa động vật không phù hợp, các lựa chọn như sữa đậu nành, sữa hạnh nhân hoặc sữa gạo là gợi ý tuyệt vời. Những loại sữa này không chỉ an toàn mà còn giàu dinh dưỡng, hỗ trợ trẻ phát triển khỏe mạnh.

Bất dung nạp lactose ở trẻ không phải là vấn đề nan giải. Với những trường hợp tạm thời, tình trạng này hoàn toàn có thể hết khi hệ tiêu hóa hồi phục. Ngay cả khi kéo dài, việc điều chỉnh chế độ ăn uống cũng giúp trẻ phát triển bình thường mà không bị thiếu hụt dinh dưỡng. Điều quan trọng là phụ huynh cần theo dõi sát sao và tham khảo ý kiến chuyên gia để có giải pháp phù hợp nhất cho con yêu.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699