Có phải lúc nào cũng cần vỗ ợ hơi cho bé? Đâu là những trường hợp ngoại lệ

1. Vỗ ợ hơi là gì và tại sao cần thiết?

Vỗ ợ hơi là hành động nhẹ nhàng vỗ hoặc xoa lưng trẻ để giúp trẻ đẩy không khí tích tụ trong dạ dày ra ngoài qua đường miệng. Trẻ sơ sinh, đặc biệt trong 6 tháng đầu đời, thường nuốt phải không khí khi bú sữa mẹ, bú bình hoặc khóc. Lượng không khí này có thể gây đầy hơi, khiến trẻ khó chịu, quấy khóc hoặc nôn trớ.

Vỗ ợ là một biện pháp giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn

Việc vỗ ợ hơi giúp:

Giảm đầy hơi: Giải phóng không khí mắc kẹt trong dạ dày, giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn.
Ngăn nôn trớ: Giảm áp lực trong dạ dày, hạn chế tình trạng trào ngược sữa.
Cải thiện tiêu hóa: Giúp hệ tiêu hóa của trẻ hoạt động hiệu quả hơn, đặc biệt ở trẻ sơ sinh có hệ tiêu hóa còn non yếu.

2. Khi nào cần vỗ ợ hơi cho bé?

2.1. Trẻ bú bình

Trẻ bú bình thường nuốt nhiều không khí hơn so với trẻ bú mẹ do núm vú bình có thể khiến trẻ bú nhanh hoặc không khí bị kẹt trong bình. Điều này làm tăng nguy cơ đầy hơi, đặc biệt nếu bình sữa không được thiết kế chống sặc hoặc trẻ bú quá nhanh.

2.2. Trẻ bú mẹ nhưng ngậm vú không đúng cách

Nếu trẻ ngậm vú không đúng, không khí có thể bị nuốt vào cùng với sữa, gây đầy hơi. Trong trường hợp này, vỗ ợ hơi giúp trẻ giải phóng không khí và cảm thấy dễ chịu hơn.

2.3. Trẻ quấy khóc hoặc khó chịu sau bú

Nếu trẻ có dấu hiệu khó chịu, uốn éo, hoặc quấy khóc sau khi bú, đây có thể là dấu hiệu của đầy hơi. Vỗ ợ hơi có thể giúp trẻ giảm cảm giác khó chịu và ngăn ngừa nôn trớ.

2.4. Trẻ có tiền sử nôn trớ

Những trẻ thường xuyên nôn trớ hoặc có dấu hiệu trào ngược dạ dày thực quản (GERD) cần được vỗ ợ hơi để giảm áp lực trong dạ dày và hạn chế tình trạng trào ngược.

2.5. Trẻ bú với lượng sữa lớn

Khi trẻ bú một lượng sữa lớn trong một lần, dạ dày có thể bị căng, làm tăng nguy cơ đầy hơi. Vỗ ợ hơi trong hoặc sau khi bú giúp giảm áp lực và cải thiện sự thoải mái cho trẻ.

3. Những trường hợp ngoại lệ không cần vỗ ợ hơi

3.1. Trẻ bú mẹ với tư thế ngậm vú đúng

Khi trẻ bú mẹ và ngậm vú đúng cách, lượng không khí nuốt vào thường rất ít. Tư thế ngậm vú đúng giúp trẻ bú hiệu quả, giảm nguy cơ nuốt không khí. Nếu trẻ bú mẹ thoải mái, không có dấu hiệu đầy hơi hoặc nôn trớ, cha mẹ có thể không cần vỗ ợ hơi sau mỗi lần bú.

3.2. Trẻ lớn hơn và hệ tiêu hóa phát triển

Khi trẻ lớn hơn, thường từ 4-6 tháng tuổi, hệ tiêu hóa của trẻ bắt đầu hoàn thiện hơn. Trẻ có khả năng tự điều chỉnh và giải phóng không khí mà không cần hỗ trợ. Nếu trẻ không còn dấu hiệu đầy hơi hoặc nôn trớ, cha mẹ có thể bỏ qua việc vỗ ợ hơi.

Khi trẻ lớn hơn và hệ tiêu hóa dần hoàn thiện thì không nhất thiết cần vỗ ợ cho bé nữa

3.3. Trẻ ngủ ngay sau khi bú

Nếu trẻ ngủ thiếp đi ngay sau khi bú và không có dấu hiệu khó chịu, cha mẹ không cần đánh thức trẻ để vỗ ợ hơi. Việc làm gián đoạn giấc ngủ có thể khiến trẻ quấy khóc hoặc khó ngủ lại. Tuy nhiên, hãy theo dõi xem trẻ có bị nôn trớ khi ngủ hay không để quyết định có cần vỗ ợ hơi trong tương lai.

3.4. Trẻ không có dấu hiệu đầy hơi

Một số trẻ có khả năng tự giải phóng không khí thông qua ợ hơi tự nhiên hoặc qua đường tiêu hóa mà không cần hỗ trợ. Nếu trẻ bú xong vẫn thoải mái, vui vẻ, không quấy khóc hoặc nôn trớ, cha mẹ có thể không cần vỗ ợ hơi

4. Cách vỗ ợ hơi đúng cách

Một trong những cách phổ biến nhất là tư thế bế trên vai. Cha mẹ đặt trẻ tựa đầu lên vai, một tay đỡ phần mông để giữ trẻ chắc chắn, tay còn lại vỗ nhẹ hoặc xoa lưng trẻ theo hướng từ dưới lên trên. Tư thế này giúp không khí trong dạ dày di chuyển lên và thoát ra ngoài dễ dàng hơn. Cha mẹ nên thực hiện động tác vỗ nhẹ nhàng, đều đặn, tránh dùng lực mạnh để không gây khó chịu cho trẻ.

Tư thế ngồi trên đùi cũng là một lựa chọn hiệu quả. Cha mẹ đặt trẻ ngồi trên đùi, một tay giữ cằm và ngực trẻ để đảm bảo trẻ ở tư thế thẳng, tay kia vỗ nhẹ nhàng lên lưng. Tư thế này phù hợp với những trẻ đã có thể giữ đầu ổn định hơn, thường từ 2-3 tháng tuổi trở lên. Động tác vỗ cần được thực hiện với lực vừa phải để kích thích trẻ ợ hơi mà không làm trẻ bị đau.

Một cách khác là đặt trẻ nằm sấp trên cánh tay. Cha mẹ đặt trẻ nằm sấp trên cánh tay của mình, đảm bảo đầu trẻ cao hơn ngực để tránh áp lực lên dạ dày. Tay còn lại được sử dụng để vỗ nhẹ lên lưng trẻ. Tư thế này thường phù hợp với trẻ sơ sinh nhỏ hơn, nhưng cần được thực hiện cẩn thận để đảm bảo trẻ thoải mái và an toàn.

Khi vỗ ợ hơi, cha mẹ cần lưu ý một số điểm quan trọng. Động tác vỗ hoặc xoa nên nhẹ nhàng, tránh dùng lực quá mạnh vì có thể gây tổn thương hoặc khó chịu cho trẻ. Nếu trẻ không ợ hơi sau khoảng 5-10 phút, cha mẹ có thể dừng lại và thử lại sau một thời gian ngắn hoặc trong lần bú tiếp theo. Ngoài ra, nên đặt một chiếc khăn sạch trên vai hoặc đùi để tránh sữa trào ra làm bẩn quần áo.

Vỗ ợ hơi là một phương pháp hữu ích để giúp trẻ sơ sinh giảm đầy hơi, nôn trớ và cảm thấy thoải mái sau khi bú. Tuy nhiên, không phải lúc nào trẻ cũng cần được vỗ ợ hơi. Những trường hợp như trẻ bú mẹ đúng cách, không có dấu hiệu đầy hơi, hoặc đã lớn hơn với hệ tiêu hóa phát triển thường không cần thao tác này. Cha mẹ nên quan sát các dấu hiệu của trẻ và điều chỉnh thói quen chăm sóc phù hợp. Nếu có bất kỳ lo lắng nào về sức khỏe tiêu hóa của trẻ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn kịp thời. Việc chăm sóc trẻ một cách linh hoạt và đúng cách sẽ giúp trẻ phát triển khỏe mạnh và mang lại sự an tâm cho cha mẹ.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699