Trẻ đi ngoài nhiều bị đỏ hậu môn

1. Tình trạng đi ngoài nhiều ở trẻ là gì?

Đi ngoài nhiều, hay còn gọi là tiêu chảy, là khi trẻ đi phân lỏng hoặc phân nước nhiều hơn 3 lần mỗi ngày, hoặc phân có sự thay đổi bất thường về số lần và tính chất so với thói quen bình thường của trẻ. Ở trẻ sơ sinh, việc đi ngoài nhiều lần trong ngày có thể là bình thường nếu trẻ bú mẹ hoàn toàn, nhưng nếu phân lỏng, có mùi hôi, hoặc kèm theo các triệu chứng khác, đây có thể là dấu hiệu của tiêu chảy. Tiêu chảy kéo dài hoặc thường xuyên có thể gây kích ứng vùng hậu môn, dẫn đến đỏ, rát hoặc thậm chí lở loét.

Tình trạng đỏ hậu môn xảy ra do vùng da quanh hậu môn của trẻ nhạy cảm, dễ bị tổn thương khi tiếp xúc liên tục với phân, đặc biệt là phân lỏng chứa nhiều enzyme và vi khuẩn. Nếu không được xử lý kịp thời, vùng da này có thể bị viêm, nhiễm trùng hoặc hăm tã nghiêm trọng.

Nếu tình trạng trẻ đi ngoài nhiều bị đỏ hậu môn không được xử lý kịp thời có thể gây viêm nhiễm nghiêm trọng

2. Nguyên nhân khiến trẻ đi ngoài nhiều và đỏ hậu môn

2.1. Tiêu chảy do nhiễm trùng

Tiêu chảy ở trẻ thường do vi khuẩn (E. coli, Salmonella), virus (như rotavirus) hoặc ký sinh trùng gây ra. Các tác nhân này thường lây qua đường ăn uống, nước nhiễm bẩn hoặc tiếp xúc với bề mặt không vệ sinh. Phân lỏng chứa nhiều axit và vi khuẩn có thể làm tổn thương da quanh hậu môn, gây đỏ và rát. Trẻ sơ sinh và trẻ dưới 2 tuổi đặc biệt dễ gặp tình trạng này do hệ miễn dịch còn yếu.

2.2. Dị ứng hoặc không dung nạp thực phẩm

Ở trẻ lớn hơn, dị ứng thực phẩm (như sữa bò, đậu nành) hoặc không dung nạp lactose có thể gây tiêu chảy. Phân lỏng do dị ứng thường chứa các chất kích ứng, làm tăng nguy cơ đỏ hậu môn. Trẻ bú mẹ cũng có thể bị ảnh hưởng nếu mẹ ăn các thực phẩm gây kích ứng mà trẻ nhạy cảm.

2.3. Tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc, đặc biệt là kháng sinh, có thể làm rối loạn hệ vi sinh đường ruột, dẫn đến tiêu chảy. Phân lỏng do dùng kháng sinh thường xuyên tiếp xúc với da hậu môn, gây kích ứng và đỏ da. Ngoài ra, thuốc khác như thuốc nhuận tràng cũng có thể gây ra tình trạng tương tự.

2.4. Vệ sinh không đúng cách

Việc vệ sinh không sạch sẽ hoặc sử dụng khăn ướt có cồn, hóa chất mạnh có thể làm tổn thương vùng da hậu môn, đặc biệt khi trẻ đi ngoài nhiều lần. Tã bẩn không được thay thường xuyên cũng làm tăng nguy cơ hăm tã và đỏ hậu môn.

3. Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ?

Tình trạng đi ngoài nhiều và đỏ hậu môn có thể tự cải thiện nếu được chăm sóc đúng cách, nhưng một số trường hợp cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay:

3.1. Tiêu chảy kéo dài hoặc nghiêm trọng

Nếu trẻ đi ngoài lỏng hơn 5-6 lần mỗi ngày, kéo dài quá 48 giờ, hoặc có dấu hiệu mất nước (môi khô, mắt trũng, tiểu ít), cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay. Mất nước ở trẻ nhỏ có thể gây nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời.

3.2. Phân có máu hoặc chất nhầy

Phân có lẫn máu, chất nhầy hoặc màu sắc bất thường (như đen, trắng) có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nặng hoặc bệnh lý đường ruột. Đây là trường hợp cần được bác sĩ đánh giá ngay lập tức.

3.3. Vùng hậu môn tổn thương nghiêm trọng

Nếu vùng hậu môn của trẻ đỏ rực, lở loét, có mủ hoặc chảy máu, điều này có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng da. Phụ huynh cần đưa trẻ đi khám để được điều trị bằng thuốc thích hợp, tránh biến chứng.

3.4. Trẻ có dấu hiệu toàn thân

Sốt cao (trên 38°C ở trẻ dưới 3 tháng hoặc trên 39°C ở trẻ lớn hơn), nôn mửa, mệt mỏi hoặc bỏ bú là những dấu hiệu cho thấy trẻ có thể bị nhiễm trùng toàn thân. Cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay để được xét nghiệm và điều trị.

4. Cách chăm sóc và xử lý tại nhà

4.1. Vệ sinh vùng hậu môn đúng cách

Để giảm kích ứng và đỏ hậu môn, phụ huynh cần thay tã thường xuyên, đặc biệt ngay sau mỗi lần trẻ đi ngoài. Vùng hậu môn nên được rửa sạch bằng nước ấm, tránh xà phòng mạnh, và lau khô nhẹ nhàng bằng khăn mềm sạch. Không sử dụng khăn ướt chứa cồn hoặc hóa chất mạnh vì có thể làm tổn thương da thêm. Sử dụng kem chứa kẽm oxide hoặc các loại kem chống hăm được bác sĩ khuyên dùng có thể tạo lớp màng bảo vệ da, giúp giảm kích ứng và hỗ trợ quá trình phục hồi.

Để giảm kích ứng và đỏ hậu môn, phụ huynh cần thay tã thường xuyên và vệ sinh sạch sẽ cho bé

4.2. Bù nước và điện giải

Tiêu chảy có thể khiến trẻ mất nước và điện giải nhanh chóng, đặc biệt ở trẻ sơ sinh. Phụ huynh cần cho trẻ uống nhiều nước hoặc dung dịch bù điện giải (oresol) theo hướng dẫn của bác sĩ để ngăn ngừa mất nước. Đối với trẻ bú mẹ, nên tiếp tục cho bú thường xuyên, vì sữa mẹ chứa các chất dinh dưỡng và kháng thể giúp trẻ hồi phục. Trẻ lớn hơn có thể ăn các thực phẩm dễ tiêu như cháo loãng, nước ép táo hoặc chuối nghiền để hỗ trợ hệ tiêu hóa.

4.3. Theo dõi chế độ ăn

Nếu nghi ngờ tiêu chảy do dị ứng hoặc không dung nạp thực phẩm, phụ huynh nên ghi lại thực đơn của trẻ hoặc của mẹ (nếu trẻ bú mẹ) để xác định tác nhân gây kích ứng. Tránh cho trẻ ăn thực phẩm nhiều đường, đồ chiên rán hoặc thực phẩm khó tiêu trong giai đoạn này. Với trẻ lớn, chế độ ăn nhạt, giàu chất xơ hòa tan (như khoai lang, cà rốt hấp) có thể giúp cải thiện tình trạng tiêu chảy và giảm kích ứng hậu môn.

4.4. Sử dụng thuốc theo chỉ định

Không tự ý sử dụng thuốc cầm tiêu chảy hoặc kháng sinh cho trẻ mà không có chỉ định của bác sĩ, vì điều này có thể làm nặng thêm tình trạng. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể khuyên dùng men vi sinh để cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giúp giảm tiêu chảy và hỗ trợ phục hồi. Nếu trẻ cần dùng thuốc, phụ huynh phải tuân thủ đúng liều lượng và thời gian điều trị theo hướng dẫn.

Trẻ đi ngoài nhiều dẫn đến đỏ hậu môn là vấn đề phổ biến nhưng có thể gây khó chịu và nguy hiểm nếu không được xử lý đúng cách. Phụ huynh cần nhận biết các dấu hiệu bất thường, chăm sóc trẻ kỹ lưỡng và đưa trẻ đi khám bác sĩ khi cần thiết. Bằng cách vệ sinh đúng cách, bù nước kịp thời và phòng ngừa hiệu quả, phụ huynh có thể giúp trẻ nhanh chóng hồi phục, bảo vệ sức khỏe tiêu hóa và vùng da hậu môn của trẻ.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699