1. Tình trạng giảm thính lực ở trẻ

Giảm thính lực ở trẻ em là tình trạng trẻ gặp khó khăn trong việc nghe âm thanh, từ mức độ nhẹ đến nặng, có thể xảy ra ở một hoặc cả hai tai. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 34 triệu trẻ em trên toàn cầu bị giảm thính lực, và con số này đang gia tăng do nhiều yếu tố môi trường và di truyền.

Giảm thính lực ở trẻ có thể được chia thành hai loại chính: giảm thính lực bẩm sinh (có từ khi sinh) và giảm thính lực mắc phải (xuất hiện sau khi sinh). Nguyên nhân bẩm sinh bao gồm di truyền, nhiễm trùng trong thai kỳ (như rubella hoặc cytomegalovirus), hoặc biến chứng khi sinh như thiếu oxy. Giảm thính lực mắc phải thường do các yếu tố như nhiễm trùng tai giữa (viêm tai giữa), tiếp xúc với tiếng ồn lớn, chấn thương đầu, hoặc sử dụng một số loại thuốc độc với tai (như thuốc kháng sinh nhóm aminoglycoside).

Tình trạng giảm thính lực có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ nếu không được can thiệp sớm

Tình trạng giảm thính lực có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của trẻ nếu không được phát hiện và can thiệp sớm. Trẻ bị giảm thính lực thường gặp khó khăn trong việc học nói, giao tiếp xã hội và học tập. Đặc biệt, trong 3 năm đầu đời, thính giác đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển ngôn ngữ và nhận thức. Do đó, việc nhận biết và chẩn đoán sớm là yếu tố then chốt để hỗ trợ trẻ.

2. Dấu hiệu nhận biết giảm thính lực ở trẻ

Ở trẻ sơ sinh (0-6 tháng): Trẻ không phản ứng với âm thanh lớn, chẳng hạn như không giật mình khi nghe tiếng vỗ tay to hoặc không quay đầu về phía âm thanh. Trẻ cũng có thể không phát ra âm thanh bập bẹ hoặc không phản ứng với giọng nói của bố mẹ.

Ở trẻ từ 6-12 tháng: Trẻ không quay đầu khi được gọi tên, không nhận ra các âm thanh quen thuộc (như tiếng chuông điện thoại hoặc giọng nói của người thân), hoặc không bắt chước các âm thanh đơn giản như "ba", "ma". Nếu trẻ không phản ứng với âm nhạc hoặc các âm thanh môi trường, đây cũng có thể là dấu hiệu cần lưu ý.

Ở trẻ từ 1-3 tuổi: Trẻ chậm nói, không hiểu các hướng dẫn đơn giản (như "lấy quả bóng"), hoặc chỉ giao tiếp bằng cử chỉ thay vì lời nói. Trẻ có thể thường xuyên yêu cầu lặp lại lời nói hoặc không phản ứng khi được gọi từ xa.

Ở trẻ lớn hơn (trên 3 tuổi): Trẻ gặp khó khăn trong việc nghe rõ trong môi trường ồn ào, thường xuyên nghe nhầm hoặc trả lời không đúng câu hỏi. Một số trẻ có thể có hành vi bất thường như thiếu tập trung, khó theo kịp bài học ở trường, hoặc tỏ ra cô lập trong các hoạt động giao tiếp.

3. Cách chẩn đoán tình trạng giảm thính lực ở trẻ

Chẩn đoán giảm thính lực ở trẻ đòi hỏi sự kết hợp giữa quan sát lâm sàng, kiểm tra thính lực và các xét nghiệm chuyên sâu. Dưới đây là các phương pháp chẩn đoán phổ biến mà bố mẹ cần biết:

Bố mẹ có thể sử dụng các công cụ đơn giản như đồ chơi phát âm thanh hoặc ứng dụng kiểm tra thính lực trên điện thoại để theo dõi phản ứng của trẻ với âm thanh. Tuy nhiên, các phương pháp này chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế được chẩn đoán chuyên nghiệp.

Sử dụng những đồ chơi phát ra âm thanh để kiểm tra phản ứng của bé

Sàng lọc thính lực sơ sinh: Hầu hết các bệnh viện hiện nay thực hiện sàng lọc thính lực cho trẻ sơ sinh trước khi xuất viện. Phương pháp này thường sử dụng thiết bị đo phản xạ âm thanh otoacoustic emissions (OAE) hoặc đo đáp ứng thần kinh thính giác (ABR). OAE kiểm tra phản ứng của tai trong với âm thanh, trong khi ABR đo hoạt động của dây thần kinh thính giác. Sàng lọc sơ sinh giúp phát hiện sớm các vấn đề thính lực, đặc biệt ở trẻ có nguy cơros cao như sinh non hoặc có tiền sử gia đình bị giảm thính lực.

Kiểm tra hành vi thính lực: Với trẻ lớn hơn, bác sĩ có thể thực hiện các bài kiểm tra hành vi, yêu cầu trẻ phản ứng với các âm thanh ở tần số và cường độ khác nhau. Phương pháp này phù hợp với trẻ từ 2-3 tuổi trở lên, khi trẻ có thể hợp tác trong các bài kiểm tra. Kết quả giúp xác định mức độ giảm thính lực và loại âm thanh bị ảnh hưởng (âm cao, âm thấp, hoặc toàn dải).

Đo thính lực đồ: Đây là phương pháp kiểm tra thính lực tiêu chuẩn cho trẻ lớn hơn (thường từ 4-5 tuổi). Trẻ sẽ được đeo tai nghe và phản ứng với các âm thanh ở các tần số và mức độ khác nhau. Phương pháp này giúp xác định chính xác ngưỡng nghe của trẻ và loại giảm thính lực (dẫn truyền, thần kinh, hoặc hỗn hợp).

Đo nhĩ lượng (Tympanometry): Phương pháp này đo lường sự di chuyển của màng nhĩ để phát hiện các vấn đề ở tai giữa, chẳng hạn như tích tụ dịch hoặc rối loạn chức năng ống Eustachian. Đây là xét nghiệm quan trọng để xác định nguyên nhân giảm thính lực do viêm tai giữa.

Giảm thính lực ở trẻ em là một vấn đề sức khỏe cần được phát hiện và xử lý sớm để tránh ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ, học tập và giao tiếp. Bố mẹ cần chú ý đến các dấu hiệu bất thường. Các phương pháp chẩn đoán như sàng lọc thính lực sơ sinh, đo thính lực đồ và đo nhĩ lượng là những công cụ quan trọng để xác định tình trạng của trẻ. Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào của giảm thính lực, hãy đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa ngay lập tức. Hãy luôn theo dõi sát sao thính giác của trẻ và duy trì các kiểm tra định kỳ để bảo vệ sức khỏe lâu dài cho bé!

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

• Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

• Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
• Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội. 
• Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
• Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699