1. Vận động thô ở trẻ là gì?

Vận động thô là những cử động lớn của toàn bộ cơ thể, sử dụng các nhóm cơ lớn như cơ chân, tay, lưng, cổ và vai. Đây là nền tảng để trẻ có thể thực hiện các hoạt động như nâng đầu, lẫy, ngồi, bò, đứng, đi, chạy, leo trèo... Vận động thô phát triển mạnh mẽ trong năm đầu đời, và tiếp tục hoàn thiện khi trẻ lớn lên.

Các mốc phát triển vận động thô nổi bật:

• 1–3 tháng: Bé bắt đầu kiểm soát đầu, nâng đầu khi nằm sấp.

• 4–6 tháng: Biết lẫy một hoặc hai chiều, xoay người, đạp chân mạnh.

• 6–9 tháng: Bắt đầu ngồi vững, chống tay, trườn, bò.

• 9–12 tháng: Tập đứng, bám vịn bước đi, sau đó có thể đi độc lập.

Lợi ích của phát triển vận động thô:

• Tăng cường thể lực: giúp bé khỏe mạnh, nâng cao khả năng miễn dịch.

• Phát triển vóc dáng cân đối: giúp xương chắc khỏe, chiều cao phát triển tốt.

• Cải thiện thăng bằng – phối hợp cơ thể: từ đó hỗ trợ các hoạt động tinh tế khác.

• Thúc đẩy tự tin, khám phá môi trường: nhờ khả năng di chuyển chủ động hơn.

Vận động thô phát triển mạnh mẽ trong năm đầu đời, và tiếp tục hoàn thiện khi trẻ lớn lên

2. Vận động tinh ở trẻ là gì?

Vận động tinh là những cử động nhỏ, đòi hỏi sự chính xác và phối hợp giữa bàn tay, ngón tay, cổ tay, bàn chân, mắt và não bộ. Khác với vận động thô thiên về sức mạnh và chuyển động lớn, vận động tinh liên quan đến các hoạt động chi tiết như cầm nắm, gắp, xoay, mở, viết, xếp hình, vẽ, ăn bằng muỗng…

Các mốc phát triển vận động tinh tiêu biểu:

• 0–6 tháng: Bé biết nắm tay theo phản xạ, với lấy đồ chơi, đưa tay lên miệng.

• 6–12 tháng: Biết cầm bằng ngón cái – trỏ (kiểu nhón), chuyển đồ vật giữa hai tay, thả đồ vào hộp có kiểm soát.

• Trên 1 tuổi: Cầm thìa, xúc ăn, mở nắp hộp, vẽ nguệch ngoạc, xếp hình đơn giản, chỉ tay.

Lợi ích nổi bật của vận động tinh:

• Tăng khả năng tự lập: tự ăn, tự chơi, tự chăm sóc bản thân.

• Phát triển tư duy logic và sáng tạo: khi bé học xếp hình, lắp ráp, tô màu.

• Hỗ trợ học tập: đặc biệt kỹ năng viết, vẽ, thao tác với đồ dùng học đường.

• Tăng cường tương tác – giao tiếp: như vẫy tay, chỉ tay, đưa đồ – là những biểu hiện sớm của giao tiếp phi ngôn ngữ.

3. Phân biệt vận động tinh ở trẻ và vận động thô ở trẻ

Dưới đây là bảng so sánh chi tiết hơn giữa vận động thô và vận động tinh ở trẻ:

 

4. Tại sao cần phát triển đồng thời cả vận động tinh và vận động thô?

Việc phát triển đồng thời vận động tinh và vận động thô giúp trẻ hoàn thiện cả thể chất lẫn trí tuệ, hình thành nền tảng vững chắc cho giai đoạn học tập và tự lập sau này. Mỗi dạng vận động đảm nhiệm một vai trò riêng nhưng không thể tách rời nhau:

• Vận động thô phát triển tốt giúp trẻ có thể lực khỏe mạnh, linh hoạt, duy trì tư thế vững vàng khi ngồi học hay chơi. Bé sẽ tự tin khám phá môi trường xung quanh và tăng khả năng tương tác xã hội thông qua các trò chơi vận động.

• Vận động tinh linh hoạt hỗ trợ bé trong các hoạt động cần sự tỉ mỉ như ăn uống, vẽ, viết, cài nút áo, giúp trẻ sớm hình thành tính tự lập và phát triển tư duy.

• Thiếu hụt một trong hai dạng vận động có thể khiến trẻ chậm biết đi, khó phối hợp tay – mắt, ảnh hưởng đến phát triển thị giác không gian, dẫn đến việc phụ thuộc nhiều vào người lớn, thiếu tự tin và dễ nản chí khi tham gia các hoạt động học tập hay sinh hoạt thường ngày.

5. Gợi ý hỗ trợ phát triển vận động tinh và vận động thô ở trẻ

Để trẻ phát triển toàn diện cả thể chất lẫn kỹ năng tinh tế, cha mẹ có thể kết hợp đa dạng hoạt động mỗi ngày. Dưới đây là những gợi ý đơn giản nhưng hiệu quả:

• Phát triển vận động thô: Tăng thời gian tummy time từ khi sơ sinh để rèn cổ – vai, khuyến khích bé bò quanh nhà, tập leo cầu thang nhẹ với giám sát và cho bé chơi các trò vận động ngoài trời như đuổi bắt, đá bóng mềm.

• Phát triển vận động tinh: Cho bé chơi xếp hình, tô màu, xâu hạt lớn, hoặc dùng thìa – muỗng xúc đồ ăn, tập cài nút áo giúp tay ngón linh hoạt, tăng khả năng tự lập và phối hợp tay – mắt.

Để trẻ phát triển toàn diện cả thể chất lẫn kỹ năng tinh tế, cha mẹ có thể kết hợp đa dạng hoạt động mỗi ngày

Việc phân biệt rõ vận động tinh và vận động thô giúp phụ huynh theo dõi, hỗ trợ bé phát triển đúng cách theo từng giai đoạn. Mỗi bước tiến trong vận động đều phản ánh sự trưởng thành của não bộ và cơ thể trẻ. Đồng hành cùng con qua từng cột mốc sẽ tạo nên nền tảng vững chắc cho tương lai.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

• Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

 https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

• Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)

• Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.

• Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699