Ảnh hưởng của virus hợp bào hô hấp (RSV) đến sức khỏe trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

1. Virus RSV là gì?

Virus RSV - virus hợp bào hô hấp là nguyên nhân gây ra các bệnh hô hấp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Virus RSV (Respiratory Syncytial Virus) hay còn gọi là virus hợp bào hô hấp, là một loại virus thuộc họ Paramyxoviridae, thường gây nhiễm trùng đường hô hấp ở người, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây viêm tiểu phế quản và viêm phổi ở trẻ em dưới hai tuổi, nhưng nó cũng có thể ảnh hưởng đến người lớn, đặc biệt là người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch suy yếu.

Virus RSV lây lan chủ yếu qua các giọt bắn khi ho hoặc hắt hơi, hoặc qua tiếp xúc với các bề mặt, vật dụng bị nhiễm virus.

2. Nguyên nhân gây nhiễm virus RSV ở trẻ

Nguyên nhân gây nhiễm virus hợp bào hô hấp (RSV) ở trẻ em chủ yếu xuất phát từ sự lây lan qua đường hô hấp và tiếp xúc trực tiếp. RSV lây truyền qua các giọt bắn nhỏ chứa virus khi người nhiễm ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Trẻ cũng có thể nhiễm virus nếu chạm vào bề mặt hoặc đồ vật bị nhiễm virus, sau đó đưa tay lên mũi, miệng hoặc mắt.

Ngoài ra, các yếu tố như hệ miễn dịch chưa hoàn thiện ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, môi trường đông đúc như nhà trẻ, thời tiết lạnh làm virus dễ tồn tại hơn, hoặc tiếp xúc gần với người bị nhiễm bệnh cũng làm tăng nguy cơ lây nhiễm. Trẻ sinh non, trẻ có bệnh lý nền như bệnh tim bẩm sinh hoặc bệnh phổi mãn tính thường có nguy cơ cao hơn bị nhiễm và mắc bệnh nặng do RSV.

3. Triệu chứng trẻ bị nhiễm virus RSV

Triệu chứng nhiễm virus hợp bào hô hấp (RSV) ở trẻ em thường thay đổi theo độ tuổi và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Các biểu hiện phổ biến bao gồm:

Triệu chứng ban đầu

Sổ mũi, nghẹt mũi.
Ho khan hoặc ho có đờm nhẹ.
Sốt nhẹ hoặc sốt cao (không phải lúc nào cũng xuất hiện).
Chán ăn, bỏ bú ở trẻ nhỏ.

Triệu chứng hô hấp nặng hơn

Ho dai dẳng, khó thở, thở nhanh hoặc thở rít.
Lồng ngực rút lõm khi thở (dấu hiệu khó thở).
Thở khò khè hoặc có âm thanh bất thường khi hít thở.

Biến chứng nghiêm trọng

Viêm tiểu phế quản: Gây tắc nghẽn đường thở nhỏ, khiến trẻ ho nhiều và khó thở.
Viêm phổi: Xuất hiện sốt cao, ho nặng, thở gấp, môi hoặc đầu ngón tay tím tái do thiếu oxy.
Suy hô hấp cấp tính: Một biến chứng nguy hiểm cần cấp cứu ngay.

Nếu trẻ có dấu hiệu khó thở, bú kém, lừ đừ, hoặc tím tái, phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

4. Điều trị RSV ở trẻ

Điều trị tại nhà

Nghỉ ngơi và giữ ấm

Đảm bảo trẻ được nghỉ ngơi đầy đủ và giữ ấm cơ thể là yếu tố then chốt trong quá trình hồi phục. Nghỉ ngơi giúp hệ miễn dịch của trẻ hoạt động hiệu quả hơn, giảm các triệu chứng như khó thở và ho kéo dài. Bố mẹ nên chú ý giữ ấm cơ thể trẻ bằng cách mặc quần áo thoáng mát nhưng đủ ấm, tránh đắp chăn quá dày gây nóng bức. Đặc biệt, cần bảo vệ trẻ khỏi môi trường lạnh hoặc ẩm ướt để hạn chế nguy cơ bội nhiễm.

Cho bé nghỉ ngơi là một trong những cách để hỗ trợ điều trị thuyên giảm triệu chứng hiệu quả cho trẻ sơ sinh nhiễm RSV.

Cung cấp đủ nước

Bổ sung đủ nước cho trẻ là điều cần thiết để ngăn ngừa mất nước, đặc biệt khi trẻ bị sốt hoặc ho. Ngoài nước lọc, trẻ có thể được uống thêm nước ép trái cây, cháo, súp, hoặc canh để giúp giữ ẩm đường hô hấp. Đối với trẻ sơ sinh, việc tiếp tục cho bú mẹ hoặc uống sữa công thức thường xuyên sẽ tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ quá trình phục hồi.

Kiểm soát sốt

Nếu trẻ bị sốt, việc hạ sốt bằng các loại thuốc như acetaminophen hoặc ibuprofen theo đúng hướng dẫn của bác sĩ là rất quan trọng. Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc, vì dùng sai liều lượng có thể gây tổn thương gan, thận hoặc ngộ độc thuốc.

Làm sạch đường hô hấp

RSV thường gây tắc nghẽn đường hô hấp do dịch nhầy. Vì vậy, bố mẹ nên vệ sinh mũi họng cho trẻ bằng nước muối ưu trương để làm loãng và loại bỏ dịch nhầy. Ngoài ra, việc sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ có thể giúp làm mềm đờm, giảm khô cổ họng và cải thiện hô hấp cho trẻ.

Điều trị tại bệnh viện

Khi trẻ nhiễm RSV và xuất hiện triệu chứng viêm phổi nặng, kèm theo các biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp, nhiễm trùng huyết, hoặc suy hô hấp cấp tính, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được điều trị tích cực. Việc nhập viện giúp trẻ được theo dõi chặt chẽ và nhận các can thiệp y tế kịp thời, từ đó giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng đe dọa tính mạng.

Hỗ trợ thở oxy

Khi trẻ gặp khó khăn trong việc hô hấp do dịch nhầy gây cản trở đường thở và hạn chế không khí đến phế nang, bác sĩ sẽ chỉ định thở oxy. Nếu cần, thuốc giãn phế quản như salbutamol cũng có thể được sử dụng để cải thiện chức năng hô hấp.

Truyền dịch tĩnh mạch

Khi trẻ không thể tự uống đủ nước do mệt mỏi hoặc có dấu hiệu mất nước nặng vì sốt cao, bác sĩ sẽ truyền dịch qua tĩnh mạch. Điều này giúp đảm bảo cơ thể trẻ được cung cấp đủ nước, chất điện giải và dinh dưỡng cần thiết để hỗ trợ quá trình hồi phục.

Điều trị bội nhiễm

Do RSV có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, trẻ dễ bị nhiễm thêm các virus hoặc vi khuẩn khác. Trong trường hợp này, bác sĩ thường kê đơn kháng sinh để kiểm soát và điều trị các nhiễm trùng bội nhiễm nhằm ngăn ngừa bệnh diễn tiến xấu hơn.

Việc điều trị tại bệnh viện đảm bảo trẻ được chăm sóc toàn diện, hỗ trợ y tế kịp thời, và giảm thiểu tối đa nguy cơ biến chứng nguy hiểm.

Tóm lại, virus hợp bào hô hấp (RSV) là một mối nguy hiểm tiềm tàng đối với sức khỏe của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là khi gây ra các bệnh lý đường hô hấp nghiêm trọng. Việc nhận diện sớm triệu chứng và can thiệp điều trị kịp thời có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe và giảm thiểu biến chứng nguy hiểm cho trẻ. Hãy luôn chủ động chăm sóc và theo dõi sức khỏe của trẻ, đồng thời tìm hiểu các biện pháp phòng ngừa hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ nhiễm RSV.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699