logo
  • Thạc sĩ Bác sĩ
  • Vũ Công Thắng
  • Chăm con đơn giản cùng BS Thắng

Trẻ biếng ăn: Nguy cơ ảnh hưởng đến sự phát triển trí não

Biếng ăn là tình trạng phổ biến ở trẻ nhỏ, không chỉ ảnh hưởng đến cân nặng và chiều cao mà còn tác động đến sự phát triển trí não. Khi thiếu hụt vi chất dinh dưỡng, não bộ của bé không được nuôi dưỡng đầy đủ, dễ dẫn đến chậm phát triển nhận thức. Đây là lý do cha mẹ cần đặc biệt quan tâm khi con có dấu hiệu biếng ăn kéo dài.

1. Mối liên hệ giữa dinh dưỡng và phát triển trí não ở trẻ

Não bộ của trẻ phát triển với tốc độ rất nhanh trong những năm đầu đời, đặc biệt là giai đoạn 2 năm đầu, khi 80% cấu trúc và chức năng não đã được hoàn thiện. Đây là nền tảng quan trọng cho trí thông minh, khả năng học hỏi và các kỹ năng xã hội sau này.

Để não phát triển tối ưu, trẻ cần được cung cấp đầy đủ năng lượng và các vi chất thiết yếu như sắt, kẽm, DHA, i-ốt, vitamin nhóm B... Những dưỡng chất này tham gia trực tiếp vào quá trình hình thành tế bào thần kinh, tạo nên lớp myelin bao bọc sợi trục và hỗ trợ kết nối synap giữa các tế bào não.

Nếu thiếu hụt dinh dưỡng trong giai đoạn vàng này, trẻ có thể gặp khó khăn trong khả năng ghi nhớ, chú ý, ngôn ngữ và tư duy logic, từ đó dẫn đến nguy cơ chậm phát triển trí tuệ hoặc học tập kém hơn so với bạn bè cùng lứa.

Não bộ của trẻ phát triển với tốc độ rất nhanh trong những năm đầu đời

2. Trẻ biếng ăn sẽ bị ảnh hưởng thế nào?

Biếng ăn ở trẻ nhỏ không chỉ làm cha mẹ lo lắng mà còn gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sự phát triển thể chất và trí tuệ. Khi chế độ ăn thiếu hụt năng lượng và vi chất cần thiết, não bộ và cơ thể của trẻ khó có thể phát triển tối ưu. Dưới đây là những ảnh hưởng thường gặp:

  • Thiếu năng lượng → chậm tăng trưởng: Trẻ biếng ăn thường không nạp đủ calo cần thiết, dẫn đến cân nặng tăng rất chậm, chiều cao cũng không đạt chuẩn. Về lâu dài, trẻ có nguy cơ suy dinh dưỡng, sức đề kháng yếu và hay ốm vặt.

  • Thiếu sắt → dễ thiếu máu: Khi cơ thể không có đủ sắt, việc sản xuất hemoglobin giảm, khiến trẻ mệt mỏi, xanh xao, kém linh hoạt. Đặc biệt, thiếu máu còn ảnh hưởng đến khả năng tập trung và học hỏi của trẻ.

  • Thiếu DHA và omega-3 → hạn chế phát triển thần kinh: Đây là dưỡng chất thiết yếu cho cấu trúc não bộ. Nếu thiếu, trẻ có thể gặp khó khăn trong tư duy, giảm khả năng tiếp nhận ngôn ngữ và ghi nhớ.

  • Thiếu kẽm và vitamin nhóm B → dễ cáu gắt, giảm trí nhớ: Kẽm giúp điều hòa vị giác, kích thích trẻ ăn ngon, còn vitamin nhóm B tham gia vào quá trình chuyển hóa năng lượng. Thiếu hụt sẽ khiến trẻ mệt mỏi, dễ nổi cáu và giảm khả năng tập trung.

3. Dấu hiệu cho thấy trẻ biếng ăn đang ảnh hưởng đến trí não

Khi tình trạng biếng ăn kéo dài, không chỉ thể chất mà cả sự phát triển trí não của trẻ cũng bị ảnh hưởng. Cha mẹ cần quan sát sớm để có hướng xử lý kịp thời. Một số dấu hiệu cảnh báo thường gặp gồm:

  • Chậm biết nói, ít phản ứng khi được gọi tên: Đây là biểu hiện rõ rệt cho thấy não bộ không được cung cấp đủ dưỡng chất, làm chậm khả năng ngôn ngữ và giao tiếp xã hội.

  • Kém tập trung, khó tiếp thu: Thiếu sắt, DHA hay kẽm sẽ làm giảm khả năng chú ý và tiếp nhận kiến thức, khiến trẻ chậm hơn so với các bạn đồng trang lứa.

  • Thờ ơ, ít hứng thú khám phá xung quanh: Trẻ trở nên mệt mỏi, uể oải, ít phản ứng với đồ vật hay trò chơi mới, điều này cản trở sự phát triển trí tuệ và cảm xúc.

  • Tăng trưởng thể chất kém: Nếu chỉ số phát triển không đạt chuẩn, nguy cơ cao trẻ cũng bị ảnh hưởng về phát triển thần kinh và trí tuệ.

4. Cha mẹ nên làm gì khi trẻ biếng ăn?

Khi trẻ biếng ăn kéo dài, cha mẹ không chỉ lo lắng về cân nặng mà còn cần quan tâm đến sự phát triển trí não của con. Việc can thiệp kịp thời và đúng cách sẽ giúp bé lấy lại hứng thú với việc ăn uống và đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ. Dưới đây là những việc cha mẹ có thể thực hiện:

  • Xác định nguyên nhân biếng ăn: Có thể do trẻ mắc bệnh lý (viêm họng, rối loạn tiêu hóa), do tâm lý (bị ép ăn, sợ ăn), hoặc đơn giản là giai đoạn phát triển (mọc răng, tập đi). Tìm đúng nguyên nhân sẽ giúp xử lý hiệu quả hơn.

  • Điều chỉnh cách cho ăn: Thay vì ép trẻ ăn nhiều trong một lần, cha mẹ nên chia nhỏ bữa ăn, tăng số lần trong ngày. Món ăn cần đa dạng, chế biến phù hợp lứa tuổi và được trình bày đẹp mắt để kích thích vị giác.

  • Đảm bảo đủ chất dinh dưỡng: Trẻ cần được cung cấp đầy đủ bốn nhóm thực phẩm (đạm, tinh bột, chất béo, vitamin và khoáng chất). Đây là nền tảng cho sự phát triển thể chất lẫn trí não.

  • Hỗ trợ bổ sung khi cần thiết: Nếu trẻ biếng ăn lâu ngày, cha mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để bổ sung men vi sinh, khoáng chất và vitamin nhằm cải thiện tiêu hóa và hấp thu.

  • Tạo thói quen ăn uống tích cực: Bữa ăn nên diễn ra trong không khí thoải mái, vui vẻ, không quát mắng hay ép buộc, giúp trẻ hình thành mối liên kết tích cực với việc ăn.

Bố mẹ tạo thói quen ăn uống tích cực cho trẻ

Trẻ biếng ăn có nguy cơ thiếu dưỡng chất quan trọng như sắt, kẽm, DHA, vitamin nhóm B – những yếu tố quyết định đến sự phát triển trí não. Cha mẹ cần kiên nhẫn tìm nguyên nhân, điều chỉnh chế độ ăn uống và có thể bổ sung vi chất theo chỉ dẫn bác sĩ. Khi được chăm sóc đúng cách, bé sẽ cải thiện thói quen ăn uống và phát triển trí tuệ toàn diện.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

  • Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

  • Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)

  • Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.

  • Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699