Bé càng lớn càng gầy: Nguy hiểm hay bình thường?

1. Nguyên nhân khiến trẻ càng lớn càng gầy yếu

Trẻ càng lớn càng gầy yếu là tình trạng khiến nhiều cha mẹ lo lắng. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến, cha mẹ cần lưu ý để có hướng can thiệp đúng cách:

1.1. Trẻ ăn nhiều nhưng không đủ năng lượng

Nhiều cha mẹ nghĩ rằng chỉ cần con ăn đủ số bữa là đủ, nhưng thực tế lượng thức ăn mỗi bữa phải đáp ứng đủ nhu cầu theo độ tuổi. Ví dụ, trẻ 1 tuổi cần khoảng 4 bát cháo/ngày + 500ml sữa. Nếu ăn ít hơn, trẻ sẽ không đủ năng lượng để phát triển, lâu dài dẫn đến sút cân.

1.2. Thực đơn thiếu dưỡng chất

Bữa ăn thiếu đạm, béo, vitamin và khoáng chất dễ khiến trẻ chậm lớn. Một lỗi phổ biến là nấu cháo không cho dầu ăn – trong khi chất béo giúp hoà tan và hấp thu các vitamin tan trong dầu như A, D, E, K. Thiếu chất này, trẻ không chỉ còi mà còn kém sức đề kháng.

1.3. Ép ăn hoặc ăn quá nhiều gây hại tiêu hoá

Cha mẹ ép con ăn quá mức có thể khiến trẻ bị chướng bụng, rối loạn tiêu hoá, gây sút cân, chán ăn kéo dài. Ăn quá nhiều thịt, ít chất xơ cũng dễ gây táo bón. Trẻ cần một chế độ ăn khoa học, đa dạng, hợp lý.

1.4. Thiếu hụt vitamin và vi chất

Vitamin không cung cấp năng lượng trực tiếp nhưng lại giữ vai trò thiết yếu với sự phát triển, miễn dịch và hấp thu dưỡng chất. Thiếu vitamin có thể làm trẻ gầy yếu, kém ăn, mệt mỏi:

Thiếu vitamin A: Khô da, khô mắt, da sần sùi.
Thiếu vitamin C: Chảy máu lợi, đau mỏi cơ.
Thiếu B1: Trẻ quấy khóc, chậm tăng cân.
Thiếu B12: Da nhợt nhạt, tiêu chảy, ói.
Thiếu D: Mồ hôi trộm, rụng tóc vành khăn, chậm mọc răng, dễ cáu gắt.

1.5. Chế độ ăn không phù hợp với cơ địa

Không phải trẻ nào cũng có khả năng hấp thu giống nhau. Chế độ ăn cần điều chỉnh theo thể trạng, nhu cầu và khả năng tiêu hoá của từng bé. Nếu áp dụng công thức cứng nhắc, trẻ dễ bị còi cọc.

1.6. Trẻ quá hiếu động, tiêu hao năng lượng nhiều

Một số bé ăn tốt nhưng vận động quá nhiều, cơ thể tiêu hao năng lượng nhanh khiến khó tích luỹ để tăng cân. Đây là nhóm trẻ có chuyển hoá cơ bản cao, thường gầy nhưng vẫn lanh lợi, khỏe mạnh.

1.7. Trẻ có bệnh lý tiềm ẩn

Một số vấn đề sức khỏe cũng có thể khiến trẻ không hấp thu tốt:

Bệnh đường ruột, bất dung nạp lactose, dị ứng thực phẩm gây rối loạn hấp thu.
Nhiễm giun sán làm mất dưỡng chất qua phân.
Rối loạn tăng động giảm chú ý ảnh hưởng tới hành vi ăn uống.
Thiếu máu do thiếu sắt hoặc bệnh Thalassemia khiến trẻ mệt mỏi, chậm lớn.

Trẻ càng lớn càng gầy yếu là tình trạng khiến nhiều cha mẹ lo lắng

2. Nên làm gì khi trẻ càng lớn càng gầy yếu?

Trẻ càng lớn càng gầy yếu không chỉ khiến cha mẹ lo lắng mà còn tiềm ẩn nhiều vấn đề sức khỏe. Việc xử trí cần dựa trên nguyên nhân cụ thể, không nên áp dụng cách chăm sóc một cách rập khuôn. Cha mẹ có thể tham khảo những hướng dẫn sau:

2.1. Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng hợp lý

Cha mẹ cần tìm hiểu kỹ nhu cầu năng lượng của trẻ theo từng độ tuổi. Ví dụ, trẻ 1 tuổi cần khoảng 4 bữa cháo đầy/ngày, kèm 500ml sữa. Trẻ lớn hơn cần khẩu phần tăng dần.
Thực đơn phải đủ 4 nhóm chất: đạm, béo, tinh bột, vitamin và khoáng chất. Nên đa dạng món ăn để kích thích vị giác, tránh bé chán ăn.
Đừng quên thêm dầu ăn vào thức ăn giúp trẻ hấp thu vitamin tan trong dầu như A, D, E, K.
Hạn chế ép trẻ ăn quá mức vì có thể gây rối loạn tiêu hóa, biếng ăn kéo dài.

2.2. Xử trí các nguyên nhân bệnh lý

Bệnh đường ruột: Cần điều trị dứt điểm các vấn đề tiêu hóa để cải thiện khả năng hấp thu.
Nhiễm giun sán: Định kỳ tẩy giun, đồng thời giữ vệ sinh an toàn thực phẩm, ăn chín uống sôi.
Tăng động giảm chú ý (ADHD): Điều trị bằng thuốc (nếu cần) kết hợp liệu pháp hành vi. Cha mẹ nên kiên nhẫn, tránh la mắng, trêu chọc khiến trẻ căng thẳng.
Thiếu máu: Nên đưa trẻ đi khám để xác định nguyên nhân. Nếu thiếu máu do thiếu sắt, cần bổ sung sắt đúng liều, đúng cách theo chỉ định bác sĩ.

2.3. Thăm khám chuyên khoa dinh dưỡng

Nếu trẻ vẫn gầy yếu dù đã cải thiện chế độ ăn, cha mẹ nên đưa bé đi khám chuyên khoa dinh dưỡng. Bác sĩ sẽ kiểm tra chỉ số tăng trưởng, tìm nguyên nhân sâu xa và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Trẻ càng lớn càng gầy yếu không chỉ khiến cha mẹ lo lắng mà còn tiềm ẩn nhiều vấn đề sức khỏe

Bé càng lớn càng gầy không hẳn lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng cha mẹ không nên chủ quan. Nếu bé sút cân nhanh, mệt mỏi hoặc kém ăn, cần đưa con đi khám sớm. Chăm sóc dinh dưỡng đúng cách sẽ giúp bé phát triển khỏe mạnh và bắt kịp đà tăng trưởng.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699