Sữa mẹ ít hay nhiều? Những dấu hiệu mẹ cần quan sát

1. Khái niệm về lượng sữa mẹ?

Lượng sữa mẹ là khối lượng sữa mà cơ thể người mẹ sản xuất ra để đáp ứng nhu cầu bú của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Sữa mẹ được tạo thành thông qua cơ chế cung - cầu, nghĩa là càng cho bé bú nhiều, cơ thể mẹ sẽ càng kích thích sản xuất nhiều sữa hơn. Tuy nhiên, lượng sữa mẹ có thể khác nhau giữa các bà mẹ và còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cơ địa, chế độ dinh dưỡng, tần suất bú của bé, và mức độ kích thích tuyến sữa.

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho bé

Lượng sữa mẹ dồi dào: Một số mẹ có tuyến sữa hoạt động mạnh mẽ, sản xuất nhiều sữa hơn nhu cầu thực tế của bé. Điều này có thể khiến ngực luôn căng tức, sữa chảy nhiều ngay cả khi bé chưa bú. Trong một số trường hợp, bé có thể bị sặc sữa do dòng sữa mẹ quá mạnh.

Lượng sữa mẹ ít: Khi lượng sữa tiết ra không đủ đáp ứng nhu cầu bú của bé, bé có thể có biểu hiện quấy khóc, bú lâu nhưng không no, hoặc tăng cân chậm. Nguyên nhân có thể do mẹ không cho con bú đủ thường xuyên, cơ thể mẹ chưa được kích thích sản xuất sữa đầy đủ, hoặc chế độ dinh dưỡng của mẹ chưa hợp lý.

2. Dấu hiệu nhận biết sữa mẹ ít hay nhiều?

Dấu hiệu nhận biết mẹ ít sữa

Thông qua phản ứng của bé

Nếu bé bú trong thời gian dài nhưng vẫn không tỏ ra thỏa mãn, tiếp tục quấy khóc hoặc đòi bú liên tục, đây có thể là dấu hiệu mẹ không đủ sữa.

Một em bé bú đủ sữa thường có từ 6-8 lần tè mỗi ngày. Nếu số lần đi tiểu giảm xuống dưới mức này và nước tiểu có màu vàng sậm, mẹ nên kiểm tra lại lượng sữa của mình.

Trong những tháng đầu đời, trẻ sơ sinh thường tăng khoảng 600-800g/tháng. Nếu bé không tăng cân đủ hoặc có dấu hiệu giảm cân, đó có thể là dấu hiệu bé không nhận đủ sữa mẹ.

Thông qua cơ thể của mẹ

Ngực mẹ khi sản xuất đủ sữa thường căng đầy trước mỗi cữ bú. Nếu mẹ cảm thấy ngực mềm nhũn, không có dấu hiệu căng sữa sau nhiều giờ, có thể mẹ đang gặp tình trạng ít sữa.

Khi bé bú, mẹ thường có cảm giác ngực căng lên, tê nhẹ hoặc thấy sữa chảy ra từ bầu vú bên kia. Nếu không cảm nhận được phản xạ xuống sữa, có thể mẹ đang gặp vấn đề về nguồn sữa.

Thông qua việc hút sữa

Nếu mẹ hút sữa bằng máy và thấy lượng sữa giảm dần theo thời gian dù vẫn duy trì chế độ bú đều đặn, đó có thể là dấu hiệu mẹ ít sữa.

Dấu hiệu nhận biết mẹ nhiều sữa

Thông qua cơ thể mẹ

Nếu mẹ thường xuyên cảm thấy ngực căng đầy, thậm chí đau nhức ngay cả khi bé chưa bú, đây là dấu hiệu mẹ có nhiều sữa. Hoặc sau khi bé bú no, nếu mẹ vẫn cảm thấy ngực căng nặng, có thể lượng sữa mẹ quá nhiều so với nhu cầu thực tế của bé.

Thông qua phản ứng của bé

Mẹ có thể nhận thấy sữa chảy ra ngay cả khi bé không bú hoặc khi chỉ cần nghe thấy tiếng bé khóc, điều này cho thấy tuyến sữa hoạt động mạnh. Khi dòng sữa mẹ chảy ra quá mạnh, bé có thể bị sặc, ho hoặc tỏ ra khó chịu khi bú, phải nhả ti thường xuyên.

Thông qua việc hút sữa

Nếu mẹ hút sữa và nhận thấy lượng sữa nhiều hơn mức bé có thể bú hết, đó là dấu hiệu của nguồn sữa dồi dào.

3. Phải làm gì nếu mẹ ít sữa?

Nếu mẹ nhận thấy mình có dấu hiệu ít sữa, hãy thực hiện các biện pháp sau để kích thích nguồn sữa:

Cho bé bú thường xuyên và đúng cách

Nguyên tắc "cung - cầu" là yếu tố quan trọng giúp mẹ duy trì và tăng lượng sữa. Càng cho bé bú nhiều, cơ thể càng nhận được tín hiệu để sản xuất thêm sữa. Đảm bảo bé ngậm bắt vú đúng cách để kích thích tuyến sữa hoạt động hiệu quả.

Hút sữa đều đặn nếu bé bú không hết

Nếu bé bú ít hoặc không bú hết sữa mẹ, hãy sử dụng máy hút sữa để duy trì nguồn sữa. Hút sữa sau mỗi cữ bú giúp kích thích tuyến sữa tiếp tục sản xuất. Hút sữa ít nhất 6-8 lần/ngày và không để thời gian giữa các lần hút quá dài.

Chăm sóc dinh dưỡng đầy đủ

Mẹ cần bổ sung thực phẩm giàu protein (thịt, cá, trứng, sữa), chất béo lành mạnh (dầu oliu, quả bơ, hạt óc chó), vitamin và khoáng chất từ rau xanh, hoa quả. Uống đủ nước mỗi ngày (2-3 lít) để đảm bảo quá trình tiết sữa diễn ra thuận lợi.

Một số mẹ có thể tham khảo các sản phẩm như trà lợi sữa, cốm lợi sữa hoặc viên uống bổ sung lactation (theo hướng dẫn của bác sĩ) để giúp kích thích tuyến sữa hoạt động mạnh hơn.

Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng để có nguồn sữa mẹ chất lượng

Ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng và massage ngực thường xuyên

Giấc ngủ và tinh thần thoải mái đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì nguồn sữa. Nếu mẹ mất ngủ, căng thẳng kéo dài, cơ thể sẽ sản xuất ít sữa hơn. Thực hành các phương pháp thư giãn như thiền, yoga hoặc nhờ người thân hỗ trợ chăm sóc bé để mẹ có thời gian nghỉ ngơi.

Massage nhẹ nhàng bầu ngực trước mỗi cữ bú giúp kích thích tuyến sữa hoạt động tốt hơn. Chườm khăn ấm lên ngực trước khi cho bé bú giúp sữa xuống nhanh hơn, giảm nguy cơ tắc tia sữa.

Việc theo dõi lượng sữa mẹ và nhận biết các dấu hiệu ít hay nhiều sữa giúp mẹ chủ động điều chỉnh chế độ ăn uống, nghỉ ngơi và cách cho bé bú một cách khoa học. Dù mẹ có ít hay nhiều sữa, điều quan trọng nhất là duy trì tâm lý thoải mái, cho bé bú đúng cách và kiên trì áp dụng các biện pháp cải thiện. Hy vọng rằng những thông tin trong bài viết sẽ giúp mẹ tự tin hơn trên hành trình nuôi con bằng sữa mẹ, đảm bảo bé yêu luôn nhận được nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho sự phát triển toàn diện.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699