Trẻ giảm trương lực cơ: Dấu hiệu cha mẹ cần nhận biết sớm

1. Giảm trương lực cơ ở trẻ

Giảm trương lực cơ là tình trạng cơ bắp trở nên mềm nhũn, thiếu săn chắc và không có sức chống đỡ tự nhiên. Khi sờ vào hoặc cử động tay chân bé, cha mẹ sẽ thấy cơ thể bé không tạo lực kháng lại, giống như “búp bê vải” – dễ gập, mềm oặt, không linh hoạt. Đây là dấu hiệu cho thấy cơ và hệ thần kinh vận động đang hoạt động kém hiệu quả.

Tình trạng này khiến trẻ gặp khó khăn trong việc kiểm soát và giữ tư thế. Bé có thể chậm biết giữ đầu, chậm lẫy, ngồi không vững, hoặc không thể tự bò, đứng khi đến tuổi. Ngoài ra, giảm trương lực cơ còn ảnh hưởng đến vận động tinh như cầm nắm, phối hợp tay – mắt, từ đó ảnh hưởng đến cả phát triển trí tuệ và khả năng giao tiếp nếu kéo dài mà không được can thiệp sớm.

Giảm trương lực cơ là tình trạng cơ bắp trở nên mềm nhũn, thiếu săn chắc và không có sức chống đỡ tự nhiên

2. Dấu hiệu cần nhận biết giảm trương lực cơ ở trẻ

Giảm trương lực cơ ở trẻ sơ sinh không phải lúc nào cũng dễ nhận biết ngay từ đầu, nhưng nếu cha mẹ để ý kỹ, có thể phát hiện qua những biểu hiện rõ ràng trong vận động và tư thế hằng ngày. Dưới đây là các dấu hiệu thường gặp:

Cơ thể bé mềm nhũn bất thường, bế lên như “tuột người xuống”, không có lực giữ. Khi nằm sấp, bé không đạp chân, không nâng đầu hoặc xoay người linh hoạt.
Không giữ được đầu sau 3 tháng tuổi, đầu gật gù, đổ ra sau mỗi khi thay đổi tư thế hoặc bế lên.
Chậm đạt các mốc phát triển vận động: Bé chậm lẫy, ngồi, bò; cầm nắm yếu, thả đồ chơi thường xuyên hoặc bú yếu, dễ mệt.
Giọng khóc yếu ớt, khớp lỏng lẻo (dễ trật khớp vai, khớp háng), dáng nằm không đối xứng, cơ thể uể oải như thiếu sức sống.

3. Nguyên nhân gây giảm trương lực cơ

Giảm trương lực cơ ở trẻ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ lành tính đến bệnh lý phức tạp. Việc nhận diện đúng nguồn gốc giúp bác sĩ và gia đình có hướng can thiệp hiệu quả:

Giảm trương lực cơ bẩm sinh không rõ nguyên nhân (vô căn): Một số trẻ sinh ra đã có cơ mềm hơn bình thường nhưng không có tổn thương thần kinh hay bệnh lý đi kèm. Tình trạng này đôi khi tự cải thiện khi trẻ lớn dần, nếu được chăm sóc và tập luyện đúng cách.
Rối loạn thần kinh – cơ: Bao gồm các bệnh như bại não thể mềm, loạn dưỡng cơ, tổn thương não, thiếu oxy lúc sinh, bệnh lý cơ bẩm sinh... Những nguyên nhân này thường khiến bé yếu toàn thân, chậm phát triển vận động rõ rệt.
Bệnh lý di truyền hoặc hội chứng bẩm sinh: Trẻ mắc các hội chứng như Down, Prader-Willi, Angelman hoặc rối loạn chuyển hóa hiếm gặp đều có nguy cơ giảm trương lực cơ sớm, đi kèm với chậm phát triển trí tuệ, ngôn ngữ hoặc hành vi.

4. Khi nào cần đi khám?

Nếu trẻ có dấu hiệu “mềm nhũn” kéo dài, chậm vận động hoặc không đạt các mốc phát triển đúng tuổi, cha mẹ không nên chủ quan. Dưới đây là những trường hợp cần đưa trẻ đi khám sớm:

Bé không thể giữ đầu sau 3 tháng tuổi: Đầu gật gù khi bế, không kiểm soát được chuyển động cổ – dấu hiệu sớm của giảm trương lực cơ.
Chưa biết bò: Sau 9–10 tháng, hoặc khó khăn rõ rệt trong việc ngồi, chống đỡ cơ thể dù có hỗ trợ.
Cơ thể mềm nhũn kéo dài, kèm theo những biểu hiện bất thường: Như bú yếu, khó tăng cân, dễ mệt mỏi, ít vận động hoặc không tương tác nhiều với môi trường xung quanh.
Tiền sử nguy cơ cao: Trẻ sinh non, nhẹ cân, từng thiếu oxy khi sinh, hoặc có người thân mắc bệnh lý thần kinh – cơ, di truyền.

Chậm vận động hoặc không đạt các mốc phát triển đúng tuổi, cha mẹ không nên chủ quan

Giảm trương lực cơ không chỉ ảnh hưởng đến vận động mà còn tiềm ẩn nhiều rối loạn phát triển khác ở trẻ. Việc theo dõi sát sao và phát hiện sớm sẽ giúp trẻ được điều trị đúng hướng, tăng cơ hội phục hồi. Hãy đồng hành cùng con bằng sự quan sát tinh tế và kiến thức vững vàng của cha mẹ.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699