Chữa ngạt mũi cho trẻ sơ sinh bằng dầu tràm có an toàn không?

1. Dầu tràm là gì và cơ chế tác dụng của dầu tràm khi trẻ bị ngạt mũi

Dầu tràm (tên khoa học Cajeput oil) được chiết xuất từ lá cây tràm gió – một loại cây thuộc họ sim, mọc phổ biến ở miền Trung Việt Nam. Tinh dầu tràm chứa các hoạt chất tự nhiên như cineol (Eucalyptol) và α-Terpineol, có đặc tính kháng khuẩn, kháng viêm, làm ấm và thông mũi.

Từ xa xưa, dầu tràm đã được dùng để phòng cảm lạnh, trị ho, xua muỗi, giảm nghẹt mũi và giữ ấm cơ thể. Với hương thơm dễ chịu, ấm nóng, nhiều mẹ tin rằng đây là “thần dược tự nhiên” giúp bé khỏe mạnh hơn khi thời tiết thay đổi.

Khi ngửi hoặc xoa một lượng nhỏ dầu tràm, mùi hương bay hơi nhẹ sẽ giúp thông thoáng đường thở, giảm cảm giác nghẹt mũi. Các thành phần cineol và terpineol có khả năng làm ấm, sát khuẩn nhẹ, giúp giảm viêm mũi họng và hỗ trợ hô hấp tốt hơn.

Tuy nhiên, với trẻ sơ sinh, làn da và niêm mạc mũi cực kỳ nhạy cảm, nên việc sử dụng dầu tràm cần hết sức thận trọng để tránh kích ứng hoặc ngộ độc tinh dầu.

2. Chữa ngạt mũi cho trẻ sơ sinh bằng dầu tràm có an toàn không?

Câu trả lời là: có thể sử dụng, nhưng phải thật đúng cách và cực kỳ cẩn trọng.

Cha mẹ có thể sử dụng dầu tràm để chữa ngạt mũi cho bé nhưng phải thực hiện đúng cách và cực kỳ cẩn trọng.

Dầu tràm chỉ an toàn khi dùng gián tiếp, không bôi trực tiếp lên da hoặc vùng mặt của trẻ sơ sinh. Nguyên nhân là vì:

Tinh dầu tràm có tính nóng và đậm đặc, dễ gây bỏng rát da hoặc kích ứng niêm mạc mũi, mắt.
Trẻ sơ sinh hô hấp chủ yếu bằng mũi, nếu mùi dầu tràm quá mạnh có thể làm bé khó thở hoặc co thắt đường hô hấp.
Một số loại “dầu tràm pha trộn” kém chất lượng chứa tạp chất, hương liệu tổng hợp có thể gây dị ứng hoặc ngộ độc tinh dầu.

Do đó, chữa ngạt mũi bằng dầu tràm không được xem là phương pháp điều trị y học chính thống, mà chỉ nên dùng hỗ trợ, trong giới hạn an toàn.

3. Cách sử dụng dầu tràm an toàn cho trẻ sơ sinh

Nếu mẹ vẫn muốn dùng dầu tràm để giúp bé dễ chịu khi bị ngạt mũi, hãy tuân thủ các nguyên tắc sau:

✅ Cách 1: Cho bé ngửi hương dầu tràm nhẹ nhàng

Nhỏ 1–2 giọt dầu tràm vào khăn vải hoặc bông gòn, đặt cách đầu bé khoảng 30–50 cm.
Hương dầu bay nhẹ giúp bé dễ thở mà không gây kích ứng.
Tuyệt đối không nhỏ trực tiếp lên gối, quần áo hay da của trẻ, vì mùi đậm đặc có thể gây hại.

✅ Cách 2: Xoa dầu tràm lên quần áo người chăm sóc

Mẹ có thể xoa một ít dầu tràm lên cổ, ngực hoặc vai của mình.
Khi mẹ bế bé, hương thơm dịu từ người mẹ lan tỏa vừa đủ, giúp bé cảm thấy ấm áp và dễ chịu.

✅ Cách 3: Dùng dầu tràm khi tắm cho bé (nếu bé trên 2 tháng)

Nhỏ 1–2 giọt dầu tràm vào chậu nước tắm ấm, khuấy đều rồi mới tắm cho bé.
Giúp giữ ấm cơ thể, hạn chế cảm lạnh và hỗ trợ giảm nghẹt mũi nhẹ.
Tuyệt đối không nhỏ dầu tràm trực tiếp lên da hoặc mũi bé.

4. Thay thế dầu tràm bằng cách thông mũi an toàn hơn

Nếu bé bị ngạt mũi, mẹ có thể áp dụng các biện pháp an toàn và được khuyến cáo bởi bác sĩ Nhi:

Nhỏ nước muối sinh lý (NaCl 0,9%): giúp làm mềm và làm sạch dịch nhầy trong mũi bé.

Thay vì dầu tràm cha mẹ có thể nhỏ nước mũi sinh lý giúp làm mềm và làm sạch dịch nhầy trong mũi bé

Dùng dụng cụ hút mũi sau khi nhỏ nước muối để lấy dịch ra nhẹ nhàng.
Giữ ấm cho bé, đặc biệt là phần ngực, cổ, bàn chân.
Tạo độ ẩm cho phòng bằng máy tạo ẩm hoặc đặt chậu nước ấm gần chỗ bé nằm.
Cho bé nằm đầu hơi cao để dễ thở hơn khi ngủ.

Dầu tràm có nhiều lợi ích trong việc giữ ấm và phòng cảm lạnh, nhưng không nên dùng trực tiếp để chữa ngạt mũi cho trẻ sơ sinh. Mẹ chỉ nên cho bé hít hương dầu nhẹ nhàng từ xa, hoặc dùng gián tiếp qua người mẹ. Quan trọng nhất, hãy ưu tiên nước muối sinh lý và vệ sinh mũi đúng cách, đồng thời theo dõi sát các dấu hiệu bất thường. Nếu bé khó thở, bú kém hoặc sốt, cần đưa đi khám bác sĩ ngay để đảm bảo an toàn cho con.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699