1. Nguyên nhân trẻ hay cắn móng tay

Thói quen cắn móng tay ở trẻ có thể xuất phát từ cả yếu tố tâm lý – hành vi và nguyên nhân dinh dưỡng. Cụ thể:

• Yếu tố tâm lý – hành vi: Nhiều trẻ có xu hướng đưa tay lên miệng và cắn móng tay khi rơi vào trạng thái lo lắng, căng thẳng hoặc buồn chán. Đây được coi như một cơ chế tự xoa dịu cảm xúc. Nếu hành động này lặp đi lặp lại thường xuyên, nó có thể trở thành một thói quen khó bỏ, đặc biệt khi trẻ không có hoạt động thay thế lành mạnh.

• Nguyên nhân dinh dưỡng – thiếu chất: 

• Thiếu kẽm: Trẻ dễ bị biếng ăn, chậm tăng trưởng, hệ thần kinh hoạt động kém ổn định. Điều này có thể làm trẻ xuất hiện những hành vi bất thường, trong đó có cắn móng tay để giải tỏa.

• Thiếu canxi và sắt: Hai vi chất này đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển hệ thần kinh – cơ. Khi thiếu hụt, trẻ thường mệt mỏi, dễ cáu gắt, rối loạn giấc ngủ, từ đó làm tăng các hành vi lặp đi lặp lại như cắn móng tay.

• Thiếu vitamin nhóm B: Đây là nhóm vitamin hỗ trợ chức năng thần kinh và quá trình chuyển hóa năng lượng. Nếu thiếu, trẻ có thể bị căng thẳng thần kinh nhẹ, dễ kích thích, và hành vi cắn móng tay trở thành một cách “giải tỏa” của trẻ.

Đây được coi như một cơ chế tự xoa dịu cảm xúc

2. Trẻ hay cắn móng tay là thiếu chất gì?

Bên cạnh yếu tố tâm lý, việc cắn móng tay ở trẻ cũng có thể liên quan đến tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng. Một số nguyên nhân thường gặp bao gồm:

• Thiếu kẽm: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Kẽm tham gia vào nhiều hoạt động của hệ thần kinh và vị giác. Khi thiếu, trẻ thường biếng ăn, thay đổi vị giác, đôi khi có cảm giác thèm nhai hoặc muốn cắn vật lạ, trong đó có cả móng tay.

• Thiếu canxi: Canxi đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển hệ xương và thần kinh. Trẻ thiếu canxi dễ gặp tình trạng cáu gắt, khó ngủ, ngủ không sâu giấc. Để tự xoa dịu, trẻ có thể hình thành thói quen cắn móng tay.

• Thiếu sắt và vitamin nhóm B: Hai dưỡng chất này cần thiết cho sự tập trung, dẫn truyền thần kinh và tạo năng lượng. Khi thiếu hụt, trẻ dễ mệt mỏi, lo âu, kém tập trung, từ đó sinh ra các hành vi lặp đi lặp lại như cắn móng tay.

3. Bổ sung sao cho hiệu quả?

3.1. Chế độ dinh dưỡng

Một chế độ ăn cân bằng, đầy đủ vi chất sẽ hỗ trợ hệ thần kinh ổn định và giảm các hành vi lặp đi lặp lại như cắn móng tay. Cha mẹ có thể tham khảo các nhóm thực phẩm sau:

• Thực phẩm giàu kẽm: Kẽm giúp tăng cường vị giác và hỗ trợ phát triển thần kinh. Cha mẹ nên bổ sung các món như hàu, tôm, cua, thịt bò, hạt bí, ngũ cốc nguyên cám để hạn chế tình trạng trẻ thèm nhai, cắn bất thường.

• Thực phẩm giàu canxi: Canxi giúp xương chắc khỏe, cải thiện giấc ngủ và giảm cáu gắt. Các thực phẩm giàu canxi bao gồm sữa, phô mai, sữa chua, cá nhỏ ăn cả xương, rau xanh đậm.

• Thực phẩm giàu sắt: Sắt hỗ trợ tạo máu và cung cấp năng lượng cho não bộ. Trẻ nên được bổ sung từ thịt đỏ, gan động vật, trứng, đậu lentil để phòng thiếu máu và mệt mỏi.

• Thực phẩm giàu vitamin nhóm B: Vitamin nhóm B có vai trò ổn định thần kinh và chuyển hóa năng lượng. Cha mẹ có thể cho trẻ ăn ngũ cốc, đậu nành, chuối, bơ để cải thiện tâm trạng và hạn chế căng thẳng.

3.2. Bổ sung vi chất dạng chế phẩm

Trong nhiều trường hợp, chỉ riêng chế độ ăn chưa đủ để đáp ứng nhu cầu vi chất của trẻ. Khi đó, cha mẹ có thể cân nhắc bổ sung bằng chế phẩm, nhưng cần lưu ý:

• Theo chỉ định của bác sĩ: Việc dùng vi chất bổ sung (kẽm, sắt, canxi, vitamin nhóm B) phải có sự thăm khám và hướng dẫn cụ thể. Tuyệt đối không nên tự ý mua và cho bé uống, vì thừa vi chất cũng gây hại cho sức khỏe.

• Ưu tiên sản phẩm dễ hấp thu: Cha mẹ nên chọn chế phẩm có dạng kết hợp kẽm + vitamin hoặc dạng hữu cơ, giúp cơ thể hấp thu tốt hơn và mang lại hiệu quả toàn diện cho sự phát triển của trẻ.

3.3. Kết hợp điều chỉnh hành vi

Bên cạnh việc bổ sung dinh dưỡng, cha mẹ cần hỗ trợ trẻ điều chỉnh hành vi để dần từ bỏ thói quen cắn móng tay:

• Giữ móng tay bé sạch sẽ và cắt ngắn: Móng tay dài dễ tích tụ vi khuẩn, khi trẻ cắn sẽ gây trầy xước và viêm nhiễm. Việc thường xuyên cắt ngắn và vệ sinh móng tay giúp hạn chế nguy cơ tổn thương và làm trẻ bớt hứng thú với việc cắn móng.

• Giúp trẻ giải tỏa căng thẳng: Nhiều bé cắn móng tay khi lo âu hoặc buồn chán. Cha mẹ có thể tăng cường vận động, cho trẻ tham gia trò chơi vui nhộn để bé thoải mái tinh thần và ít nghĩ đến việc cắn móng.

• Tạo thói quen thay thế: Thay vì cắn móng, trẻ có thể được hướng dẫn bóp bóng, vẽ tranh, cầm đồ chơi nhỏ. Những hoạt động này vừa rèn luyện kỹ năng, vừa giúp bé có cách giải tỏa lành mạnh hơn.

Việc dùng vi chất bổ sung (kẽm, sắt, canxi, vitamin nhóm B) phải có sự thăm khám và hướng dẫn cụ thể

Cắn móng tay ở trẻ thường xuất phát từ yếu tố tâm lý, thói quen hoặc môi trường chứ không hẳn do thiếu chất. Tuy nhiên, cha mẹ vẫn nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng cân bằng để đảm bảo trẻ phát triển toàn diện. Đồng thời, cần hướng dẫn và điều chỉnh hành vi cho trẻ để hình thành thói quen lành mạnh.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

• Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

• Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)

• Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.

• Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699