Trẻ thường xuyên bị ngã khi đi: Ba mẹ cần lưu ý gì

1. Nguyên nhân khiến trẻ hay bị ngã

Trẻ nhỏ thường xuyên bị ngã là tình trạng khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng. Tuy nhiên, không phải lúc nào ngã cũng là dấu hiệu bất thường. Có nhiều nguyên nhân khác nhau, từ sinh lý phát triển bình thường cho đến yếu tố môi trường và cả những vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Việc phân biệt nguyên nhân giúp bố mẹ biết khi nào nên yên tâm và khi nào cần đưa trẻ đi kiểm tra.

1.1. Nguyên nhân sinh lý – phát triển bình thường

Trong giai đoạn đầu đời, hệ cơ – xương – khớp và khả năng giữ thăng bằng của trẻ chưa phát triển hoàn thiện. Khi mới tập đi, trẻ thường bước đi chập chững, chưa biết điều chỉnh lực và phối hợp tay chân, vì vậy dễ vấp ngã.

Đây là một phần trong tiến trình phát triển tự nhiên, giúp trẻ rèn luyện kỹ năng vận động và học cách phản xạ để đứng dậy sau mỗi lần ngã. Bố mẹ không nên quá lo lắng nếu tình trạng này chỉ xuất hiện khi trẻ mới biết đi hoặc khi bé quá hào hứng chạy nhảy.

1.2. Nguyên nhân từ môi trường

Ngoài yếu tố sinh lý, môi trường xung quanh cũng là tác nhân quan trọng dẫn đến việc trẻ dễ bị ngã. Sàn nhà trơn, nhiều chướng ngại vật, thảm không cố định hoặc giày dép quá rộng, quá chật đều khiến trẻ dễ vấp.

Đặc biệt, khi trẻ hiếu động, thích leo trèo, nếu không có không gian an toàn thì nguy cơ ngã càng cao. Vì vậy, bố mẹ nên chú ý tạo môi trường vận động phù hợp, đảm bảo an toàn, đồng thời hướng dẫn trẻ cách di chuyển cẩn thận hơn.

1.3. Nguyên nhân bất thường cần chú

Trong một số trường hợp, việc trẻ hay ngã có thể xuất phát từ vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Thiếu vitamin D, canxi khiến xương yếu, cơ bắp kém phát triển nên khó giữ thăng bằng. Các tật về thị giác như mắt kém, lác mắt làm trẻ khó quan sát và định hướng khi đi lại.

Ngoài ra, một số vấn đề thần kinh – vận động (rối loạn trương lực cơ, chậm phát triển vận động) cũng có thể khiến trẻ ngã thường xuyên hơn mức bình thường. Khi thấy trẻ ngã nhiều kèm dấu hiệu bất thường như chậm biết đi, đi loạng choạng, hoặc không phản ứng nhanh khi té, bố mẹ nên đưa trẻ đi khám để được kiểm tra chuyên sâu.

Trẻ nhỏ thường xuyên bị ngã là tình trạng khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng

2. Khi nào cần lo lắng và đưa trẻ đi khám?

Khi trẻ tập đi, việc vấp ngã là điều thường gặp và đa phần không đáng lo. Tuy nhiên, nếu tình trạng ngã diễn ra quá nhiều hoặc kèm theo những dấu hiệu bất thường, bố mẹ cần chú ý và sớm cho trẻ đi khám để được đánh giá chính xác.

Ngã quá nhiều so với bạn cùng tuổi: Nếu trẻ liên tục bị ngã, trong khi các bé khác cùng độ tuổi đã đi vững vàng, đây có thể là dấu hiệu của sự chậm phát triển vận động hoặc bất thường về thăng bằng.
Đi lảo đảo, khó giữ thăng bằng, chậm biết đi: Trẻ đến 18 tháng mà chưa biết đi, hoặc khi đi thường xuyên loạng choạng, không thể bước thẳng, cần được kiểm tra để loại trừ nguyên nhân bệnh lý.
Ngã kèm theo dấu hiệu bất thường khác: Nếu trẻ ngã cùng với đau, sưng khớp, kém linh hoạt tay chân, hoặc kèm chậm nói, chậm phát triển vận động, bố mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được bác sĩ chuyên khoa nhi hoặc phục hồi chức năng kiểm tra và can thiệp kịp thời.

3. Cách hỗ trợ trẻ hạn chế ngã

Trong giai đoạn tập đi, việc ngã là điều không thể tránh khỏi, nhưng ba mẹ hoàn toàn có thể giúp bé giảm thiểu rủi ro và tạo môi trường thuận lợi để bé phát triển kỹ năng vận động tốt hơn. Dưới đây là những cách hỗ trợ hiệu quả:

Tạo môi trường an toàn: Đảm bảo khu vực bé di chuyển sạch sẽ, không có đồ chơi nhỏ hay vật cản dễ vấp ngã. Nên trải thảm mềm hoặc sàn chống trơn để giảm nguy cơ trượt và giúp bé có cảm giác tự tin hơn khi tập đi.
Chọn giày dép phù hợp: Hãy chọn loại giày vừa chân, chất liệu nhẹ, đế mềm và chống trượt để giúp bé dễ dàng di chuyển. Tránh giày quá chật, quá rộng hoặc nặng vì có thể làm bé khó giữ thăng bằng.
Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ: Chế độ ăn cần giàu canxi, vitamin D, và omega-3 để hỗ trợ hệ xương chắc khỏe, phát triển cơ bắp và tăng khả năng phối hợp vận động. Ngoài ra, ba mẹ có thể tham khảo thêm ý kiến bác sĩ để bổ sung vi chất khi cần.
Khuyến khích vận động đúng cách: Cho bé tham gia các trò chơi giúp rèn luyện cơ và khả năng thăng bằng như bò qua chướng ngại vật, đứng lên – ngồi xuống, hoặc chơi bóng. Những hoạt động này không chỉ giúp bé khỏe mạnh mà còn tự tin khi vận động.
Theo dõi và thăm khám định kỳ: Nếu bé có dấu hiệu bất thường như ngã quá nhiều, đi loạng choạng hoặc chậm đạt các mốc vận động, ba mẹ nên cho bé đi khám để được đánh giá kịp thời và có hướng hỗ trợ phù hợp.

Đảm bảo khu vực bé di chuyển sạch sẽ, không có đồ chơi nhỏ hay vật cản dễ vấp ngã

Ngã khi tập đi là một phần trong quá trình phát triển của trẻ, nhưng nếu tình trạng xảy ra quá thường xuyên, cha mẹ cần quan sát kỹ. Việc kiểm tra môi trường an toàn, rèn luyện vận động và theo dõi sức khỏe tổng quát sẽ giúp bé đi vững vàng hơn. Nếu có bất thường kéo dài, hãy cho trẻ đi khám để được tư vấn chuyên môn.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699