Trẻ chậm phát triển thể chất

1. Dấu hiệu chậm phát triển thể chất theo từng giai đoạn

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu chậm phát triển thể chất giúp ba mẹ can thiệp kịp thời, hỗ trợ bé đạt các mốc phát triển quan trọng. Dưới đây là những dấu hiệu theo từng giai đoạn:

Giai đoạn sơ sinh – 2 tháng: Trẻ không ngẩng đầu khi bế, cổ quá cứng hoặc quá mềm, lưng và cổ duỗi quá mức. Chân thường cứng, bắt chéo hoặc giữ tư thế “cây kéo”. Những dấu hiệu này có thể phản ánh cơ xương chưa phát triển cân đối hoặc vấn đề về cơ lực cơ bản.
Giai đoạn 3 – 6 tháng: Trẻ không cầm nắm hay với tới đồ chơi, không tự nâng hoặc điều khiển đầu. Trẻ không đưa đồ vật lên miệng, không đẩy chân xuống khi đặt trên bề mặt vững chắc. Phản xạ Moro kéo dài hoặc phản xạ cổ duỗi không đối xứng. Trẻ không tự ngồi hoặc chỉ dùng một tay để vươn tới đồ vật, cho thấy khả năng vận động thô chưa phát triển đúng mức.
Giai đoạn 7 – 9 tháng: Trẻ kiểm soát đầu kém khi ngồi, không đưa đồ vật vào miệng hay tiếp cận đồ vật yêu thích. Bé không chịu được trọng lượng trên chân và 9 tháng tuổi vẫn chưa thể ngồi độc lập, phản ánh sự trì hoãn trong phát triển vận động cơ bản.
Giai đoạn 9 – 12 tháng: Trẻ bò chệch choạc, chống đẩy không đều hoặc không bò, không đứng ngay cả khi có hỗ trợ. Điều này có thể ảnh hưởng tới khả năng tự đi sau này.
Giai đoạn 13 – 24 tháng: 18 tháng chưa đi hoặc đi không tự tin. Chiều cao tăng ít hơn 5 cm mỗi năm so với chuẩn.
Giai đoạn 36 tháng tuổi: Trẻ ngã thường xuyên, không thể dùng cầu thang, chảy nước dãi dai dẳng và không điều khiển được các đồ vật nhỏ. Đây là dấu hiệu cần đánh giá phát triển vận động và trí tuệ toàn diện.

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu chậm phát triển thể chất giúp ba mẹ can thiệp kịp thời

2. Khi nào cần đi khám

Việc phát hiện sớm những dấu hiệu chậm phát triển giúp can thiệp kịp thời, tránh ảnh hưởng lâu dài đến khả năng vận động, trí tuệ và sinh hoạt của trẻ. Ba mẹ nên chú ý các tình huống sau:

Chậm phát triển rõ rệt so với bạn cùng tuổi: Nếu trẻ không đạt được các mốc vận động, ngôn ngữ hay kỹ năng xã hội giống bạn bè cùng lứa, đây là dấu hiệu cần lưu ý. Sự chênh lệch rõ rệt trong việc đi, bò, cầm nắm, hay nói chuyện so với các trẻ khác có thể cảnh báo vấn đề phát triển thể chất hoặc tinh thần.
Kèm các dấu hiệu khác: Khi trẻ chậm phát triển vận động mà còn đi kèm chậm nói, khó khăn trong nhận thức, học hỏi, hoặc khó tương tác với người xung quanh, nguy cơ cần can thiệp sớm càng cao. Những dấu hiệu này cho thấy sự phát triển tổng thể của trẻ chưa đồng đều.
Khám sức khỏe tổng quát và đánh giá chuyên sâu: Việc đưa trẻ đi khám giúp bác sĩ đánh giá thể chất, vận động, trí tuệ và dinh dưỡng. Dựa vào kết quả, bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp can thiệp phù hợp, bao gồm luyện tập vận động, bổ sung vi chất hoặc hỗ trợ trị liệu chuyên biệt để trẻ phát triển tối ưu.

3. Lời khuyên cho cha mẹ

Để trẻ phát triển thể chất toàn diện, cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc quan sát, hỗ trợ và tạo điều kiện cho con. Một số lời khuyên cần thiết bao gồm:

Theo dõi mốc phát triển thể chất theo từng tháng tuổi: Việc nắm rõ các mốc vận động từ sơ sinh đến 3 tuổi giúp cha mẹ kịp thời nhận biết những bất thường. Hãy ghi chú những khả năng như lẫy, bò, ngồi, đứng, đi và cầm nắm, so sánh với mốc phát triển chuẩn để đánh giá sự tiến bộ của trẻ.
Tạo môi trường vận động an toàn và khuyến khích kỹ năng: Hãy chuẩn bị không gian rộng rãi, tránh chướng ngại vật, đồ sắc nhọn, đồng thời cung cấp đồ chơi phát triển cơ – thăng bằng. Khuyến khích trẻ tập bò, đi, chạy, nhảy hay cầm nắm vật dụng phù hợp từng lứa tuổi, để trẻ rèn luyện vận động thô và tinh một cách tự nhiên.
Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, cân đối: Đảm bảo trẻ nhận đủ protein, vitamin và khoáng chất thiết yếu như canxi, vitamin D, sắt và các vi chất khác giúp xương chắc khỏe, cơ bắp phát triển và hỗ trợ trí não. Kết hợp chế độ ăn đa dạng với giấc ngủ đủ giấc để tăng hiệu quả phát triển.
Can thiệp sớm khi có dấu hiệu bất thường: Nếu phát hiện trẻ chậm vận động, yếu cơ, khó giữ thăng bằng hoặc không đạt mốc phát triển chuẩn, nên đưa trẻ đi khám chuyên khoa sớm để được tư vấn và hướng dẫn can thiệp kịp thời.

Cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc quan sát, hỗ trợ và tạo điều kiện cho con

Theo dõi sự tăng trưởng và vận động của trẻ thường xuyên giúp cha mẹ phát hiện tình trạng chậm phát triển thể chất từ sớm. Khi nhận thấy dấu hiệu bất thường, việc can thiệp kịp thời bằng chế độ dinh dưỡng, vận động và tư vấn y tế sẽ hỗ trợ bé bắt kịp đà phát triển. Sự đồng hành của cha mẹ là yếu tố then chốt để trẻ phát triển toàn diện.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699