Cách chia cữ và tăng cữ ăn dặm chuẩn theo tháng tuổi

1. Tại Sao Cần Chia Cữ Và Tăng Cữ Ăn Dặm Đúng Cách?

Khi bé bước vào giai đoạn 6 tháng tuổi, nguồn dinh dưỡng từ sữa mẹ hay sữa công thức tuy vẫn quan trọng nhưng không còn đủ để đáp ứng toàn bộ nhu cầu phát triển của cơ thể, đặc biệt là về năng lượng và vi chất như sắt, kẽm. Đây là thời điểm các cơ quan trong cơ thể bé – như não bộ, hệ cơ, hệ miễn dịch – phát triển mạnh mẽ, đòi hỏi nguồn năng lượng và dưỡng chất đa dạng hơn chỉ từ sữa. Vì vậy, việc cho bé ăn dặm không phải để thay thế sữa mà là để bổ sung thêm nguồn dinh dưỡng cần thiết mà sữa không còn đáp ứng đủ.

Nếu không chia và tăng cữ ăn dặm hợp lý theo từng mốc phát triển, bé có nguy cơ thiếu sắt, thiếu năng lượng, dẫn đến chậm tăng cân, dễ mệt mỏi, thiếu tập trung hoặc ngủ không sâu giấc. Ăn dặm đúng cách không chỉ giúp bé làm quen với việc nhai, nuốt, mà còn hình thành thói quen ăn uống lành mạnh, góp phần cải thiện chất lượng giấc ngủ và hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn. Đây là bước đệm quan trọng giúp bé phát triển toàn diện cả thể chất lẫn trí tuệ trong những năm đầu đời.

Khi bé được 6 tháng, sữa mẹ hoặc sữa công thức vẫn quan trọng nhưng không còn đủ đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng, đặc biệt là năng lượng, sắt và kẽm

2. Nguyên Tắc Cốt Lõi Khi Bắt Đầu Ăn Dặm

Khi bắt đầu hành trình ăn dặm, cha mẹ cần ghi nhớ một số nguyên tắc cốt lõi để giúp bé làm quen nhẹ nhàng, không bị áp lực và hình thành mối quan hệ tích cực với việc ăn uống:

Bắt đầu với 1 bữa/ngày, ưu tiên buổi trưa: Đây là thời điểm lý tưởng vì bé tỉnh táo, dễ hợp tác và sau bữa ăn còn có thời gian theo dõi phản ứng tiêu hóa. Những ngày đầu nên ăn cách xa cữ bú khoảng 1-1.5 giờ.
Lượng ăn theo công thức: 20–30ml x số kg cân nặng: Điều này giúp cha mẹ ước lượng được mức ăn phù hợp với thể trạng của bé, tránh ép ăn quá nhiều hoặc quá ít gây thiếu hụt.
Ưu tiên chất lượng hơn số lượng: Tập trung vào việc đa dạng thực phẩm, cân đối các nhóm chất (tinh bột, đạm, rau củ) hơn là ép bé ăn thật nhiều ngay từ đầu.
Không ép ăn – ăn đủ là dừng: Bé có khả năng tự điều chỉnh nhu cầu, việc ép ăn có thể tạo tâm lý sợ ăn hoặc gây rối loạn ăn uống về sau.

3. Hướng Dẫn Tăng Cữ Ăn Dặm Theo Tháng Tuổi

Việc tăng cữ ăn dặm theo lứa tuổi giúp bé làm quen từ từ, hệ tiêu hóa thích nghi dần và giảm gánh nặng thay đổi đột ngột. Dưới đây là hướng dẫn tăng cữ theo từng giai đoạn tháng tuổi:

6 tháng: bắt đầu với 1 bữa ăn dặm (buổi trưa): Đây là giai đoạn tập làm quen với mùi vị và kết cấu thức ăn. Bé vẫn bú sữa là chính, ăn dặm chỉ là phụ nên không cần ép nhiều.
7–7.5 tháng: tăng lên 2 bữa (trưa + tối): Khi bé đã làm quen tốt, có thể thêm bữa tối để bổ sung năng lượng. Cần duy trì giãn cách hợp lý giữa các bữa để tránh quá tải tiêu hóa.
8–9 tháng: tăng lên 3 bữa chính/ngày: Bé đã sẵn sàng với bữa sáng. Ba bữa chính giúp đảm bảo đủ dưỡng chất và tạo thói quen ăn uống giống người lớn.
Từ 9 tháng: ăn sáng thay cho bữa sữa đầu ngày: Lúc này, bé thức dậy với cảm giác đói, nên được ưu tiên một bữa sáng đủ chất để khởi động ngày mới hiệu quả hơn.

4. Cách Cân Bằng Giữa Sữa Và Ăn Dặm

Việc cân bằng giữa sữa và ăn dặm là một quá trình chuyển tiếp tự nhiên. Bé sẽ dần giảm lượng sữa khi ăn dặm hiệu quả hơn – điều này không đáng lo nếu bé vẫn tăng trưởng đều. Dưới đây là cách điều chỉnh hợp lý:

Không lo lắng khi bé giảm sữa: Khi bé ăn dặm tốt, lượng sữa có thể giảm nhẹ. Đây là dấu hiệu tích cực, cho thấy bé đang hấp thu đủ năng lượng từ thức ăn.
Mỗi bữa ăn dặm tương đương khoảng 2 bữa sữa: Một bữa dặm đủ chất có thể thay thế năng lượng tương đương với 1–2 cữ sữa. Điều này giúp bạn dễ cân đối tổng lượng dinh dưỡng trong ngày.
Sau 9 tháng: duy trì 3 bữa dặm + 2–3 bữa sữa: Giai đoạn này, ăn dặm đóng vai trò chính trong cung cấp dưỡng chất, sữa là nguồn bổ sung chứ không còn là chính.
Sữa vẫn nên uống trước khi ngủ: Một cữ sữa vào buổi tối giúp bé dễ ngủ và no lâu hơn, tạo cảm giác an tâm, đặc biệt với những bé vẫn quen bú mẹ trước khi ngủ.

Việc cân bằng giữa sữa và ăn dặm là một quá trình chuyển tiếp tự nhiên

Chia và tăng cữ ăn dặm đúng thời điểm không chỉ hỗ trợ bé ăn ngon miệng mà còn tạo nền tảng cho thói quen ăn uống lành mạnh. Mẹ nên linh hoạt điều chỉnh lịch ăn theo nhu cầu và sự phát triển của từng bé. Hãy theo dõi sát sao phản ứng của bé để điều chỉnh phù hợp nhất.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699