Trẻ sơ sinh trớ ra nước trong: Nguyên nhân và khi nào cần đi khám?

1. Trẻ sơ sinh trớ ra nước trong là gì và nguyên nhân

Trớ là hiện tượng chất lỏng từ dạ dày của trẻ bị đẩy ngược lên thực quản và ra ngoài miệng. Khi trẻ trớ ra nước trong, chất lỏng này thường là sữa mẹ, sữa công thức hoặc đôi khi là dịch dạ dày. Hiện tượng này thường xảy ra ngay sau khi bú hoặc trong vòng vài giờ sau đó. Ở trẻ sơ sinh, hệ tiêu hóa còn non nớt, nên trớ là một phản xạ tự nhiên và thường không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, việc phân biệt giữa trớ bình thường và các dấu hiệu bất thường là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho trẻ.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc trẻ sơ sinh trớ ra nước trong, từ những yếu tố sinh lý bình thường đến các vấn đề sức khỏe cần được chú ý. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến:

1.1. Hệ tiêu hóa chưa phát triển hoàn thiện

Hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh còn rất non nớt, đặc biệt là cơ vòng thực quản dưới (LES), nơi ngăn chặn dòng chảy ngược của thức ăn từ dạ dày lên thực quản. Khi cơ vòng này chưa hoạt động hiệu quả, sữa hoặc dịch dạ dày có thể dễ dàng trào ngược lên, dẫn đến trớ. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất và thường tự cải thiện khi trẻ lớn lên, khoảng từ 6 đến 12 tháng tuổi.

Hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh chưa phát triển hoàn thiện nên dễ xảy ra tình trạng trớ ra nước trong

1.2. Bú quá nhiều hoặc quá nhanh

Khi trẻ bú quá nhiều sữa trong một lần hoặc bú quá nhanh, dạ dày nhỏ bé của trẻ có thể bị quá tải, dẫn đến trớ. Ngoài ra, việc nuốt phải nhiều không khí trong lúc bú (đặc biệt khi trẻ bú bình) cũng có thể khiến trẻ dễ trớ ra nước trong hoặc sữa.

1.3. Tư thế bú không đúng

Tư thế bú không phù hợp, chẳng hạn như để trẻ nằm ngang khi bú hoặc không vỗ ợ hơi sau khi bú, có thể làm tăng nguy cơ trớ. Vỗ ợ hơi giúp loại bỏ không khí tích tụ trong dạ dày, giảm áp lực và ngăn hiện tượng trào ngược.

1.4. Trào ngược dạ dày thực quản (GER)

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng sữa hoặc dịch dạ dày chảy ngược lên thực quản, gây ra hiện tượng trớ. Ở trẻ sơ sinh, GER thường không nghiêm trọng và được gọi là "trào ngược sinh lý". Tuy nhiên, nếu trẻ trớ thường xuyên, kèm theo các triệu chứng như quấy khóc, chậm tăng cân hoặc khó chịu, có thể là dấu hiệu của bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD), cần được bác sĩ đánh giá.

2. Cách xử lý khi trẻ sơ sinh trớ ra nước trong

Đối với các trường hợp trớ thông thường, cha mẹ có thể áp dụng một số biện pháp tại nhà để giảm thiểu hiện tượng này:

Cho trẻ bú đúng tư thế: Đảm bảo trẻ được giữ ở tư thế đầu cao hơn thân khi bú, dù là bú mẹ hay bú bình. Sau khi bú, đặt trẻ ở tư thế thẳng đứng trên vai trong 15-20 phút và nhẹ nhàng vỗ ợ hơi.

Mẹ cần cho trẻ bú đúng tư thế để giảm thiểu hiện tượng trớ ra nước trong

Chia nhỏ bữa ăn: Thay vì cho trẻ bú một lượng lớn trong một lần, hãy chia thành các cữ bú nhỏ hơn và thường xuyên hơn. Điều này giúp giảm áp lực lên dạ dày và hạn chế trớ.
Kiểm tra núm vú bình sữa: Nếu trẻ bú bình, hãy sử dụng núm vú có lỗ chảy phù hợp với độ tuổi để tránh trẻ nuốt quá nhiều không khí hoặc sữa chảy quá nhanh.
Theo dõi chế độ ăn của mẹ: Nếu trẻ bú mẹ, mẹ nên tránh các thực phẩm dễ gây dị ứng như sữa bò, đậu nành, hoặc hải sản, và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu nghi ngờ trẻ không dung nạp thực phẩm qua sữa mẹ.
Giữ trẻ ở môi trường yên tĩnh: Tránh kích thích quá mức hoặc thay đổi tư thế đột ngột ngay sau khi trẻ bú, vì điều này có thể gây trớ.

3. Khi nào cần đưa trẻ đi khám?

Mặc dù trớ ra nước trong thường là hiện tượng lành tính, cha mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ nếu nhận thấy các dấu hiệu bất thường sau:

Trớ thường xuyên hoặc dữ dội: Nếu trẻ trớ sau mỗi lần bú, nôn phun vọt hoặc trớ liên tục trong ngày, đây có thể là dấu hiệu của GERD hoặc các vấn đề nghiêm trọng hơn.
Trẻ chậm tăng cân hoặc không tăng cân: Trớ quá nhiều có thể khiến trẻ không nhận đủ dinh dưỡng, dẫn đến chậm phát triển.
Kèm theo các triệu chứng khác: Sốt, tiêu chảy, quấy khóc nhiều, hoặc có máu trong chất trớ là những dấu hiệu cảnh báo cần được kiểm tra ngay.
Trẻ có dấu hiệu mất nước: Môi khô, ít tiểu, hoặc mắt trũng là những triệu chứng nguy hiểm cần can thiệp y tế khẩn cấp.
Trớ kéo dài sau 6 tháng tuổi: Nếu trẻ vẫn trớ thường xuyên sau 6 tháng, có thể cần đánh giá thêm để loại trừ các nguyên nhân bệnh lý.

Trẻ sơ sinh trớ ra nước trong là một hiện tượng phổ biến, thường do hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện hoặc các yếu tố như tư thế bú, lượng sữa. Trong phần lớn các trường hợp, cha mẹ có thể xử lý tại nhà bằng cách điều chỉnh cách cho bú và chăm sóc trẻ đúng cách. Tuy nhiên, nếu trẻ có các dấu hiệu bất thường như trớ dữ dội, chậm tăng cân, hoặc kèm theo triệu chứng khác, việc đưa trẻ đến bác sĩ là điều cần thiết. Hãy luôn ưu tiên y học hiện đại và lắng nghe cơ thể trẻ để đảm bảo con yêu phát triển khỏe mạnh!

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699