1. Nguyên nhân gây tiêu chảy sau sinh
1.1. Thay đổi nội tiết tố
Sau khi sinh, cơ thể mẹ trải qua sự thay đổi lớn về nội tiết tố, đặc biệt là sự giảm đột ngột của progesterone và estrogen. Những thay đổi này có thể ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa, làm tăng nhu động ruột và dẫn đến tiêu chảy. Đây là hiện tượng phổ biến trong vài tuần đầu sau sinh, khi cơ thể đang dần trở lại trạng thái bình thường.
1.2. Chế độ ăn uống không phù hợp
Chế độ ăn uống của mẹ sau sinh thường được điều chỉnh để tăng cường dinh dưỡng và hỗ trợ sản xuất sữa. Tuy nhiên, việc tiêu thụ thực phẩm khó tiêu, nhiều dầu mỡ, hoặc các loại thực phẩm lạ có thể kích thích hệ tiêu hóa, gây tiêu chảy. Ngoài ra, một số mẹ có thể nhạy cảm với lactose trong sữa hoặc thực phẩm giàu đường, dẫn đến rối loạn tiêu hóa.
Chế độ ăn uống không phù hợp có thể mẹ tiêu chảy sau sinh
1.3. Nhiễm khuẩn hoặc virus
Tiêu chảy sau sinh có thể do nhiễm khuẩn từ thực phẩm, nước uống không đảm bảo vệ sinh, hoặc do virus như norovirus hoặc rotavirus. Trong giai đoạn sau sinh, hệ miễn dịch của mẹ còn yếu, khiến cơ thể dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây bệnh. Nhiễm khuẩn thường đi kèm với các triệu chứng như đau bụng, sốt, hoặc phân có lẫn chất nhầy.
1.4. Sử dụng thuốc hoặc thực phẩm bổ sung
Một số mẹ sau sinh được kê đơn thuốc kháng sinh, thuốc bổ sung sắt, hoặc vitamin. Những loại thuốc này có thể gây tác dụng phụ như tiêu chảy. Ví dụ, kháng sinh có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, dẫn đến rối loạn tiêu hóa. Tương tự, việc sử dụng quá nhiều thực phẩm bổ sung hoặc thuốc nhuận tràng cũng có thể gây ra tiêu chảy.
2. Mẹ bỉm cần làm gì để nhanh hồi phục khi bị tiêu chảy sau sinh?
Mất nước là vấn đề nghiêm trọng khi bị tiêu chảy, đặc biệt với mẹ sau sinh vì có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và nguồn sữa. Mẹ nên uống 2-3 lít nước mỗi ngày, ưu tiên nước lọc, nước dừa tươi, hoặc nước trái cây tự nhiên để bổ sung điện giải. Sử dụng dung dịch bù nước như oresol (theo hướng dẫn của bác sĩ) là cách hiệu quả để bù natri và kali. Hãy uống từng ngụm nhỏ để tránh kích ứng dạ dày. Tránh các loại đồ uống có cồn, caffeine, hoặc nước ngọt có gas vì chúng có thể làm tình trạng mất nước trầm trọng hơn.
Mẹ cần uống đủ nước để bổ sung điện giải để tránh mất nước
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hệ tiêu hóa phục hồi. Mẹ nên ưu tiên các thực phẩm dễ tiêu như cháo gạo trắng, khoai lang luộc, chuối chín, hoặc táo hấp để làm dịu dạ dày và ruột. Tránh các thực phẩm khó tiêu, nhiều dầu mỡ, cay, hoặc chứa lactose nếu nghi ngờ nhạy cảm, vì chúng có thể kích thích tiêu chảy. Bổ sung thực phẩm giàu probiotic như sữa chua không đường cũng giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ quá trình hồi phục nhanh hơn.
Giai đoạn sau sinh thường đi kèm với áp lực chăm sóc con và thiếu ngủ, làm tăng nguy cơ rối loạn tiêu hóa. Mẹ cần sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý, nhờ người thân hỗ trợ chăm bé để có thể ngủ đủ giấc. Các bài tập thư giãn như hít thở sâu, yoga nhẹ nhàng, hoặc thiền có thể giúp giảm căng thẳng, từ đó cải thiện chức năng tiêu hóa. Nếu cảm thấy lo âu, mẹ nên chia sẻ với người thân hoặc bạn bè để giảm áp lực tâm lý, giúp cơ thể hồi phục tốt hơn.
Nếu tiêu chảy kéo dài hơn 2-3 ngày hoặc đi kèm các triệu chứng như sốt, đau bụng dữ dội, phân có máu, hoặc dấu hiệu mất nước nghiêm trọng (miệng khô, tiểu ít, mệt lả), mẹ cần đi khám bác sĩ ngay. Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm để xác định nguyên nhân, chẳng hạn như nhiễm khuẩn hoặc virus, và kê đơn thuốc phù hợp như thuốc cầm tiêu chảy hoặc kháng sinh. Nếu mẹ đang dùng thuốc bổ sung như sắt hoặc vitamin và nghi ngờ chúng gây tiêu chảy, hãy báo với bác sĩ để điều chỉnh liều lượng hoặc đổi loại thuốc.
Tiêu chảy sau sinh có thể gây khó chịu, nhưng với các biện pháp như bù nước, điều chỉnh chế độ ăn, nghỉ ngơi mẹ bỉm có thể nhanh chóng hồi phục. Quan trọng nhất, mẹ cần lắng nghe cơ thể mình và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khi cần thiết. Việc chăm sóc sức khỏe tốt không chỉ giúp mẹ khỏe mạnh mà còn đảm bảo nguồn sữa chất lượng cho bé.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
- Fanpage của Dr Thắng
1. Ths. BS Vũ Công Thắng :
https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN
2. Bác sĩ Thắng:
https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN
3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:
https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN
- Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
- Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
- Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
- Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699
