Sốt siêu vi ở trẻ nhỏ: Nhận biết triệu chứng và chăm sóc đúng cách

1. Sốt siêu vi ở trẻ nhỏ là gì?

Sốt siêu vi, hay còn gọi là sốt virus, là tình trạng sốt do nhiễm các loại virus như adenovirus, enterovirus, rhinovirus hoặc virus cúm. Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi, dễ mắc bệnh do hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện. Virus lây lan qua đường hô hấp (hắt hơi, ho), tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc qua các bề mặt nhiễm virus như đồ chơi, tay nắm cửa.

Bệnh thường kéo dài từ 3 đến 7 ngày và tự khỏi mà không cần dùng kháng sinh, vì kháng sinh chỉ hiệu quả với vi khuẩn, không tác dụng với virus. Tuy nhiên, việc chăm sóc không đúng cách có thể khiến trẻ mệt mỏi hơn hoặc gặp biến chứng như viêm phổi, viêm tai giữa hoặc co giật do sốt cao.

2. Triệu chứng của sốt siêu vi ở trẻ nhỏ

Nhận biết sớm các triệu chứng của sốt siêu vi giúp cha mẹ xử lý kịp thời và giảm nguy cơ biến chứng. Các dấu hiệu phổ biến bao gồm:

Sốt cao: Trẻ thường sốt từ 38°C đến 40°C, có thể sốt liên tục hoặc từng cơn. Sốt cao khiến trẻ mệt mỏi, quấy khóc.

Sốt cao là một trong những triệu chứng điển hình của sốt siêu vi ở trẻ

Triệu chứng hô hấp: Trẻ có thể bị sổ mũi, nghẹt mũi, ho khan hoặc ho có đờm, đau họng, hoặc khó thở nhẹ.
Rối loạn tiêu hóa: Một số trẻ bị nôn trớ, tiêu chảy, hoặc chán ăn do virus tấn công đường ruột.
Đau nhức cơ thể: Trẻ thường kêu đau cơ, đau đầu, hoặc cảm thấy khó chịu toàn thân.
Phát ban: Sau khi sốt giảm, một số trẻ xuất hiện các nốt ban đỏ trên da, đặc biệt ở thân mình, tay chân. Phát ban này thường tự biến mất sau vài ngày.
Mệt mỏi, khó chịu: Trẻ biếng ăn, ngủ không ngon giấc, hoặc dễ cáu gắt.

3. Cách chăm sóc trẻ bị sốt siêu vi tại nhà

Hạ sốt là ưu tiên hàng đầu khi trẻ bị sốt siêu vi, vì sốt cao có thể gây khó chịu và dẫn đến co giật, đặc biệt ở trẻ dưới 6 tuổi. Cha mẹ nên sử dụng thuốc hạ sốt như paracetamol hoặc ibuprofen theo liều lượng được bác sĩ chỉ định, thường là 10-15mg/kg cân nặng, uống cách nhau 4-6 giờ. Ngoài ra, cha mẹ có thể lau mát cơ thể trẻ bằng khăn sạch nhúng nước ấm (khoảng 32-34°C) ở các vùng như trán, nách, bẹn và cổ để giúp giảm nhiệt độ cơ thể. Cho trẻ mặc quần áo cotton mỏng nhẹ, thoáng mát và không ủ trẻ quá kín để cơ thể dễ thoát nhiệt.

Bù nước và điện giải là một bước quan trọng để ngăn ngừa mất nước, đặc biệt khi trẻ sốt cao, đổ mồ hôi nhiều hoặc bị nôn trớ, tiêu chảy. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ uống nhiều nước lọc, nước trái cây tươi hoặc sữa nếu trẻ còn bú. Đối với trẻ lớn hơn, có thể sử dụng dung dịch oresol để bù điện giải, nhưng cần pha đúng tỷ lệ theo hướng dẫn trên bao bì để tránh gây hại. Nếu trẻ chán ăn, hãy chia nhỏ bữa ăn thành nhiều lần trong ngày, ưu tiên các món dễ tiêu hóa như cháo loãng, súp gà hoặc sữa chua. Việc duy trì đủ chất lỏng và dinh dưỡng giúp trẻ có sức đề kháng tốt hơn để chống lại virus và nhanh hồi phục.

Bù nước và điện giải là một trong những cách quan trọng để phòng mất nước ở trẻ khi sốt cao

Vệ sinh đường hô hấp giúp trẻ dễ thở hơn, đặc biệt khi trẻ bị nghẹt mũi hoặc sổ mũi do sốt siêu vi. Cha mẹ có thể nhỏ 2-3 giọt nước muối sinh lý 0,9% vào mỗi bên mũi của trẻ, sau đó dùng khăn mềm lau sạch dịch mũi. Với trẻ lớn, hãy hướng dẫn trẻ xì mũi nhẹ nhàng để tránh làm tổn thương niêm mạc mũi. Ngoài ra, sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc đặt một bát nước trong phòng có thể giúp không khí không quá khô, giảm kích ứng đường hô hấp và hỗ trợ trẻ thở dễ dàng hơn. Đảm bảo phòng của trẻ được thông thoáng nhưng tránh gió lùa để trẻ không bị lạnh.

Theo dõi sát sao tình trạng của trẻ là điều không thể thiếu trong quá trình chăm sóc tại nhà. Cha mẹ cần đo thân nhiệt của trẻ định kỳ, tốt nhất là mỗi 4-6 giờ, và ghi lại các triệu chứng như sốt, ho, nôn hoặc phát ban để dễ dàng nhận biết nếu tình trạng xấu đi. Nếu trẻ có dấu hiệu bất thường như sốt cao không hạ sau khi dùng thuốc, co giật, li bì, hoặc khó thở, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức. Việc theo dõi cẩn thận giúp cha mẹ kịp thời phát hiện các dấu hiệu nguy hiểm và can thiệp y tế khi cần thiết, đảm bảo an toàn cho trẻ.

Sốt siêu vi ở trẻ nhỏ là một bệnh lý phổ biến nhưng có thể kiểm soát được nếu cha mẹ nhận biết sớm triệu chứng và chăm sóc đúng cách. Việc hạ sốt, bù nước, vệ sinh đường hô hấp và theo dõi sát sao là những bước quan trọng giúp trẻ nhanh hồi phục. Đồng thời, cha mẹ cần bình tĩnh, tránh hoang mang và đưa trẻ đến bác sĩ khi có dấu hiệu nghiêm trọng. Phòng ngừa bằng cách tăng cường sức đề kháng và giữ vệ sinh cũng là chìa khóa để bảo vệ trẻ khỏi sốt siêu vi và các bệnh lý khác. Với sự chăm sóc chu đáo, trẻ sẽ sớm khỏe mạnh và vui vẻ trở lại.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699