Phát triển nhận thức và cảm xúc ở trẻ 2 tuổi

1. Phát triển nhận thức ở trẻ 24 tháng tuổi

Ở giai đoạn 24 tháng tuổi, trẻ bước vào thời kỳ phát triển nhận thức mạnh mẽ — đây là lúc trí não của bé bộc lộ rõ khả năng quan sát, ghi nhớ và suy luận đơn giản. Cha mẹ có thể nhận thấy con ngày càng tò mò hơn, thích đặt câu hỏi và muốn tự mình khám phá thế giới xung quanh.

Hiểu khái niệm đơn giản: Trẻ bắt đầu biết phân biệt “to – nhỏ”, “nhiều – ít”, “cao – thấp”, thể hiện khả năng nhận thức logic ban đầu. Những trò chơi so sánh kích thước hoặc sắp xếp đồ vật sẽ giúp bé rèn luyện kỹ năng này.
Biết phân loại và tưởng tượng: Bé có thể chia đồ chơi theo màu sắc, hình dạng hoặc chức năng, đồng thời bắt đầu biết “giả vờ” trong trò chơi — ví dụ như búp bê ngủ hay nấu ăn giả. Điều này cho thấy khả năng tưởng tượng và tư duy sáng tạo đang phát triển tốt.
Biểu hiện bình thường: Trẻ tò mò, thích khám phá, có thể ghi nhớ và mô phỏng hành động người lớn.

Nếu trẻ không hiểu hướng dẫn đơn giản, không nhận biết vật quen thuộc hoặc không phản ứng khi nghe gọi, cha mẹ nên đưa bé đi kiểm tra sớm để được đánh giá và can thiệp kịp thời.

Ở giai đoạn 24 tháng tuổi, trẻ bước vào thời kỳ phát triển nhận thức mạnh mẽ

2. Phát triển cảm xúc và giao tiếp xã hội

Khi bước sang mốc 2 tuổi, trẻ bắt đầu hình thành rõ nét hơn đời sống cảm xúc và khả năng giao tiếp xã hội. Đây là giai đoạn bé học cách thể hiện, chia sẻ cảm xúc và bắt đầu hòa nhập với thế giới xung quanh.

Biết thể hiện tình cảm: Trẻ đã biết ôm, cười, dỗi, ghen hay giận dỗi khi không được như ý. Bé có thể bày tỏ sự yêu thích với người thân hoặc phản ứng khi bị từ chối — cho thấy cảm xúc đã phong phú và có tính “xã hội” hơn.
Tăng khả năng giao tiếp và hợp tác: Bé biết chơi cùng bạn, chia sẻ đồ chơi hoặc bắt chước hành động của người khác. Đây là bước đầu tiên trong việc học kỹ năng hợp tác, thấu hiểu cảm xúc của người khác và phát triển trí tuệ cảm xúc (EQ).

Cha mẹ nên lưu ý nếu trẻ không giao tiếp bằng mắt, không phản ứng khi được gọi tên, hoặc không quan tâm, không biết thể hiện cảm xúc với người khác, vì đây có thể là dấu hiệu sớm của rối loạn phát triển cần được theo dõi.

3. Mối liên hệ giữa nhận thức, cảm xúc và ngôn ngữ

Trẻ có cảm xúc ổn định thường học hỏi nhanh và tương tác tốt với môi trường. Khi vui vẻ, bé dễ tập trung, tiếp nhận thông tin và phát triển kỹ năng nhận thức như phân loại, ghi nhớ hay giải quyết vấn đề. Ngược lại, trẻ lo lắng hay cáu gắt sẽ khó tập trung và chậm phát triển ngôn ngữ.

Chậm phát triển cảm xúc thường đi kèm chậm nói và khó hiểu chỉ dẫn. Trẻ ít giao tiếp mắt hay không phản ứng với người khác sẽ khó bắt chước lời nói, từ đó ảnh hưởng nhận thức và ngôn ngữ.

Môi trường giao tiếp tích cực từ cha mẹ, như trò chuyện, đọc sách, khen ngợi khi trẻ bày tỏ cảm xúc, giúp kích thích cả nhận thức, cảm xúc và ngôn ngữ, hỗ trợ trẻ phát triển toàn diện.

4. Cách cha mẹ hỗ trợ trẻ phát triển nhận thức và cảm xúc tại nhà

Để trẻ 24 tháng tuổi phát triển toàn diện về nhận thức và cảm xúc, cha mẹ có thể áp dụng những phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả sau:

Tăng cường tương tác và trò chuyện: Dành nhiều thời gian đọc sách, kể chuyện, chơi trò chơi tương tác giúp trẻ ghi nhớ, học hỏi từ môi trường xung quanh và bày tỏ cảm xúc dễ dàng hơn. Việc trò chuyện thường xuyên còn hỗ trợ trẻ phát triển ngôn ngữ và khả năng giải quyết vấn đề.
Khuyến khích tự lập: Cho trẻ tự lựa chọn đồ chơi, quần áo hoặc tự ăn uống dưới sự giám sát giúp trẻ rèn luyện khả năng ra quyết định, tự tin và kiểm soát cảm xúc khi thực hiện nhiệm vụ.
Dinh dưỡng cân bằng: Đảm bảo chế độ ăn giàu dưỡng chất thiết yếu cho não bộ như DHA, sắt, kẽm, vitamin nhóm B… giúp phát triển trí tuệ, tăng cường tập trung và hỗ trợ hành vi cảm xúc ổn định.
Hạn chế màn hình: Giảm thời gian xem tivi, điện thoại hay máy tính bảng để trẻ tập trung tương tác trực tiếp, khám phá môi trường thực tế, từ đó kích thích nhận thức và kỹ năng xã hội tự nhiên.

Cách cha mẹ hỗ trợ trẻ phát triển nhận thức và cảm xúc tại nhà

Mỗi trẻ có tốc độ phát triển khác nhau, nhưng nếu bé chậm nói, ít giao tiếp bằng mắt, không phản ứng với lời gọi hay tỏ ra thờ ơ với người xung quanh – cha mẹ nên đưa bé đi kiểm tra sớm. Việc phát hiện và can thiệp kịp thời sẽ giúp bé bắt kịp đà phát triển, tự tin và hòa đồng hơn trong giai đoạn tiếp theo.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699