1. Chảy Dãi Ở Trẻ Là Gì?
Chảy dãi, hay còn gọi là tiết nước bọt quá mức, là hiện tượng nước bọt chảy ra ngoài miệng của trẻ, thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nước bọt được sản xuất bởi các tuyến nước bọt trong miệng, có vai trò hỗ trợ tiêu hóa, giữ ẩm miệng và bảo vệ răng miệng khỏi vi khuẩn. Ở trẻ nhỏ, hệ thần kinh kiểm soát việc nuốt nước bọt chưa phát triển hoàn thiện, dẫn đến việc nước bọt có thể chảy ra ngoài thay vì được nuốt xuống.
Trẻ nhỏ chưa kiểm soát được việc nuốt nước bọt nên thường dẫn đến tình trạng chảy dãi
Hiện tượng này thường được xem là bình thường trong những năm đầu đời của trẻ, nhưng trong một số trường hợp, chảy dãi nhiều có thể liên quan đến các vấn đề sức khỏe cần được chú ý. Hiểu rõ nguyên nhân và cách xử lý sẽ giúp cha mẹ cảm thấy yên tâm hơn khi chăm sóc trẻ.
2. Nguyên Nhân Gây Chảy Dãi Nhiều Ở Trẻ
Có nhiều nguyên nhân khiến trẻ chảy dãi nhiều, từ các yếu tố phát triển tự nhiên đến các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:
2.1. Giai Đoạn Phát Triển Bình Thường
Ở trẻ sơ sinh từ 2 đến 6 tháng tuổi, các tuyến nước bọt bắt đầu hoạt động mạnh hơn, trong khi kỹ năng nuốt của trẻ chưa phát triển hoàn thiện. Điều này khiến nước bọt dễ tràn ra ngoài miệng, gây ra hiện tượng chảy dãi. Đây là một phần tự nhiên của quá trình phát triển và thường không đáng lo ngại.
Khi trẻ lớn hơn, từ 6 đến 18 tháng, chảy dãi có thể tăng lên do mọc răng. Quá trình mọc răng kích thích các tuyến nước bọt sản xuất nhiều hơn, đồng thời trẻ có xu hướng nhai hoặc cắn để giảm đau, dẫn đến nước bọt chảy ra nhiều hơn. Đây là một hiện tượng phổ biến và thường giảm dần khi trẻ lớn hơn.
2.2. Thói Quen Hành Vi
Một số trẻ có thói quen ngậm đồ vật, chẳng hạn như ngón tay, đồ chơi hoặc núm vú giả, điều này có thể kích thích tiết nước bọt. Ngoài ra, trẻ nhỏ thường chưa biết cách kiểm soát cơ miệng, dẫn đến việc nước bọt dễ chảy ra ngoài khi trẻ cười, nói hoặc chơi.
2.3. Vấn Đề Sức Khỏe
Trong một số trường hợp, chảy dãi nhiều có thể liên quan đến các vấn đề sức khỏe. Ví dụ, trẻ bị nghẹt mũi do cảm lạnh hoặc dị ứng có thể thở bằng miệng, khiến nước bọt dễ chảy ra. Các tình trạng như viêm họng, viêm amidan hoặc nhiễm trùng miệng cũng có thể gây kích ứng và tăng tiết nước bọt.
Một số rối loạn thần kinh hoặc cơ bắp, chẳng hạn như bại não hoặc yếu cơ mặt, có thể ảnh hưởng đến khả năng nuốt của trẻ, dẫn đến chảy dãi nhiều. Ngoài ra, các vấn đề tiêu hóa như trào ngược dạ dày thực quản (GERD) cũng có thể kích thích tiết nước bọt quá mức.
3. Khi Nào Chảy Dãi Nhiều Là Đáng Lo?
Hầu hết các trường hợp chảy dãi nhiều ở trẻ là bình thường và không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên, cha mẹ cần chú ý đến một số dấu hiệu bất thường để xác định liệu chảy dãi có liên quan đến vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hay không. Cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ nếu chảy dãi đi kèm với các triệu chứng sau:
-
Chảy dãi kéo dài quá 2 tuổi: Nếu trẻ trên 2 tuổi vẫn chảy dãi nhiều mà không liên quan đến mọc răng, có thể là dấu hiệu của vấn đề thần kinh hoặc cơ bắp.
-
Khó nuốt hoặc sặc: Trẻ gặp khó khăn khi nuốt thức ăn, nước hoặc nước bọt, hoặc thường xuyên bị sặc, cần được kiểm tra ngay.
-
Các triệu chứng khác: Sốt, phát ban, khó thở, hoặc trẻ trở nên lờ đờ, quấy khóc bất thường có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc bệnh lý nghiêm trọng.
-
Da kích ứng quanh miệng: Chảy dãi nhiều có thể gây kích ứng da vùng cằm và cổ, nếu không được xử lý đúng cách, có thể dẫn đến viêm da hoặc nhiễm trùng.
4. Cách Xử Lý Khi Trẻ Chảy Dãi Nhiều
Dù chảy dãi nhiều thường không nguy hiểm, cha mẹ có thể áp dụng một số biện pháp để giảm thiểu tình trạng này và đảm bảo sự thoải mái cho trẻ.
4.1. Giữ Vệ Sinh Vùng Miệng Và Cổ
Chảy dãi nhiều có thể gây kích ứng da quanh miệng, cằm và cổ của trẻ. Cha mẹ nên lau sạch nước bọt thường xuyên bằng khăn mềm, sạch và khô. Sử dụng kem dưỡng ẩm an toàn cho trẻ hoặc kem chống hăm để bảo vệ da khỏi kích ứng. Yếm mềm hoặc khăn vải có thể được sử dụng để thấm nước bọt, nhưng cần thay thường xuyên để tránh ẩm ướt.
Cha mẹ có thể sử dụng yếm mềm hoặc khăn vải để thấm nước bọt cho bé
4.2. Hỗ Trợ Quá Trình Mọc Răng
Nếu trẻ chảy dãi nhiều do mọc răng, cha mẹ có thể cung cấp vòng cắn răng bằng cao su hoặc silicone an toàn để trẻ nhai, giúp giảm đau và kích thích tiết nước bọt. Làm lạnh vòng cắn trong tủ lạnh (không phải tủ đông) trước khi cho trẻ sử dụng có thể giúp làm dịu nướu. Ngoài ra, massage nhẹ nướu bằng ngón tay sạch cũng có thể giảm khó chịu cho trẻ.
4.3. Theo Dõi Sức Khỏe Tổng Quát
Nếu trẻ chảy dãi nhiều kèm theo các triệu chứng như nghẹt mũi, sốt hoặc khó chịu, cha mẹ nên kiểm tra xem trẻ có bị cảm lạnh, dị ứng hoặc nhiễm trùng hay không. Sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý có thể giúp giảm nghẹt mũi, từ đó giảm chảy dãi do thở bằng miệng.
Chảy dãi nhiều ở trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ dưới 2 tuổi, thường là một hiện tượng bình thường liên quan đến sự phát triển của tuyến nước bọt, mọc răng hoặc kỹ năng nuốt chưa hoàn thiện. Tuy nhiên, cha mẹ cần chú ý đến các dấu hiệu bất thường. Việc giữ vệ sinh, hỗ trợ trẻ trong giai đoạn mọc răng và theo dõi sức khỏe tổng quát là những biện pháp hiệu quả để xử lý tình trạng chảy dãi. Nếu có bất kỳ lo lắng nào, cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và đảm bảo sức khỏe cho trẻ.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
- Fanpage của Dr Thắng
1. Ths. BS Vũ Công Thắng :
https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN
2. Bác sĩ Thắng:
https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN
3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:
https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN
- Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
- Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
- Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
- Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699