1. Bảng mốc phát triển vận động bình thường ở trẻ 1-12 tháng
1.1. Trẻ 1 tháng tuổi
Ở tháng đầu đời, bé còn non nớt nhưng đã bắt đầu có những phản xạ vận động sơ khai:
-
Nằm sấp quay đầu sang hai bên: Bé có thể xoay nhẹ đầu sang trái hoặc phải khi được đặt nằm sấp, giúp giảm áp lực lên một phía đầu.
-
Nắm tay chặt, phản xạ cầm nắm mạnh: Tay bé thường nắm chặt lại và phản xạ cầm nắm rất mạnh khi có vật chạm vào lòng bàn tay.
-
Đầu vẫn còn gật gù: Cơ cổ còn yếu nên khi được bế, đầu bé vẫn gật gù, chưa giữ vững được.
Ở tháng đầu đời, bé còn non nớt nhưng đã bắt đầu có những phản xạ vận động
1.2. Trẻ 2 tháng tuổi
Bước sang tháng thứ 2, cơ thể bé bắt đầu khỏe hơn, kiểm soát đầu cổ tốt hơn:
-
Ngẩng đầu được 45 độ khi nằm sấp: Bé có thể ngẩng đầu lên cao hơn, nhìn xung quanh khi nằm sấp.
-
Mở tay bớt nắm chặt: Bé bắt đầu thả lỏng tay, ít nắm chặt như tháng trước.
-
Dõi mắt theo đồ vật chậm di chuyển: Khi bạn đưa đồ chơi di chuyển chậm trước mắt, bé có thể dõi theo.
1.3. Trẻ 3 tháng tuổi
Tháng thứ 3 đánh dấu nhiều tiến bộ lớn ở phần cổ và tay bé:
-
Nằm sấp ngẩng đầu 90 độ: Bé có thể ngẩng đầu cao, vuông góc với mặt giường, nhìn trước mặt.
-
Chống tay khi nằm sấp: Bé biết dùng tay chống đỡ thân mình khi nằm sấp, giảm áp lực lên ngực.
-
Cười đáp lại, với tay về phía đồ vật: Bé bắt đầu biết cười giao tiếp và vươn tay chạm vào đồ chơi bạn đưa.
1.4. Trẻ 4 tháng tuổi
Bé bắt đầu chủ động di chuyển nhiều hơn, phối hợp tay chân nhịp nhàng:
-
Quay người từ tư thế nằm sấp sang ngửa: Bé biết tự lật từ sấp sang ngửa, thường rất nhanh.
-
Giữ đầu chắc khi được bế ngồi: Khi bạn bế bé ngồi, đầu bé không còn gục xuống mà giữ thẳng vững vàng.
-
Bắt đầu với, nắm đồ vật: Bé hứng thú đưa tay ra bắt lấy đồ chơi đang gần.
1.5. Trẻ 5 tháng tuổi
Tháng này bé trở nên lanh lẹ và khéo léo hơn:
-
Tự lật sấp – ngửa thành thạo: Bé có thể lật sấp hoặc ngửa dễ dàng, thích vận động nhiều hơn.
-
Nắm đồ vật đưa lên miệng: Mọi món đồ cầm được đều được bé cho vào miệng khám phá.
-
Bắt đầu chống khuỷu tay khi nằm sấp: Bé chống khuỷu tay để nâng ngực và nhìn xung quanh.
1.6. Trẻ 6 tháng tuổi
Nửa tuổi đầu đời, bé đã có nhiều kỹ năng kiểm soát cơ thể:
-
Ngồi được khi có hỗ trợ: Bé có thể ngồi khi bạn giữ hoặc tựa vào gối xung quanh.
-
Chuyển đồ vật từ tay này sang tay kia: Bé đưa đồ chơi qua lại hai tay rất linh hoạt.
-
Đưa chân vào miệng chơi: Bé thích ngậm ngón chân, thể hiện sự dẻo dai và khám phá cơ thể.
1.7. Trẻ 7 tháng tuổi
Bé đang tự lập hơn trong việc ngồi và chơi đùa:
-
Ngồi vững vài giây không cần đỡ: Bé có thể tự ngồi vững mà không ngã trong một khoảng thời gian ngắn.
-
Bắt đầu nhún chân khi đứng vịn: Khi bạn đỡ đứng, bé thích nhún chân lên xuống như “nhảy múa.”
-
Đập hai đồ vật vào nhau: Bé hứng thú tạo ra tiếng động bằng cách đập hai món đồ lại.
1.8. Trẻ 8 tháng tuổi
Tháng này, vận động của bé trở nên nhanh nhẹn, hiếu động hơn nhiều:
-
Ngồi vững lâu không đổ: Bé có thể ngồi lâu mà không cần hỗ trợ, rảnh tay chơi đồ vật.
-
Bò trườn hoặc bò bằng đầu gối: Một số bé bắt đầu bò trườn, số khác bò bằng đầu gối rất nhanh nhẹn.
-
Thích chơi ú òa, đưa tay vẫy chào: Bé bắt đầu biết chơi các trò xã hội như ú òa, vẫy tay.
1.9. Trẻ 9 tháng tuổi
Bé đạt nhiều bước ngoặt quan trọng trong di chuyển:
-
Bò thành thạo: Bé có thể bò nhanh khắp nhà để khám phá.
-
Tập đứng vịn đồ vật: Bé biết bám thành giường, ghế để đứng lên.
-
Nhặt đồ nhỏ bằng ngón cái – trỏ (cầm kiểu gọng kìm): Bé có thể nhặt vụn bánh hoặc hạt nhỏ rất khéo léo.
1.10. Trẻ 10 tháng tuổi
Trẻ 10 tháng có những kỹ năng vận động mới mẻ, chuẩn bị cho việc đi lại:
-
Men vịn đứng, bước men theo tường hoặc bàn: Bé vịn vào đồ vật và đi men từng bước ngang.
-
Tự đổi tư thế ngồi – nằm: Bé biết tự chuyển từ ngồi sang nằm, nằm sang ngồi.
-
Thích thả đồ vật xuống để nhặt lại: Bé bắt đầu tò mò khám phá việc làm rơi và nhặt đồ.
1.11. Trẻ 11 tháng tuổi
Bé dần mạnh dạn thử những bước đi đầu tiên:
-
Đứng vững vài giây không bám: Bé có thể đứng một mình mà không cần vịn tay vào đâu.
-
Một số trẻ bước đi vài bước không cần đỡ: Bé thử đi vài bước chập chững mà không cần người giữ.
-
Kéo đẩy đồ chơi có bánh xe: Bé thích đẩy xe hoặc ghế, luyện kỹ năng đi lại.
1.12. Trẻ 12 tháng tuổi
Tròn 1 tuổi, bé đã khá tự lập và phối hợp vận động tinh – thô tốt:
-
Biết đứng lên ngồi xuống không cần vịn: Bé có thể tự ngồi xuống hoặc đứng dậy mà không cần ai giúp.
-
Đi được vài bước một mình: Bé tự đi vài bước, tuy còn chưa vững.
-
Chỉ vào đồ vật muốn lấy: Bé biết chỉ tay để “nói” cho ba mẹ hiểu mình muốn gì.
-
Biết vẫy chào, vỗ tay, làm theo yêu cầu đơn giản: Bé phản ứng với lời nhắc của ba mẹ, biết làm các động tác xã hội đơn giản như vẫy tay tạm biệt, vỗ tay.
2. Khi nào cha mẹ nên lo lắng?
Mỗi bé có tốc độ phát triển khác nhau, nhưng nếu trẻ chậm đạt các mốc quan trọng dưới đây, cha mẹ không nên chần chừ mà cần đưa con đi khám để được đánh giá chính xác:
-
Trẻ không kiểm soát được đầu cổ sau 4 tháng: Thông thường, bé giữ đầu thẳng khi bế ngồi ở khoảng 3-4 tháng. Nếu đầu bé vẫn gật gù, rũ xuống có thể báo hiệu yếu cơ hoặc vấn đề thần kinh.
-
Không biết lật sau 6 tháng: Trẻ khỏe mạnh thường lật được cả hai chiều trước 6 tháng. Nếu bé vẫn chưa biết lật, đó có thể là dấu hiệu chậm phát triển vận động.
-
Chưa ngồi được sau 9 tháng: Phần lớn trẻ ngồi vững không cần đỡ trước 9 tháng. Nếu bé chưa tự ngồi, cha mẹ cần lưu ý vì có thể liên quan đến yếu cơ hoặc bệnh lý thần kinh.
-
Không biết bò, đứng vịn sau 10-11 tháng: Nếu bé không bò hoặc không có dấu hiệu đứng vịn, ba mẹ nên đưa bé đi khám để loại trừ các vấn đề về cơ, xương hoặc phát triển thần kinh.
-
Không có phản xạ với môi trường: Bé không giật mình trước tiếng động, không nhìn theo đồ vật di chuyển có thể liên quan đến vấn đề thính lực, thị lực hoặc phát triển não bộ.
-
Có dấu hiệu co cứng hoặc mềm nhũn bất thường: Tay chân bé quá cứng hoặc quá mềm, ít cử động có thể báo hiệu bệnh lý thần kinh cơ hoặc bại não.
-
Biểu đồ tăng trưởng tụt dưới chuẩn: Nếu cân nặng, chiều cao của bé tụt dốc hoặc luôn nằm dưới ngưỡng chuẩn, bé có thể gặp vấn đề dinh dưỡng hoặc bệnh lý mạn tính cần can thiệp sớm.
Mỗi bé có tốc độ phát triển khác nhau, nhưng nếu trẻ chậm đạt các mốc quan trọng
Phát triển vận động là nền tảng cho trí tuệ và thể chất của trẻ. Cha mẹ nên quan sát, đồng hành và hỗ trợ bé vượt qua từng mốc vận động quan trọng. Kịp thời phát hiện dấu hiệu chậm phát triển sẽ giúp bé sớm bắt kịp đà tăng trưởng bình thường.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
-
Fanpage của Dr Thắng
1. Ths. BS Vũ Công Thắng :
https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN
2. Bác sĩ Thắng:
https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN
3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:
https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN
-
Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
-
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
-
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699
