Tại sao sữa mẹ bị hôi? Nguyên nhân thường gặp và biện pháp khắc phục

1. Sữa mẹ có mùi hôi là gì?

Sữa mẹ bình thường có mùi nhẹ, hơi ngọt hoặc đôi khi hơi giống mùi sữa bò. Tuy nhiên, khi sữa mẹ có mùi hôi khó chịu, chẳng hạn như mùi chua, kim loại, hoặc mùi giống xà phòng, điều này có thể khiến các bà mẹ lo lắng. Mùi hôi của sữa mẹ không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng, nhưng việc hiểu rõ nguyên nhân là rất quan trọng để có biện pháp xử lý phù hợp.

Nguyên nhân thường gặp khiến sữa mẹ bị hôi:

1.1. Chế độ ăn uống của mẹ

Chế độ ăn uống của mẹ có ảnh hưởng trực tiếp đến mùi vị của sữa mẹ. Một số thực phẩm có mùi mạnh như tỏi, hành, gia vị cay, hoặc thực phẩm chế biến sẵn có thể làm thay đổi mùi sữa. Ngoài ra, việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu chất béo hoặc thực phẩm lên men cũng có thể khiến sữa có mùi khác thường.

Chế độ ăn của mẹ có thể ảnh hưởng trực tiếp đến mùi vị của sữa mẹ

1.2. Bảo quản sữa không đúng cách

Sữa mẹ được vắt ra và bảo quản không đúng cách là nguyên nhân phổ biến dẫn đến mùi hôi. Khi sữa mẹ được lưu trữ trong tủ lạnh hoặc tủ đông, nếu không được bảo quản ở nhiệt độ thích hợp hoặc trong túi/hộp đựng không đảm bảo vệ sinh, sữa có thể bị nhiễm khuẩn hoặc oxy hóa, gây ra mùi chua hoặc hôi.

1.3. Hoạt động của enzyme lipase

Enzyme lipase trong sữa mẹ giúp phân giải chất béo, hỗ trợ quá trình tiêu hóa của trẻ. Tuy nhiên, ở một số bà mẹ, enzyme lipase hoạt động mạnh hơn, khiến chất béo trong sữa bị phân hủy nhanh chóng sau khi vắt, dẫn đến mùi hôi giống xà phòng hoặc kim loại. Mùi này thường xuất hiện sau khi sữa được bảo quản vài giờ trong tủ lạnh.

1.4. Nhiễm khuẩn hoặc nấm men

Nhiễm khuẩn ở vú, chẳng hạn như viêm vú hoặc nhiễm nấm men (Candida), có thể làm thay đổi mùi sữa mẹ. Những tình trạng này thường đi kèm với các triệu chứng như đau nhức vú, đỏ hoặc ngứa quanh núm vú. Sữa mẹ trong trường hợp này có thể có mùi hôi bất thường và đôi khi không an toàn cho trẻ.

1.5. Sử dụng thuốc hoặc chất kích thích

Một số loại thuốc, thực phẩm bổ sung, hoặc chất kích thích như rượu, cà phê, thuốc lá có thể làm thay đổi mùi và vị của sữa mẹ. Những chất này khi đi vào cơ thể mẹ có thể được truyền qua sữa, gây ra mùi hôi hoặc vị lạ, khiến trẻ từ chối bú.

1.6. Thay đổi nội tiết tố

Sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể mẹ, đặc biệt trong giai đoạn sau sinh, kinh nguyệt trở lại hoặc khi mẹ giảm tần suất cho con bú, có thể ảnh hưởng đến thành phần và mùi của sữa. Điều này thường gây ra mùi hôi nhẹ hoặc thay đổi vị sữa tạm thời.

2. Biện pháp khắc phục khi sữa mẹ bị hôi

2.1. Điều chỉnh chế độ ăn uống

Để giảm thiểu mùi hôi do chế độ ăn uống, mẹ nên:

Hạn chế tiêu thụ thực phẩm có mùi mạnh như tỏi, hành, hoặc thực phẩm cay.
Tăng cường ăn rau xanh, trái cây tươi và các thực phẩm giàu dinh dưỡng như ngũ cốc, cá, và thịt nạc.
Uống đủ nước (2-3 l-clad lít/ngày) để hỗ trợ quá trình sản xuất sữa và giảm nồng độ của các chất gây mùi.

Mẹ nên hạn chế tiêu thụ thực phẩm có mùi mạnh hoặc thực phẩm cay.

2.2. Bảo quản sữa mẹ đúng cách

Sử dụng túi hoặc hộp chuyên dụng: Sử dụng túi/hộp đựng sữa mẹ đạt chuẩn y tế, đảm bảo kín khí.
Kiểm tra nhiệt độ bảo quản: Lưu trữ sữa mẹ ở ngăn mát tủ lạnh (0-4°C) trong tối đa 4 ngày hoặc ngăn đông (-18°C) trong tối đa 6 tháng.
Rã đông đúng cách: Rã đông sữa trong ngăn mát tủ lạnh hoặc ngâm trong nước ấm, tránh sử dụng lò vi sóng vì có thể làm mất chất dinh dưỡng.

2.3. Xử lý vấn đề enzyme lipase

Nếu sữa mẹ có mùi hôi do enzyme lipase, mẹ có thể:

Đun nóng sữa ngay sau khi vắt: Đun sữa đến khoảng 60°C (khi xuất hiện bọt nhỏ ở rìa) để vô hiệu hóa enzyme lipase, sau đó làm nguội nhanh và bảo quản.
Lưu ý rằng việc đun nóng có thể làm giảm một số chất dinh dưỡng, vì vậy hãy cân nhắc và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu cần.

2.4. Kiểm tra sức khỏe vú

Nếu nghi ngờ nhiễm khuẩn hoặc nấm men:

Tham khảo bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra và điều trị viêm vú hoặc nhiễm nấm.
Vệ sinh núm vú sạch sẽ trước và sau khi cho bú hoặc vắt sữa.
Sử dụng các loại thuốc an toàn theo chỉ định của bác sĩ để không ảnh hưởng đến sữa mẹ.

3. Sữa mẹ bị hôi có an toàn cho trẻ không?

Trong hầu hết các trường hợp, sữa mẹ có mùi hôi do enzyme lipase hoặc chế độ ăn uống vẫn an toàn cho trẻ, nhưng trẻ có thể từ chối bú do mùi vị lạ. Tuy nhiên, nếu mùi hôi do nhiễm khuẩn hoặc sữa bị hỏng, không nên cho trẻ bú. Hãy kiểm tra kỹ và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu cần.

Sữa mẹ bị hôi có thể do nhiều nguyên nhân, từ chế độ ăn uống, cách bảo quản, đến các vấn đề sức khỏe hoặc enzyme lipase. Hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp khắc phục như điều chỉnh chế độ ăn, bảo quản đúng cách, hoặc xử lý enzyme lipase sẽ giúp mẹ duy trì chất lượng sữa tốt nhất cho bé. Nếu tình trạng kéo dài hoặc có dấu hiệu bất thường, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé. Việc chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng đúng cách không chỉ giúp sữa mẹ thơm ngon mà còn hỗ trợ sự phát triển khỏe mạnh của trẻ.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699